Astronomen hebben met de James Webb Space Telescope een nieuw ‘deep field’ vastgelegd van Pandora's Cluster (Abell 2744). De beelden laten nooit eerder vertoonde details zien. De resultaten zijn beschreven in vier wetenschappelijke artikelen. Leidse astronomen Marijn Franx en Mariska Kriek werkten mee…

Hoe betrek je studenten in tijden van corona? Sara Brandellero, medevoorzitter van de opleidingen Latijns-Amerikastudies, creëerde opdrachten die een breed scala aan vaardigheden vereisen. En het resultaat was prachtig.

De Sterrewacht Leiden gaat een belangrijke bijdrage leveren aan het onderzoek binnen het nieuwe NWO Dutch Astrochemistry Network. Met een totaal budget van 2,4 miljoen euro worden in de komende jaren twaalf projecten gefinancierd. Vier daarvan worden uitgevoerd onder directe leiding van Leidse wetenschappers,…

Protosterren, data science en de James Webb ruimtetelescoop, Adriaan Janssens nieuwsgierigheid reikt tot de sterren. In de dubbele bachelor Natuurkunde en Sterrenkunde kwam hij perfect tot zijn recht, blijkt ook uit zijn nominatie voor de titel Leiden Science Young Talent 2024.

Nu de zoektocht naar nieuwe antibiotica steeds dringender wordt, biedt kunstmatige intelligentie waardevolle hulp. Slimme software van de Leidse promovendus Alexander Kloosterman doorzocht genomen van bacteriën en vond clusters DNA die coderen voor eiwitten met antibiotica-werking. 'Deze nieuwe zoekmethode…

De sociaaleconomische gevolgen van klimaatverandering zijn vaak onderbelicht. Tijdens het EuroScience Open Forum (ESOF) geeft een groep wetenschappers hier meer inzicht in. Wat is de impact van klimaatverandering op hoe mensen samenwerken of juist tegenover elkaar komen te staan? En wat kunnen we leren…

NASA’s telescoop SOFIA geeft een nieuw kijkje in de chemie nabij jonge sterren: de geboorteplaats van nieuwe planeten. De Leidse promovendus Andrew Barr schrijft erover in de Astrophysical Journal. Hij en zijn collega’s vonden enorme hoeveelheden water en organische moleculen in de wervelende, schijfvormige…

De James Webb Space Telescope heeft bewijs gevonden voor de aanwezigheid van kooldioxide (CO₂) in de atmosfeer van een reuzenplaneet op 700 lichtjaar van ons vandaan. Dit resultaat geeft inzicht in de samenstelling en vorming van deze gasreus en laat zien waar James Webb toe in staat is. Het onderzoek…

Voor het eerst heeft een internationale groep astronomen de hittegloed van een botsing van twee ijzige reuzenplaneten kunnen waarnemen. Ook zagen ze hoe de door de botsing ontstane stofwolk enkele jaren later voor de moederster langs trok. Onder leiding van de Leidse astronoom Matthew Kenworthy hielden…

Op 21 maart 2024 waren de 'leerlingen' bij Wolfert Tweetalig in Rotterdam geen tieners, maar zo'n 180 leraren en lerarenopleiders uit heel Nederland en daarbuiten. De deelnemers waren verbonden door een gemeenschappelijke interesse in het verkennen van en bezig zijn met lesgeven en leren in een taalkundig…

Zelden heeft iemand zich zo zeer verdiept in de islam als Christiaan Snouck Hurgronje (1857-1936). Snouck studeerde in Leiden en promoveerde in 1880 op zijn dissertatie over Het Mekkaansche feest. Daarmee was zijn onderzoek naar de islam niet ten einde. Voor zijn onderzoek bekeerde hij zich zelfs tot…

Astronomen hebben met gegevens van de Gaia-ruimtetelescoop 55 hogesnelheidssterren ontdekt, afkomstig uit de jonge stercluster R136 in de Grote Magelhaense Wolk, een satellietstelsel van de Melkweg. Daarmee is het aantal bekende ‘wegrensterren’ in dit gebied vertienvoudigd. Het team astronomen, met…

In de gang en werkkamer van hoogleraar Extragalactische sterrenkunde Marijn Franx hangen fraaie posters. Waar een leek sterrenstelsels ziet, ziet Franx in sommige opnamen een reis in de tijd. Want wie in de verste verte van het heelal tuurt, ziet letterlijk hoe ons universum er 13 miljard jaar geleden…

Wetenschappers vragen jouw hulp om de oorsprong te vinden van honderdduizenden sterrenstelsels die zijn ontdekt door de grootste radiotelescoop ooit gebouw: LOFAR. Waar komen deze mysterieuze objecten van duizenden lichtjaren groot vandaan? Een nieuw ‘citizen science' project genaamd LOFAR Radio Galaxy…

Henk Hoekstra en Alessandra Silvestri werken aan de natuurkunde en sterrenkunde van de Euclid missie. De Nederlandse onderzoekers zijn deel van de ESA missie.

