Al eeuwenlang is het Academiegebouw het belangrijkste gebouw van de Universiteit Leiden. Maar het gebouw aan het Rapenburg had lang niet altijd zo’n plechtige en ceremoniële functie als vandaag de dag. Dorrit van Dalen dook in de geschiedenis en vertelt erover in de UBLpodcast.

Gruwelen van de overtocht, publieke veiling, brandmerken en dan werken op plantages in de koloniale wereld. Over het Nederlandse slavernijverleden bestaan honderden kilometers archief, maar zelden komen daarin de mannen, vrouwen en kinderen die gedwongen in slavernij leefden aan het woord.

Al jarenlang is de discussie rond Zwarte Piet in Nederland een van de meest controversiële onderwerpen in de publieke sfeer. En de hevigheid van het debat is niet veel minder geworden in deze tijd. Volgens sommigen is Zwarte Piet slechts een personage binnen een onschuldige traditie gericht op kinderen,…

Zo af en toe duiken manuscripten op die eeuwenlang zijn verscholen gebleven in de verzamelingen van bibliotheken en archieven. In het archief van de 17de-eeuwse Bibliotheca Thysiana aan het Rapenburg in Leiden, dat wordt bewaard in de Leidse universiteitsbibliotheek, ontdekte de Rotterdamse onderzoeker…

handleiding systematisch literatuuronderzoek

De Griekse queer diasporadichter Konstantínos P. Kaváfis (1863-1933) wordt erkend als een centrale figuur in de wereldliteratuur en het literaire modernisme. Op maandag 9 december organiseert de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) een symposium rond zijn werk. Dit wordt gecombineerd met de lancering…

LUCRIS en Scholarly Publications helpen u uw publicaties te promoten en te bewaren.

Twee wetenschapscommunicatieprojecten van de Universiteit Leiden hebben een WECOM-beurs gekregen binnen de Nationale Wetenschapsagenda (NWA). Het gaat om onderzoek naar de geschiedenis van de dovengemeenschap in Nederland en naar een aandoening waardoor mensen veelvuldig verdwalen.

De expositie First Americans in Museum Volkenkunde demonstreert de veerkracht en creativiteit van inheemse Amerikanen. Indringende kunst, mode en affiches laten zien dat het verleden nooit ver weg is. Kunstenaar Jacob Meders liet zich inspireren door 16-eeuwse prenten uit de Leidse Universiteitsbibliotheek.…

De expositie Pilgrims naar Amerika in Museum De Lakenhal zet aan tot reflectie. Hoe ver kun je gaan in de zoektocht naar vrijheid? Er wordt ook ingezoomd op de relatie met de universiteit en welke kennis de Pilgrims meenamen uit Leiden.

UNESCO heeft een internationale set van vijftien manuscripten over de eerste reis rond de wereld van Ferdinand Magellaan en de drie Hikayat Aceh manuscripten erkend als werelderfgoed. De manuscripten zijn ingeschreven in het mondiale UNESCO Memory of the World Register. Deze lijst bevat documentair…

Levensechte goden, wapenkletterende schutters en geïmproviseerde professoren. Met een bonte inwijdingsoptocht en honderden opgetrommelde burgers vierde Leiden op 8 februari 1575 de oprichting van de eerste universiteit van de Republiek. ‘Het was geen feestje om de fuif.’

Het was weer gezellig druk in het Rijksmuseum van Oudenheden! Op 22 juni is de zomertentoonstelling ‘Books that made History’ van Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) en het Rijksmuseum van Oudheden (RMO) geopend. In de tentoonstelling zijn 25 Leidse boeken uit de collecties van de UBL te zien die…

De stichting Rembrandt in Leiden wil Leiden intensiever promoten als stad van deze wereldberoemde Hollandse meester. Rembrandts inschrijving aan de universiteit is nauwelijks bekend bij het grote publiek. Welke sporen liet hij nog meer achter aan de universiteit?

Op dinsdag 26 oktober – de geboortedag van beeldhouwer-schilder-schrijver Jan Wolkers - is Onno Blom, biograaf van Wolkers, te gast in de online boekensalon van Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL). Hoofdconservator Garrelt Verhoeven interviewt Blom over het boek Alsof een storm je optilt, met ongepubliceerde…

Op donderdag 24 maart zijn Karwan Fatah-Black, universitair hoofddocent koloniale geschiedenis, Alicia Schrikker, universitair hoofddocent algemene geschiedenis, en Carl Haarnack, oprichter van Buku – Bibliotheca Surinamica, te gast in de online boekensalon van Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL).…

In het archief van de Universiteit Leiden is een tot nu toe onbekend document gevonden over de studietijd van Rembrandt in Leiden. Het document, dat wordt bewaard in de Universiteitsbibliotheek, toont aan dat Rembrandt langer student was aan de Leidse universiteit dan altijd is aangenomen.

