Subject guide
Franse taal en cultuur
Overzicht van databases, naslagwerken en websites voor onderzoek in de Franse taal en cultuur
- Taalkunde
- Syntaxis en semantiek. Nieuwe aandachtsgebieden zijn de tweede taalverwerving en de rol van het Frans buiten Frankrijk. De collectie omvat daarnaast publicaties op het gebied van de Romaanse talen.
- Letterkunde
- Renaissance, het Modernisme en de vernieuwende literatuur sinds 1950. Belangrijke schrijvers en werken uit alle perioden zijn vertegenwoordigd in de collectie. 16e eeuw: Montaigne, Rabelais, La Fontaine; 17e en 18e eeuw: Voltaire, Diderot, Rousseau; 19e eeuw: Flaubert, Stendhal, Balzac, Baudelaire, Rimbaud; 20e eeuw: Proust; Nouveau Roman, Samuel Beckett; 21e eeuw: Minuit-schrijvers, etc. Recentelijk meer aandacht voor Franstalige literatuur van buiten Frankrijk, met name uit Noord-Afrika en de Caraïben.
De fysieke collectie Franse taal en cultuur van de Universiteit Leiden staat grotendeels in de centrale Universiteitsbibliotheek: in het gesloten en het open magazijn en op de vrij toegankelijke studiezaal. Waar een individuele titel geplaatst is, is na te gaan in de Catalogus.
Naslagcollectie
De boeken in de naslagcollectie worden niet uitgeleend, maar kopiëren of scannen is wel mogelijk. In de naslagcollectie zijn te vinden:
- Naslagwerken en bibliografieën per onderwerp
- Primaire en secundaire literatuur voor een selectie van onderwerpen
- Een keuze van de belangrijkste woordenboeken
- Recente uitgaven van tijdschriften
De naslagcollectie is geordend via de Library of Congress Classification (LCC). Titels op het gebied van de Franse taal en cultuur staan doorgaans in de rubrieken:
- PC : French language
- PR : French literature
- Z : Bibliographies
- C : Philosophy
Papieren tijdschriften
De lopende jaargangen van tijdschriften op het gebied van de Franse taal en cultuur die niet digitaal beschikbaar zijn staan in de ronde tijdschriftenkast bij entree 6 op de eerste verdieping. Oudere jaargangen van tijdschriften bevinden zich in de S-UB (kelder, trap naast de informatiebalie). Afgesloten tijdschriften staan meestal in het gesloten magazijn en zijn op te vragen via de Catalogus.
Bezoek de databases voor Franse Taal en Cultuur in de catalogus.
Naar de catalogusDiverse digitale tekstcorpora zijn beschikbaar voor zowel taalkundig als letterkundig onderzoek.
Gallica is de digitale bibliotheek van de Bibliothèque Nationale de France met alle gescande documenten uit eigen bezit. Een groot aantal Franse teksten van vóór ca. 1900 is hier online te lezen en deels te doorzoeken.
Le Grand Corpus des littératures française et francophone du Moyen Âge au 20e siècle bevat ruim 14.000 teksten van meer dan 300 auteurs. Inbegrepen zijn diplomatieke teksten, transcripties in modern schrift en vertalingen van Middeleeuwse teksten (naast de Oud-Franse tekst).
Frantext is een textcorpus met voornamelijk literaire teksten van de 9e tot en met de 20e eeuw, die ook op grammaticale categorieën doorzocht kunnen worden.
De MLA is een belangrijke bibliografie voor taal- en letterkunde, ook op het gebied van Frans.
De Linguistics & Language Behavior Abstracts is een belangrijke bron voor het vinden van publicaties over Franse taalkunde.
De Klapp Online is het meest complete overzicht van publicaties over Franse literatuur sinds 1956. Het wordt gebruikt om referenties te vinden van artikelen en boeken over de meest uiteenlopende onderwerpen. De gedrukte editie bevindt zich in studiezaal 8 (Z2171.B56). De online editie gaat terug tot 1991.
Foto's en fotografica
-
Fotografie (vanaf de negentiende eeuw) en reisfotografie van Frankrijk, o.a. bekende gebouwen in Parijs en andere steden
-
Parijs in twintigste-eeuwse documentaire fotografie van o.a. Emmy Andriesse (1914-1953, straatfotografie, modefotografie), Ed van der Elsken (1925-1990) en Johan van der Keuken (1938-2001)
-
Portretten in negentiende-eeuwse kooldruk door de Parijse studiofotograaf Nadar (pseud. Gaspard-Félix Tournachon, 1820-1910) van o.a. schrijvers, dramaturgen en musici
Kaarten en atlassen
-
Ca. 3500 land- en zeekaarten, militaire kaarten en stadsplattegronden van Frankrijk, waaronder manuscriptkaarten (zestiende eeuw e.v.; zie Collectie Bodel Nijenhuis, portefeuilles 80 t/m 95) en ca. 20 atlassen van Frankrijk
-
ca. 1000 topografische prenten van Frankrijk (vanaf de zestiende eeuw)
Handschriften, drukken en archieven
Middeleeuwse handschriften
- Handschriften met teksten in het Oudfrans: ca. 60
- Latijnse handschriften vervaardigd in Frankrijk: ca. 500
Na-middeleeuwse handschriften en particuliere archieven
- Papieren van W.G.C. Byvanck (1848-1925), Sem Dresden (1914-2002), Jean Luzac (1746-1807) en Etienne Luzac (1754-1827), uitgevers van de Gazette de Leyde, Prosper Marchand (1678-1756)
- Zie ook het Overzicht van archieven en collecties.
Brieven
- Zoek op naam in de brievencatalogus. Zie ook de subject guide Brieven.
Collecties
Pamfletten
Honderden Franstalige publicaties in de pamflettencollecties van UBL, Bibliotheca Thysiana en Maatschappij der Nederlandse Letterkunde (zestiende-negentiende eeuw). Zie de subject guide Oude drukken.
Prenten, tekeningen en portretten
-
Een grote hoeveelheid prenten van de zestiende tot en met de negentiende eeuw, met de nadruk op zeventiende-eeuwse kunstenaars, zoals Abraham Bosse, Jacques Callot, Claude Mellan, Jean Morin en Robert Nanteuil.
-
Een prentreeks over de Franse Revolutie, de zogenaamde Collection complète de la Révolution française.
-
Portretprenten van Franse koningen, keizers, geleerden, schrijvers en kunstenaars.
-
Een zeldzame vijftiende-eeuwse portrettekening van een onbekende jongeman uit de omgeving van Jean Fouquet (PK-T-AW-1309)