Goud open access
Wanneer een publicatie open access beschikbaar is op de website van de uitgever, noemen we dat goud open access. 
Sommige uitgevers vragen een vergoeding voor goud open access, een zogenaamde APC (Article Processing Charge) of BPC (Book Processing Charge).

Wanneer een tijdschrift niet volledig open is, maar wel de mogelijkheid geeft een individueel artikel tegen betaling open te maken, wordt dat soms hybride open access genoemd.

Kostenloze open access heet ook wel diamant open access.

Groen open access
Wanneer een publicatie niet open access beschikbaar is op de website van de uitgever, kan een auteur deze alsnog open access maken door middel van een upload in een trusted repository. Deze manier van open access publiceren noemen we groen open access. De Universiteit Leiden heeft een eigen repository Scholarly Publications.

Het College van Bestuur vraagt aan onderzoekers om hun publicaties met een Leidse affiliatie open access te maken door middel van een upload in Scholarly Publications. Als publicaties al open access zijn uitgebracht bij de uitgever, kunt u dat heel gemakkelijk direct doen. Wanneer deze (nog) niet open access zijn kunt op de pagina 'Open Access publiceren in Scholarly Publications' lezen welke stappen u kunt zetten.

Lees meer over de voorwaarden op de pagina 'Open Access Beleid Universiteit Leiden'.

Veel onderzoeksfinanciers hebben eisen ten aanzien van open access, maar zijn ook bereid om publicatiekosten (gedeeltelijk) te vergoeden. Let daarom bij het opstellen van een onderzoeksvoorstel goed op de op de eisen én mogelijkheden van de verschillende financiers ten aanzien van OA publiceren.

• Met ingang van 2021 past een aantal financiers waaronder NWO en ERC de zogenaamde PlanS principes toe. In de toekenningsbrief kunt u lezen of deze al van toepassing zijn op uw project. 

Op de website van Sherpa staat een actueel overzicht van het beleid van onderzoeksfinanciers. Hieronder staan de belangrijkste vermeld:

• NWO
• Horizon 2020
• ERC

Belangrijk is vooral om kosten voor open access publicaties al in de begroting van de subsidieaanvraag mee te nemen.

In dit schema leggen we stap voor stap uit hoe een artikel open access kan worden gepubliceerd. De samenwerkende universiteitsbibliotheken (UKB) hebben een handig overzicht 'how to get to the PDF' gemaakt om artikelen te vinden.

De Universiteit Leiden heeft vele overeenkomsten met uitgevers afgesloten, die hoge kwaliteit garanderen en open access bieden zonder bijkomende kosten.

Blader door de Journal Browser voor de mogelijkheden per tijdschrift om open access te publiceren. Wilt u alleen tijdschriften zien, waarvoor u niet hoeft te betalen, gebruik dan het filter in het linkermenu van de Journal Browser.

U kunt uw werk gemakkelijk via LUCRIS uploaden in Scholarly Publications en op die manier uw onderzoek zonder kosten toegankelijk maken voor iedereen. Op de pagina 'LUCRIS en Scholarly Publications' leggen we uit hoe dat werkt.

Veel onderzoekers gebruiken Creative Commons-licenties om hun publicaties open access te delen. In deze video vertelt Leids hoogleraar Intellectueel Eigendomsrecht Dirk Visser over auteursrecht in relatie tot open access en de verschillende licenties die je als auteur voor je gebruikers kunt hanteren.

Helaas zijn er 'uitgevers' actief die onderzoekers publicatiekosten ontfutselen zonder daar fatsoenlijk redactioneel werk tegenover te stellen, zogenaamde ‘predatory publishers’.

In onze Blogpost:'Questionable and Predatory journals' leest u hoe u deze  malafide tijdschriften kunt herkennen en vermijden.

Bij Think Check Submit vindt u nog meer tips.