Tot de bijzondere drukken rekenen we boeken gedrukt na 1800:

• met een bijzondere vormgeving (zoals de collectie-Nieuwe Kunst, bibliofiele edities);
• die in samenhang vervaardigd zijn (bijvoorbeeld het fonds van uitgeverij De Erven F. Bohn, het oeuvre van Frans Kellendonk);
• die een bijzondere band, van interessante aantekeningen (libri annotati) of  een unieke illustratie (bijvoorbeeld van C.A.B. Bantzinger) hebben;
• die verzameld zijn door belangrijke schrijvers of wetenschappers (Menno ter Braak, Johan Huizinga, E.M. Meijers);
• die verzameld zijn rond bepaalde thema’s:
  – boeken gedrukt in Leiden
  – publicaties van Leidse hoogleraren
  – Leidse proefschriften
  – efemeer drukwerk
  – gedrukte bronnen betreffende de Nederlandse taal- en letterkunde
  – gedrukte bronnen betreffende de vaderlandse geschiedenis
  – geschiedenis van het protestantisme

Catalogus en Digital Special Collections

Alle bijzondere drukken zijn te vinden in de Online catalogus. De catalogus bevat ook:

• collection guides: collectiebeschrijvingen met informatie over deelcollecties met UBL-drukken, zoals:
  Bibliothèque Wallonne (Waalse kerken in Nederland). – David Bierens de Haan (1822-1895), wiskundige. – Jakobus Cornelis Bloem (1887-1966), dichter. – G.J. Boekenoogen (1868-1930), volkskundige. – De Erven F. Bohn, uitgeverij. – Willem Geertrudus Cornelis Byvanck (1848-1925), literator. – Efemeer drukwerk. – Robert Jacobus Fruin (1823-1899), historicus.  – Dirk de Jong (1910-1974), verzamelaar van illegaal drukwerk uit WO II. – Frans Kellendonk (1951-1991), literator. – Maatschappij der Nederlandse Letterkunde. – Eduard Maurits Meijers (1880-1954), jurist. – Nederlands Hervormde Kerk. – Remonstrants Seminarie. – Menno Rijke (1859-1931), jurist. – Thorbecke-Stichting (rechts- en staatswetenschap). – Cornelis Petrus Tiele (1830-1902), theoloog;
• titelbeschrijvingen van digitale versies van drukken, zoals volksboeken (collectie-Boekenoogen), illegaal drukwerk (collectie-De Jong), en efemeer drukwerk; klik de link Online access om ze bekijken in Digital Collections.

Gedrukte catalogi

De groei van de collectie drukken is na te gaan met behulp van de gedrukte catalogi en inventarissen. Een overzicht hiervan is te vinden via Catalogues of the Holdings of Leiden University Libraries. Hierin wordt een kleine vierhonderd gedrukte publicaties behandeld, onderverdeeld in hoofdstukken (A-S) en met links naar de papieren exemplaren of digitale versies.

Aanvankelijk werden de drukken samen met de handschriften beschreven in een aantal algemene catalogi (A 1 - A 9), die het totale bibliotheekbezit weergeven. Deze catalogi zijn een eerste hulpmiddel om vast te stellen of en wanneer een bepaalde oude druk in het bezit is gekomen van de bibliotheek. Sinds de negentiende eeuw is het bibliotheekbezit beschreven in deelcatalogi (voor de drukken zie E 1 - E 28, en M-P voor de bruikleencollecties).

Bibliotheekarchief en handbibliotheek

Meer gegevens over de verwerving en provenance van oude drukken staat in de archieven van de bibliotheek. Raadpleeg de collection guides Archief Universiteitsbibliotheek (secties A, C, G, J, L en V) en Archief van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde (sectie B, en supplement B 212-215). Met name de daar beschreven journaals en acquisitielijsten zijn belangrijke bronnen, naast de gedrukte bibliotheekcatalogi.

In de Handbibliotheek Bijzondere Collecties (tweede verdieping, ingang 4, rechts) staan tijdschriften, naslagwerken, bibliografieën en catalogi met betrekking tot westerse en oosters handschriften en drukken. De banden zijn geordend volgens de Library of Congress Classification. De LCC-plaatsingscodes in de catalogus en op de bandetiketten onderscheiden zich van de overige studiezalen doordat ze beginnen met “II-4”. Belangrijke onderwerpen:

• literatuur over de geschiedenis van de productie en distributie van het gedrukte boek (Z116-659) en het bibliotheekwezen (Z772-1000.5);
• bibliografieën betreffende het gedrukte boek: algemeen (Z1001-1121), per land (Z1201-4980).