Van geschreven taal tot analyse van dierengeluiden; ieder AI-gerelateerd onderwerp komt aan bod. Tijdens de Nacht van Ontdekkingen kun jij je in de UB laten meevoeren op een artistieke en wetenschappelijke reis door de volledige geschiedenis van informatie, kennisdeling en het woord.

Tot nog toe was van de Indische schrijfster Dé-Lilah, pseudoniem van Lucy van Renesse-Johnston, slechts één foto bekend. Onlangs vonden onderzoekers Rick Honings, Nick Tomberge en Olf Praamstra – verbonden aan het Leiden University Centre for the Arts in Society (LUCAS) – in de Leidse Digital Collections…

Onze blik op het Midden-Oosten zit vol stereotypen die heftige gevolgen hebben gehad voor haar bevolking. Wat is mythe en wat is realiteit? Hoe zijn deze stereotypen ontstaan? Welke gevolgen hebben ze gehad? Deze vragen worden beantwoord in deze leeslijst.

Hard werk, gelukte en mislukte experimenten, dwaalsporen en toeval. Slechts zelden komen wetenschappelijke ontdekkingen tot stand door een eenmalige geniale ingeving. Wetenschap is het verhaal van mensen getekend door doorzettingsvermogen en tegenslag, geduld en ongeduld, concurrentie, miskenning en…

Fellowships are awarded to an international cast of researchers with the purpose of promoting the use of the Special Collections at Leiden University

Op de tentoonstelling ‘Christiaan kijkt!’ op Huygens’ Hofwijck van 7 april tot 30 oktober 2016, zijn enkele originele manuscripten van Christiaan Huygens (1629-1695) te zien, afkomstig uit de bijzondere collecties van de Universitaire Bibliotheken Leiden.

In de tentoonstelling Minerva’s Metamorfosen van de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) staat de boeiende geschiedenis van de universiteit centraal. Aan de hand van hedendaagse foto’s en historische stukken uit de collecties wordt het 444-jarig bestaan van de Leidse universiteit belicht. De tentoonstelling…

Op donderdag 19 november was auteur en historicus Martin Bossenbroek te gast in de online boekensalon van de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) en uitgeverij Athenaeum. Ter gelegenheid van de boekensalon maakten conservatoren van de UBL de online tentoonstelling De wraak van Diponegoro.

Bibliotheek, Onderzoek

Op dinsdag 26 oktober is de online tentoonstelling ‘De wereld van Jan Wolkers’ gelanceerd, tijdens de boekensalon met Karina Wolkers, Arnon Grunberg en Wolkersbiograaf Onno Blom. Als gastcurator heeft Blom, samen met conservatoren van de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL), een tentoonstelling samengesteld…

Van Galileo Galilei tot Albert Einstein, van Anna Maria van Schurman tot Anton de Kom: het is slechts een greep uit 25 auteurs die met hun boeken en ideeën een buitengewone invloed hebben gehad op de wereld, soms zelf tot nu. De Universitaire Bibliotheken Leiden en het Rijksmuseum van Oudheden organiseren…

Boeken, handschriften en afbeeldingen zijn natuurlijk om te lezen en te bekijken, maar ze zijn ook zoveel meer. Er valt van alles te ontdekken: verborgen inhoud, beweegbare onderdelen, pop-up voorstellingen etc. In de tentoonstelling ‘Touching Treasures’ van de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL)…

Leiden heeft een roemrijke journalistieke geschiedenis. Al in de achttiende eeuw was de Gazette de Leyde, die officieel nooit zo heette, maar wel onder vier andere namen verscheen, dé kwaliteitskrant voor de Europese gegoede burger en elite. In de online tentoonstelling Leidse Persgeschiedenis wordt…

De Tachtigjarige Oorlog en de Gouden Eeuw werden in de vaderlandse geschiedenis traditioneel beschreven als roemrijke perioden; de Opstand als heldenstrijd voor de onafhankelijkheid, de Gouden Eeuw als een weergaloos politiek, economisch en cultureel succesverhaal. Kritische wetenschappers stelden…

De belangstelling voor het slavernijverleden is groter dan ooit, maar over Afrika zelf gaat het maar zelden. Historicus Martin Bossenbroek beschrijft in zijn boek De Zanzibardriehoek de laatste episode in de slavernijgeschiedenis van Oost-Afrika, gezien door de ogen van de direct betrokkenen. De Zanzibardriehoek…

Christiaan Snouck Hurgronje (1857-1936) is bekend als islamoloog, auteur van het boek Mekka, bestuurder in Nederlands-Indië voor de Nederlandse regering en hoogleraar in Leiden. Wim van den Doel publiceerde in 2021 een biografie van Snouck Hurgronje. Onlangs verscheen de vertaling van de biografie in…

Het schilderij van Rein Dool waarop voormalig bestuurders van de Universiteit Leiden zijn afgebeeld, is verhuisd naar de Receptieruimte van het Academiegebouw.

