De geest in poëzie: een symposium over K.P. Kavafis
De Griekse queer diasporadichter Konstantínos P. Kaváfis (1863-1933) wordt erkend als een centrale figuur in de wereldliteratuur en het literaire modernisme. Op maandag 9 december organiseert de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) een symposium rond zijn werk. Dit wordt gecombineerd met de lancering van Maria Boletsi's boek 'Specters of Cavafy' (University of Michigan Press, 2024).
Het symposium gaat over het werk van Kavafis en de manieren waarop het ons in het heden achtervolgt door te resoneren in hedendaagse kunst, cultuur en politiek en in diverse media. In Nederland is er opmerkelijke belangstelling voor zijn werk, met verschillende Nederlandse vertalingen van zijn poëzie die werden gepubliceerd van 1934 tot heden. Zijn poëzie onderzoekt de wijzen om het verleden te animeren en verloren werelden, of queer, gemarginaliseerde en vergeten mensen in het heden terug tot leven te brengen. Toch beschreef hij zichzelf ook als "een dichter van de toekomstige generaties." Zijn geschriften gaan inderdaad in op zorgen en verlangens die tot in de twintigste en eenentwintigste eeuw doordringen. Hoe spreekt poëzie die zich bezighoudt met het verleden, geheugen, verlies en dood, tot de toekomst? Hoe spookt het in, en hoe wordt het achtervolgd door, toekomstige hedens? Hoe resoneert zijn poëzie nog altijd in hedendaagse kunst en hoe leidt deze kunst tot nieuwe lezingen van zijn werk? Door deze vragen te beantwoorden, zal het symposium de wereldwijde weerklank van Kavafis’ poëzie onderzoeken en in het bijzonder de manier waarop zijn poëzie de hedendaagse literatuur en kunst uit verschillende culturele contexten, waaronder Europa, het Midden-Oosten en Zuid-Amerika, ‘achtervolgt’.
NB: Dit symposium is Engelstalig.
AanmeldenTijdens het symposium verzorgt Braziliaanse dichter Ricardo Domeneck meertalige poëzievoordrachten, een poëzievoorstelling en lezing. Het wordt afgesloten met de vertoning van een opname van de multimediavoorstelling Constantinopoliad door Sister Sylvester en Nadah El Shazly (productie: Onassis Foundation).
Constantinopoliad is een visueel essay. Een reis door verloren en vermiste archieven. Gebruik makend van de lege pagina's in een tienerdagboek van Konstantínos Kavafis uit de 19e eeuw, beschouwt het werk de onmogelijkheid om het verleden te kennen, maar de mogelijkheid om erdoor achtervolgd te worden. Verbrande en beschadigde dia's, een poging om de geluiden van een Alexandrijns cabaret uit de jaren 1930 opnieuw leven in te blazen en een handgemaakt kunstenaarsboek met woorden en afbeeldingen verborgen tussen de vouwen van de pagina's, komen samen in een gemeenschappelijke leeservaring die vraagt: hoe kunnen we zien en horen ondanks de vervormingen die tijd met zich mee brengt? En hoe nodigen we de geesten van het verleden uit om ons te achtervolgen in nieuwe manieren van zijn in de toekomst?
Bij het symposium is tevens een pop-uptentoonstelling te zien met bijzondere stukken van en over Kavafis uit de collectie van de Universiteitsbibliotheek Leiden, zoals de vertaling uit 1934 van Gerard Blanken, de eerste internationale publicatie van Kavafis' gedichten, en het onlangs verworven kunstboek Cavafy, My father and Me van Loes Huis in 't Veld.
