Welke rol spelen Nederlands-Indië en Indonesië in strips? Hoe wordt de kolonie daarin verbeeld en welke invloed heeft deze verbeelding in stripverhalen op ons beeld van Indië en Indonesië? En in welke mate worden stripmakers beïnvloed door hun afkomst?

De njai en de baboe zijn twee cruciale figuren uit het Nederlandse koloniale verleden. De meeste njais en baboes zijn in de mist van de geschiedenis verdwenen. Hun namen zijn vergeten, hun foto’s zijn vervaagd. Sandra Beerends en Dido Michielsen hebben de njai en de baboe echter een naam, een gezicht…

Op donderdag 24 maart zijn Karwan Fatah-Black, universitair hoofddocent koloniale geschiedenis, Alicia Schrikker, universitair hoofddocent algemene geschiedenis, en Carl Haarnack, oprichter van Buku – Bibliotheca Surinamica, te gast in de online boekensalon van Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL).…

Onderzoek naar ons koloniale en slavernijverleden, openhartige gesprekken bij een Keti Koti-tafel, tentoonstellingen, lezingen en podcasts die de link leggen tussen heden en verleden. Op vele manieren sloten medewerkers en studenten aan bij het landelijke Herdenkingsjaar Slavernijverleden. Hoe deden…

In Nederland is nooit veel ruimte geweest voor de verhalen en emoties van mensen uit het voormalig Nederlands-Indië. De soms traumatische ervaringen van leden van de Indische Nederlandse, Indo-Europese, Chinese, Molukse en andere groeperingen uit de kolonie werden veelal opgekropt en doodgezwegen.

Hoewel er grote vrouwelijke auteurs te vinden zijn in de canon van de Indische Letteren – denk aan Maria Dermoût en Hella S. Haasse – is er in het verleden niet altijd met waardering over hen geschreven. Hoe keken Indische schrijfsters naar de koloniale samenleving en hun positie daarin?

Van bloemen, planten en gesteenten tot vulkanen, vogels, vissen, insecten en andere dieren. In de negentiende eeuw kreeg het natuuronderzoek in Indië een nieuwe impuls. In 1815 vertrok Caspar Georg Carl Reinwardt in opdracht van koning Willem I naar Java om onderzoek te doen naar de natuurlijke gesteldheid…

Lezing

Wanneer realiseer je je dat we anders moeten kijken naar Indische foto’s? En in hoeverre vullen fotografische en literaire bronnen elkaar aan over hoe je naar Indië en de Indische literatuur kijkt? In deze aflevering van De postkoloniale podcast is acteur en fotograaf Thom Hoffman te gast. Indië speelt…

Universitair hoofddocent Rick Honings is per 1 juli 2020 benoemd tot Scaligerhoogleraar. De komende vijf jaar houdt hij zich o.a. bezig met het bevorderen van het onderwijs en onderzoek rond de Bijzondere Collecties van de Universiteitsbibliotheek. Honings volgt boekhistoricus Erik Kwakkel op, die de…

Op donderdag 27 januari zijn Rick Honings, Coen van ’t Veer en Jacqueline Bel te gast in de online boekensalon van Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL). Hoofdconservator Garrelt Verhoeven interviewt de drie redacteuren over het boek De postkoloniale spiegel. De Nederlands-Indische letteren herlezen.…

Gruwelen van de overtocht, publieke veiling, brandmerken en dan werken op plantages in de koloniale wereld. Over het Nederlandse slavernijverleden bestaan honderden kilometers archief, maar zelden komen daarin de mannen, vrouwen en kinderen die gedwongen in slavernij leefden aan het woord.

Nederlandstalige bronnen die een Indonesisch perspectief bevatten op het koloniale verleden zijn schaars. Dit houdt vooral verband met de taalpolitiek die de Nederlanders in Indië voerden. Anders dan de Britten in hun koloniën gaven de Nederlanders de inheemse bevolking in de negentiende eeuw vrijwel…

Zelden heeft iemand zich zo zeer verdiept in de islam als Christiaan Snouck Hurgronje (1857-1936). Snouck studeerde in Leiden en promoveerde in 1880 op zijn dissertatie over Het Mekkaansche feest. Daarmee was zijn onderzoek naar de islam niet ten einde. Voor zijn onderzoek bekeerde hij zich zelfs tot…

De Zuid-Aziatische en Tibetaanse bijzondere collecties bevatten materiaal betreffende de talen en de geschiedenis, filosofie, godsdiensten, kunst en materiële cultuur van de regio. De nadruk ligt op Sanskriet, Tibetaans, Lepcha en boeddhologie, op visueel materiaal en (ten behoeve van het onderwijs)…

Een collectie is door een of meer personen of instellingen verzameld, waaronder ook door anderen opgemaakte wetenschappelijke of literaire papieren. Een archief is door een of meer personen of instellingen gevormd, waaronder ook eigen wetenschappelijke of literaire papieren.