Op 25 mei heeft Stichting Academisch Erfgoed (SAE) onder de titel ‘Dicht het zwarte gat’ in Rijksmuseum Boerhaave een handreiking gepubliceerd voor selectie, behoud en blijvende toegankelijkheid van digitaal geboren academisch erfgoed. Het rapport is een oproep aan besturen van academische instellingen…

Met steun van bedrijven en particuliere stichtingen verwelkomen de Universitaire Bibliotheken Leiden en het Scaliger Instituut circa 15 tot 20 Fellows en gastonderzoekers per jaar om materiaal in de Bijzondere Collecties te raadplegen en te onderzoeken. Ook dit jaar ontving het Scaliger Instituut een…

Al sinds Leidens Ontzet op 3 oktober 1574 en de oprichting van de Universiteit Leiden op 8 februari 1575 worden in de stad optochten georganiseerd. Met de tentoonstelling ‘Leiden viert feest – 450 jaar optochten’ wordt de rijke optochtentraditie die Leiden kent gevierd.

In november zijn er Tweede Kamerverkiezingen, maar niet iedereen gaat stemmen. Hoe komt dat, en hoe erg is dat? Internationaal onderzoek naar opkomstpercentages bij verkiezingen werpt nieuw licht op deze vraag – en biedt alternatieven.

Nederlandse militairen, rechters en politici tolereerden en verzwegen collectief het stelselmatig gebruik van extreem geweld tijdens de onafhankelijkheidsoorlog in Indonesië. Historici tonen aan hoe dat kon gebeuren. ‘Het was schandaalmanagement in plaats van preventie’, aldus de Leidse historicus en…

Op zaterdag 11 september is het 20 jaar geleden dat twee vliegtuigen zich op een Nederlandse namiddag in het World Trade Centre in het hart van Manhattan boorden. De gebeurtenis die op ongeëvenaarde wijze live in beeld kon worden gebracht op televisie, grifte zich in het geheugen van velen, niet alleen…

Liefde. Het laat mensen de vreemdste fratsen uithalen en is op hetzelfde moment een primaire levensbehoefte. Schrijvers en dichters hebben door de eeuwen heen bibliotheken volgeschreven over echte en fictionele relaties en ook hedendaagse schrijvers storten zich graag op het complexe, dramatische en…

Fototentoonstelling

Op maandag 8 maart, op Internationale Vrouwendag, draagt student Evi Dijcks acht gedichten voor van Anna van der Aar de Sterke (1755-1831). Evi Dijcks, derdejaars student Nederlandse Taal en Cultuur, ontdekte in de collecties van Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) het oudste literaire vrouwengenootschap…

In de afgelopen decennia zijn er grote stappen gezet op het vlak van LGBTQ+ acceptatie. ‘Uit de kast komen’, echter, is voor velen nog steeds een moeilijke ervaring op persoonlijk vlak. Iedereen heeft een ander verhaal en niet iedereen past netjes in een denominatie in het LGBTQ+ spectrum. Leren van…

Naarmate mensen steeds meer tijd op het internet doorbrengen, doen criminelen dat ook. Hoe afhankelijker we worden van internet, des te kwetsbaarder worden we voor hackers, digitale diefstal en inbreuk op onze privacy. Cybercrime treft echter niet alleen individuen en organisaties; ook staten worden…

Een flamboyant politicus, een splijtzwam in het Nederlandse politieke landschap en een ‘man van het volk’ die zich presenteerde als onconventioneel bewindsman. Vandaag precies twintig jaar geleden werd Nederland opgeschrikt door de politieke moord op Pim Fortuyn. Wie was Pim Fortuyn eigenlijk? Wat waren…

De Nobelprijs voor de Literatuur van 2021 is toegekend aan Tanzaniaanse auteur Abdulrazak Gurnah. In een toelichting noemt de Zweedse Academie Gurnah’s “compromisloosheid en compassie bij het doorgronden van de effecten van het kolonialisme en het lot van de vluchteling in de kloof tussen culturen en…

Het Midden-Oosten heeft een rijke literaire traditie, die steeds meer aandacht krijgt in het Westen. Moderne literaire werken behandelen hedendaagse kwesties, zoals de erfenis van het kolonialisme, de strijd tussen traditionalisme en moderniteit, de plaats van vrouwen in de maatschappij en de oorlog…

Op vrijdag 11 november presenteert Anton van der Lem het door hem bezorgde, geïllustreerde en toegelichte boek: Johan Huizinga, 'Leven en werk van Jan Veth'. De boekpresentatie vindt van 14.00 tot 16.00 uur plaats in de Vossiuszaal van de Universiteitsbibliotheek in Leiden.

Vanaf 18 november is de tentoonstelling 'De bloemen van het kwaad: Baudelaire in Nederland' te zien via de website van de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL). De tentoonstelling presenteert het werk van Frankrijks bekendste dichter en laat zijn grote invloed in de Nederlandse literatuur zien aan…