Programme
Maandag, 9 december, 15.30 - 20.30
Vossiuszaal, Universiteitsbibliotheek Leiden
Witte Singel 27, 2311BG Leiden.
| 15:30 - 15:50 | Welkom en introductie, Tommy van Avermaete & Patrick Gouw, Universitaire Bibliotheken Leiden |
| 15:50 - 16:50 | Cavafy’s Spectral Poetics, Maria Boletsi Lezing & boekpresentatie van Specters of Cavafy, met Q&A. |
| 16:50 - 17:05 | Pauze |
| 17.05 – 17:25 | Meertalige voordrachten uit Kavafis' werk |
| 17:25 – 18:10 | Cavafy International, Ricardo Domeneck, voordracht en lezing |
| 18:10 – 18:45 | Pauze met drankjes en een hapje in Lipsiusgebouw |
| 18:45 – 20:30 | Vertoning van multimediaperformance Constantinopoliad gevolgd door Q&A met kunstenaar Sister Sylvester NB: De vertoning van Constantinopoliad vindt plaats in het Lipsiusgebouw, zaal 0.19. Deze vertoning kan zonder aanmelding worden bijgewoond |
Maria Boletsi
Maria Boletsi is universitair hoofddocent literatuurwetenschap aan de Universiteit Leiden en bijzonder hoogleraar moderne Griekse studies aan de Universiteit van Amsterdam (Marilena Laskaridis leerstoel). Ze is onder meer auteur van Barbarism and Its Discontents (Stanford University Press 2013) en Specters of Cavafy (University of Michigan Press, 2024), en co-auteur van Barbarian: Explorations of a Western Concept in Theory, Literature and the Arts (Metzler, 2 delen; 2018/2023). Ze heeft gepubliceerd over moderne Griekse literatuur en cultuur, de concepten barbarij, crisis en spectraliteit, en culturen van verzet in Griekenland en het Middellandse Zeegebied. Haar nieuwste project richt zich op het concept van 'het vreemde' en het gebruik ervan in esthetiek, ecologie en politiek.
Ricardo Domeneck
Ricardo Domeneck is een dichter en performance kunstenaar, geboren in São Paulo, Brazilië, in 1977. Hij heeft tien poëziebundels gepubliceerd en twee bundels korte verhalen, zowel in Brazilië als in Portugal. Zijn gedichten en essays zijn vertaald in tiental talen, met publicatie van bundels van boeklengte in Duitsland, Spanje en Nederland [‘Het verzamelde lichaam’, vert. Bart Vonck, Perdu, 2015]. Zijn ‘Selected Poems’ verschijnt in 2025 in de Verenigde Staten. Hij woont en werkt in Berlijn.
Sister Sylvester
Sister Sylvester is een multimediakunstenaar gevestigd in New York en Istanbul. In samenwerking met Deniz Tortum creëerde ze de VR-documentaire Shadowtime (2023), die in première ging op het Internationale Filmfestival van Venetië en blijft toeren naar festivals zoals IDFA, GIFF, Thessaloniki Film Festival en SXSW. Ook maakte zij de film Our Ark die in première ging op IDFA (2021) en internationaal op festivals werd vertoond. In haar livewerk creëert ze visuele essays en boeken die performances worden, ruimtelijke verhalen die spelen met gesproken en geschreven tekst om gemeenschappelijke leeservaringen te creëren. Onlangs werd Constantinopoliad, met een live-score van Nadah El Shazly, in opdracht van de Onassis Foundation gemaakt. De film ging in première op National Sawdust in NYC (2023) als een site-specifiek werk in de Onassis Library, Athene, en in het Internationaal Theater van Amsterdam. De film The Eagle and The Tortoise, dat als work-in-progress werd vertoond in National Sawdust NYC, en in première ging in Frascati Theater, Amsterdam, was ook onderdeel van IDFA On Stage (2022), en in NYC onderdeel van Under The Radar (2024). Ze resideert momenteel bij ONX Studio; een MacDowell Fellow uit 2019; een alumnus van het Public Theater New Works-programma en CPH:DOX-lab. Ze geeft les in een bio-kunstklas aan het Colorado College en heeft ook gedoceerd en lezingen gegeven aan MIT, Princeton, UCCS, Columbia University en Boğaziçi, Istanbul.
Dit symposium wordt georganiseerd door de (UBL) en het Nederlands Instituut voor Culturele Analyse (NICA).