Het domein van de namiddeleeuwse handschriften en archieven beslaat de periode van ca. 1550 tot heden. Een scherpe grens met de middeleeuwse handschriften is echter niet te trekken. Sommige handschriften kunnen niet precies gedateerd worden en bepaalde teksttradities overschrijden de grens tussen middeleeuwen…

De archieven van de Universiteit Leiden en die van Leidse hoogleraren zijn een onmisbare bron voor de geschiedenis van de universiteit en haar functioneren. De belangrijkste bronnen zijn in editie raadpleegbaar. Daarnaast zijn er verschillende studies verschenen die de ontwikkeling en het reilen en…

Lezing, Studium Generale

Lezing, Studium Generale

Lezing, Studium Generale

De Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) heeft meer dan 20.000 kaarten, atlassen en topografische prenten en tekeningen online beschikbaar gemaakt in Digital Collections. Hiermee is een aanmerkelijk deel van een de grootste en belangrijkste verzamelingen kaarten en atlassen in Nederland digitaal in…

Universitaire Bibliotheken Leiden kijkt terug op een geslaagde Asia Day met focus op Indonesië: een interview over de Nederlandse koloniale oorlog in Indonesië, een panel met deskundigen over de Indonesische politiek, economie en de Europees-Indonesische relatie, een keynote lezing over Maleise manuscripten…

Kunst en cultuur, Studium Generale

Handschriften die op een stripboek lijken, zo zou je de manuscripten van de Dongba-bevolking uit China kunnen omschrijven. De handschriften zijn de laatste voorbeelden van een zogenaamd pictografisch schrift dat alleen kan worden geïnterpreteerd door Dongba-priesters, sjamanen, met kennis van de oude…

Met steun van uitgevers en particuliere stichtingen verwelkomen de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) en het Scaliger Instituut circa 15 tot 20 Fellows en gastonderzoekers per jaar om materiaal in de Bijzondere Collecties te raadplegen en te onderzoeken. Ook dit jaar ontving het Scaliger Instituut…

Op dinsdag 17 september organiseert Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) een workshop over kleitabletten, handschriften en oude drukken uit de Midden-Oosten collecties. In de workshop vertellen Arnoud Vrolijk, conservator Midden-Oosterse handschriften en oude drukken, en Willemijn Waal, universitair…

Op donderdag 29 april is Wim van den Doel, hoogleraar Algemene Geschiedenis, te gast in de online boekensalon van Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL). Hoofdconservator Garrelt Verhoeven interviewt Van den Doel over zijn nieuwe boek Snouck Het volkomen geleerdenleven van Christiaan Snouck Hurgronje.…

Directoire, buitendien, Parbo-bier en vanzelfsprekend: voetbal. In de tentoonstelling ‘Lieve tante Olga’ staat de gedeelde Surinaams-Nederlandse cultuur centraal. Met haar lichtvoetigheid en levenservaring neemt ‘icoon’ tante Olga (95) bezoekers mee langs een gedeelde geschiedenis en schuwt daarbij…

Nu polarisatie en discriminatie toenemen, wil jurist en mensenrechtenactivist Lilian Gonçalves-Ho Kang You in haar Cleveringa-oratie op 26 november laten zien hoe gevaarlijk uitsluiting is. ‘We moeten ons ertegen verzetten.’

De Nobelprijs voor de Literatuur van 2021 is toegekend aan Tanzaniaanse auteur Abdulrazak Gurnah. In een toelichting noemt de Zweedse Academie Gurnah’s “compromisloosheid en compassie bij het doorgronden van de effecten van het kolonialisme en het lot van de vluchteling in de kloof tussen culturen en…

De Amsterdamse Jemenbibliotheek, of Maktabat al-Yaman al-Amstirdāmīyah, van Jemen-specialist dr. C.G. Brouwer is volledig opgenomen in de collecties van de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL). Boeken en andere documenten uit de collectie zijn nu aan te vragen via de Catalogus.

De collectiebeschrijvingen van archieven en collecties van de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) zijn toegankelijk gemaakt via het nieuwe portaal Collection Guides. De vindbaarheid, zichtbaarheid en het gebruiksgemak van de collectiebeschrijvingen is hierdoor sterk verbeterd.

De Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) heeft onlangs een grote collectie negentiende-eeuwse fotografie van Zuidoost Azië aangekocht. De collectie omvat meer dan 3.700 foto’s van Nederlands-Indië en het vasteland van Zuidoost Azië, waaronder Singapore, Birma, Penang en Malakka. De foto’s vormen een…

De Caribische literatuur neemt een unieke positie in binnen de wereld. Literatuur uit de Caribische regio is extreem divers, niet alleen vanwege de grote verscheidenheid aan talen die er wordt gesproken, maar ook door de verschillende koloniale erfenissen die in de Archipel doorwerken. Ondanks culturele…

Op dinsdag 15 februari is Gert Oostindie, voormalig directeur van het KITLV en emeritus hoogleraar Koloniale en postkoloniale geschiedenis aan de Universiteit Leiden, te gast in de online boekensalon van Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL). Presentator Jef Schaeps interviewt hem over het boek Beelden…

Een nieuwe gedenksteen op de gevel van een studentenhuis in de Hugo de Grootstraat herinnert aan de tientallen Indonesische studenten die voor de Tweede Wereldoorlog in Leiden studeerden. Een deel daarvan werd actief in het verzet en sommigen moesten dat met de dood bekopen.

De Surinaamse schrijver en vrijheidsstrijder Anton de Kom is niet meer weg te denken uit de geschiedenis. Zijn geruchtmakende boek 'Wij slaven van Suriname' uit 1934 raakte in de loop ter tijd in vergetelheid. In de jaren zestig ontdekte Rubia Zschuschen, student en lid van de Surinaamse Studenten Unie,…

Van sierlijke loden Javaanse letters tot koloniale schoolboeken en reclamemateriaal. Met de intrede van de drukpers in Nederlands-Indië ontstond een ware cultuur van gedrukte boeken, tijdschriften en andersoortig drukwerk. Anders dan verwacht, en bedoeld, ging de drukpers in de negentiende eeuw zijn…

Nederlandse militairen, rechters en politici tolereerden en verzwegen collectief het stelselmatig gebruik van extreem geweld tijdens de onafhankelijkheidsoorlog in Indonesië. Historici tonen aan hoe dat kon gebeuren. ‘Het was schandaalmanagement in plaats van preventie’, aldus de Leidse historicus en…

De Bijzondere Collecties van de UB Leiden staan in dienst van het onderzoek en onderwijs van de Universiteit Leiden, maar zijn ook beschikbaar voor andere belangstellenden.

De constructies van islamitische handschriften zijn van hoogwaardiger kwaliteit dan tot nu toe altijd werd aangenomen. Dit ontdekte restaurator Karin Scheper. Zij betoogt dat de beeldvorming over de islamitische handschriftcultuur moet worden bijgesteld. Promotie op 10 december.

In de nieuwe serie tafelgesprekken ‘Van kluis naar kussen’ krijgt de kijker een blik achter de schermen van de Bijzondere Collecties van de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL). In iedere aflevering staat één van de verzamelingen uit de ‘kluis’ centraal, waarvan enkele topstukken worden getoond.…

Onderstaande onderzoekssuggesties lenen zich voor scriptie- of promotieonderzoek of kunnen als aanvullend bronmateriaal betrokken worden bij lopend onderzoek.

Hoe gaan we om met erfgoed uit de koloniale tijd? En hoe toegankelijk en digitaal zijn de collecties? Demissionair staatssecretaris Fleur Gräper sprak op 25 januari in de Leidse Universiteitsbibliotheek met onderzoekers en erfgoedspecialisten over de rol van erfgoed voor de samenleving.

Maandag 13 maart is in het Erasmus Huis in Jakarta de fototentoonstelling ‘Jejak Langkah seorang Raden Ajeng: Reflections on RA Kartini’ over het leven van Raden Ajeng Kartini (1879-1904) geopend. Kartini is het boegbeeld van de emancipatie van de vrouw in Indonesië.

Christiaan Snouck Hurgronje (1857-1936) is bekend als islamoloog, auteur van het boek Mekka, bestuurder in Nederlands-Indië voor de Nederlandse regering en hoogleraar in Leiden. Wim van den Doel publiceerde in 2021 een biografie van Snouck Hurgronje. Onlangs verscheen de vertaling van de biografie in…

De Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) heeft een zeer bijzondere manuscriptkaart van Suriname verworven. De kaart uit 1830 is bijna 2,5 meter lang en is zeer gedetailleerd uitgevoerd. De kaart is met de hand getekend door Helmuth Hendrik Hiemcke (1808-1858), een van de officiële landmeters in dienst…

De in 1830 getekende kaart van Suriname die in 2023 door de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) werd verworven is nu open access online beschikbaar gemaakt via Digital Collections. De kaart kan in hoge resolutie worden bestudeerd en gedownload worden.

Het Midden-Oosten heeft een rijke literaire traditie, die steeds meer aandacht krijgt in het Westen. Moderne literaire werken behandelen hedendaagse kwesties, zoals de erfenis van het kolonialisme, de strijd tussen traditionalisme en moderniteit, de plaats van vrouwen in de maatschappij en de oorlog…