Subject guide
Zuid-Aziatische en Tibetaanse bijzondere collecties
De Zuid-Aziatische en Tibetaanse bijzondere collecties bevatten materiaal betreffende de talen en de geschiedenis, filosofie, godsdiensten, kunst en materiële cultuur van de regio. De nadruk ligt op Sanskriet, Tibetaans, Lepcha en boeddhologie, op visueel materiaal en (ten behoeve van het onderwijs) op archeologie, kunstgeschiedenis en materiële cultuur.
Regio
De regio omvat het hele Indiase subcontinent (Nepal, Bhutan, India, Pakistan en Bangladesh), Sri Lanka en de Malediven, verder Afghanistan, Tibet en de Himalaya regio’s van Pakistan en India (in het bijzonder Sikkim en Ladakh). Naast zeldzame boeken en tijdschriften bevatten de collecties manuscripten in diverse vormen, blokdrukken, foto’s en dia’s, archieven en wetenschappelijke aantekeningen, brieven, tekeningen, kaarten en plattegronden, koperen oorkonden, abklatschen en afwrijfsels van inscripties.
Herkomst
Het merendeel van deze collecties werd vanaf de tweede helft van de negentiende eeuw aangelegd en is afkomstig uit de bibliotheek van het voormalige Instituut Kern, dat thans onderdeel is van het Leiden University Institute for Area Studies (LIAS). Een deel ervan is in bruikleen gegeven door de Vereniging Vrienden van het Instituut Kern.
Naast enkele tientallen handschriften die in de loop der jaren werden gekocht dan wel geschonken, omvat de Sanskrietcollectie vooral twee belangrijke verzamelingen: die van de Leidse geleerden Kern en Van Manen. Onder de meer recente aanwinsten bevinden zich tien Zuid-Indiase handschriften in Granthaschrift.
In 1883 en 1889 schonk professor Hendrik Kern (1833-1917) een dertigtal palmbladhandschriften uit de achttiende en negentiende eeuw aan het Instituut Kern. Hij had ze tijdens zijn verblijf in Bengalen verzameld, toen hij enkele jaren als hoogleraar Sanskriet verbonden was aan het Brahmana College en het Queen's College te Benares, vóór zijn benoeming in 1865 als Leids hoogleraar Sanskriet.
Johan van Manen (1877-1943) bracht met behulp van een pandit uit Madras en in opdracht van prof. J.P. Vogel meer dan 300 palmbladhandschriften bijeen die tussen 1908 en 1943 naar het Kern Instituut in Leiden gestuurd werden. Deze zijn alle van Zuid-Indiase oorsprong en dateren van de laat negentiende tot de vroeg twintigste eeuw. Zij variëren in onderwerp, schriftsoort en -stijl. Deze collectie is aangevuld met een veertigtal handschriften uit de nalatenschap-Van Manen.
Behalve Sanskriet manuscripten bevat de collectie ongeveer zeventig handschriften van verschillend materiaal en in verschillende talen van het Indiase subcontinent, zo als Bengali, Tamil and Malayalam. Een deel is onderdeel van de nalatenschap van Johan van Manen, de overige zijn afkomstig van verschillende geleerden. Tot de collectie van de universiteitsbibliotheek behoren onder meer enkele handschriften in het Sinhala afkomstig van Sri Lanka alsmede een kleine collectie Indiase handschriften bijeengebracht door Robert C. Hekker (1917-1990).
De vermaarde Tibetaanse collectie bevat blokdrukken en manuscripten uit verschillende periodes en afkomstig van verschillende bronnen. De teksten behandelen religieuze en filosofische vraagstukken met betrekking tot Tibetaanse boeddhistische tradities, en aanverwante onderwerpen zoals astrologie en geneeskunde. Een aanzienlijk aantal blokdrukken werd in de jaren 1980-1990 speciaal gedrukt op verzoek van docenten en onderzoekers verbonden aan het Instituut Kern, in het bijzonder aangeschaft door Ronald Poelmeyer (1946-1993). Tot de meer recente aanwinsten van de universiteitsbibliotheek behoren zeventien Tibetaanse handschriften uit Ulan Bator (Mongolië). In 2012 werden facsimile drukken van twee grote collecties verworven: sNga ’gyur rgyud ’bum phyogs bsgrigs (rNying ma rgyud ’bum) en sNga ’gyur bka ma shin tu rgyas pa gsung ’bum. Het belangrijkste deel van de Tibetaanse collectie is afkomstig uit de nalatenschap-Van Manen .
De collectie van bijna 190 Lepcha manuscripten uit Sikkim in Lepcha taal maakt eveneens deel uit van de nalatenschap-Van Manen. Deze collectie Lepcha teksten is de omvangrijkste ter wereld. Via de catalogus zijn digitale zwartwitopnames van de manuscripten beschikbaar (signaturen beginnen met “I.KERN 2740/L”).
De indrukwekkende fotocollectie afkomstig van het Instituut Kern omvat ca. 70.000 foto’s en 100.000 dia’s. Het zijn historische en moderne foto’s betreffende voornamelijk kunst, architectuur en archeologie. Hiertoe behoren foto’s van de Archaeological Survey of India. Andere collecties documenteren niet alleen Zuid-Azië maar ook Zuidoost-Azië, zoals de recent als donatie ontvangen Foekema collectie, of de unieke collectie van ca. 21.800 foto’s van de Oudheidkundige Dienst van Nederlandsch-Indië (Indonesië), de zogenaamde OD-foto’s.
Op dit moment is ruim 60% van het beeldmateriaal online beschreven, waarvan 15% met een digitale versie die beschikbaar is via Digital Collections. Zie voor verdere beschrijving van de (deel)collecties de collection guide.
De door het Instituut Kern verzamelde collectie kaarten van India omvat naast dertien oude kaarten (1657-1900) en ongeveer 600 moderne kaarten van de Indiase Army Map Service, de Survey of India en de National Atlas van India uit de jaren 1960-1980. Meer informatie is te vinden op de webpagina Kaarten en atlassen.
De catalogus
Veel van de stukken in deze collectie zijn via de online catalogus toegankelijk. De catalogus bevat tevens verwijzingen naar de collection guides van de (deel)collecties en archieven. In 2016 is een begin gemaakt met het beschrijven van de Sanskriet manuscripten.
Collection guides
Een collection guide beschrijft de inhoud van een collectie of archief en geeft verdere informatie over de geschiedenis en verwerving van het materiaal. De collection guides (en inventarissen) zijn integraal doorzoekbaar via het zoekportaal Collection Guides.
- Collectie afwrijfsels van Oudjavaanse en Zuid-Indiase inscripties
- Collectie fotografie van het Instituut Kern
- Collectie Tibetaanse blokdrukken en handschriften
Digital Collections
Via de beeldbank Digital Collections is informatie over de collecties te vinden in vorm van digitale facsimiles en gedigitaliseerde catalogi.
Uitgebreide informatie over het gebruik van de online catalogus, collection guides en de beeldbank vindt u onder bezoek en gebruik.