De postkoloniale podcast: Indische schrijfsters en KNIL-militairen – met Vilan van de Loo
Hoewel er grote vrouwelijke auteurs te vinden zijn in de canon van de Indische Letteren – denk aan Maria Dermoût en Hella S. Haasse – is er in het verleden niet altijd met waardering over hen geschreven. Hoe keken Indische schrijfsters naar de koloniale samenleving en hun positie daarin?
Het Europese leven in de kolonie werd lange tijd door mannen gedomineerd en vanuit een mannelijk perspectief beschouwd. Maar geleidelijk aan, en zeker na de opening van het Suezkanaal in 1869, kwamen er steeds meer Europese vrouwen naar ‘de Oost’, die ook begonnen te schrijven; reisteksten, romans en verhalen.
In de postkoloniale podcast gaan Rick Honings, Scaliger-hoogleraar, en Coen van ’t Veer, docent-onderzoeker, van de Universiteit Leiden met gasten in gesprek over hun werk in relatie tot het koloniale verleden. In aflevering 16 van De postkoloniale podcast spreken zij met Vilan van de Loo over Indische literatuur, vrouwelijke auteurs, KNIL-militairen en haar onderzoek daarnaar.
Gast
Vilan van de Loo is neerlandica, onderzoekster en schrijfster. Ze spant zich er al sinds jaar en dag voor in om aandacht te vragen voor vrouwelijke schrijvers uit de Nederlands-Indische letteren. Al tijdens haar studie Nederlands in Leiden vroeg ze haar docenten om de helft van de literatuurlijst uit vrouwelijke auteurs te laten bestaan. Ook is ze de initiatiefnemer van de website Het Damescompartiment Online. Als ‘schrijfcoach’ helpt ze mensen met een bijzondere Indische geschiedenis hun levensverhaal op papier te stellen. Ze promoveerde in 2016 in Leiden op Dochter van Indië, een biografie van de Indische bestsellerauteur Melati van Java, en schreef daarna nog tal van andere boeken. De laatste jaren schrijft ze vooral over militairen. In 2020 verscheen haar biografie over J.B. van Heutsz, Uit naam van de majesteit, en in 2022 haar geschiedenis van het KNIL, Een eervol bestaan. Recent verscheen De Atjeh-generaal, een biografie van Frits van Daalen.
De postkoloniale podcast
Het koloniale verleden van Nederland staat volop in de belangstelling. In 2020 was het vijfenzeventig jaar geleden dat Indonesië onafhankelijk werd; twee jaar later bood premier Rutte ‘diepe excuses’ aan voor het structureel geweld dat in de dekolonisatieoorlog was gebruikt. In De postkoloniale podcast komen prominente onderzoekers en schrijvers aan het woord en praten we over hun onderzoek/werk in relatie tot het koloniale verleden. Centraal staat de vraag in hoeverre het onderzoek naar (post)koloniale literatuur kan bijdragen aan de verwerking van het koloniale verleden.
Afleveringen
De afleveringen worden gepubliceerd op De postkoloniale podcast, het kanaal van Universitaire Bibliotheken Leiden. Dit is het tweede seizoen en er verschijnen weer zes nieuwe afleveringen. De nieuwste aflevering en de eerdere afleveringen kunnen nu worden beluisterd via de volgende kanalen:
NWO Vidi-project
De postkoloniale podcast is een initiatief van Rick Honings en Coen van ’t Veer. Beiden zijn redacteur van de in 2021 verschenen literatuurgeschiedenis De postkoloniale spiegel. De Nederlands-Indische letteren herlezen en van het wetenschappelijke tijdschrift Indische Letteren. De podcast komt voort uit het door Rick Honings geleide NWO Vidi-project Voicing the Colony. Travelers in the Dutch East Indies, 1800-1945.