Hoe kan Europa het voortouw nemen bij de ontwikkeling van vaccins die snel en wereldwijd beschikbaar zijn? Over deze prangende vraag organiseert hoogleraar Vaccinologie Meta Roestenberg op 14 juli een panelsessie op het Euroscience Open Forum in Leiden.

Paus Franciscus heeft astronoom Ewine van Dishoeck benoemd tot lid van de Pauselijke Academie van Wetenschappen. Hiermee schaart ze zich onder een illuster rijtje Nobelprijswinnaars, zoals Ernest Rutherford, Max Planck, Niels Bohr en Erwin Schrödinger. Wat vindt ze daar eigenlijk van? Een interview…

De Zuid-Afrikaanse minister van wetenschap en technologie, Naledi Pandor, bezoekt op 26 en 27 februari 2018 de Universiteit Leiden als honorary Oort Visiting Professor of ‘Astronomy for Development’.

Wil jij een sessie organiseren tijdens het grootste multidisciplinaire congres in Europa, dat van 13 t/m 16 juli 2022 plaatsvindt in Leiden? Stuur dan nu je proposal voor het ESOF-congres in! Archeoloog Corinne Hofman is een van de drijvende krachten achter het congres en vertelt wat ESOF zo uniek maakt.…

Waarnemingen met ESO’s Very Large Telescope (VLT) onder leiding van Ignas Snellen hebben, voor het eerst, de rotatiesnelheid van een exoplaneet opgeleverd. Gebleken is dat een dag op Bèta Pictoris b slechts acht uur duurt – veel korter dan de dagen op de planeten van ons zonnestelsel. Het onderzoek…

Van het ontstaan van het heelal tot de moleculen in de atmosfeer van een planeet. De eerste vijf foto’s van de James Webb Space Telescoop (JWST) laten de enorme verscheidenheid zien waarbinnen de ruimtetelescoop kan werken. Ewine van Dishoeck, hoogleraar moleculaire astrofysica, wierp dinsdag in Rijksmuseum…

China is een belangrijke partner voor de Universiteit Leiden. We werken samen met meer dan twintig Chinese universiteiten en in Leiden studeren zo'n 400 Chinese bachelor-, master- en PhD-studenten.

Het universum dijt uit en de snelheid waarmee dit gebeurt hangt nauw samen met de leeftijd van het heelal. Maar tussen twee recente metingen van de precieze uitdijingssnelheid zit een gat van 10%. Kosmologen uit Leiden en Heidelberg hebben dit gat nu voor de helft gedicht.

De nachtkant van exoplaneet WASP-43b blijkt, tot verrassing van sterrenkundigen, geen methaan te bevatten. Waarschijnlijk zorgt extreme wind ervoor dat er te weinig tijd is om methaan te vormen. Dat stelt een internationaal team wetenschappers, met Leidse en Amsterdamse inbreng, in Nature Astronomy.…

Met een handtekening onder de samenwerkingsovereenkomst hebben de Universiteit Leiden, TU Delft, ruimteonderzoeksinstituut SRON en NWO op 31 mei de verhuizing bekrachtigd van SRON-Utrecht naar Zuid-Holland. De hoofdvestiging van het ruimteonderzoeksinstituut komt in 2021 op de Science Campus van de…

Door te bestuderen hoe afzonderlijke DNA-moleculen zich gedragen, kunnen we genetische aandoeningen beter begrijpen en betere medicijnen ontwerpen. Tot nu toe was het één voor één onderzoeken van DNA-moleculen een langzaam proces. Biofysici van de TU Delft en de Universiteit Leiden ontwikkelden een…

Hoe vinden we een ander perspectief in het kijken naar maatschappelijke vraagstukken? Robert Zwijnenberg, emeritus hoogleraar Art and Science Interactions, pleit op het EuroScience Open Forum (ESOF) voor meer samenwerking tussen kunstenaars en wetenschappers.

De Universiteitsbibliotheek Leiden heeft een internationaal unieke collectie onofficiële poëzie uit China. Deze poëzie verschijnt buiten het Systeem en doet dat al zo’n vijftig jaar. Ze is invloedrijk maar tegelijk lastig te vinden, want verspreiding vindt plaats via informele netwerken. Om die paradox…

Gezondheidsgegevens zijn noodzakelijk voor wetenschappelijk onderzoek. Tegelijkertijd moeten deze gegevens goed worden beschermd. Irith Kist zocht in haar proefschrift naar de balans in de bescherming en uitwisseling van gezondheidsgegevens.

Astronomische observaties in Chili, onderzoek naar Indiaans erfgoed of behandeling van oogziektes in Brazilië. Er is veel en divers Leids onderzoek in Latijns-Amerika en het Caribisch gebied. Wetenschappers en vertegenwoordigers van 20 landen ontmoetten elkaar op 11 mei in Leiden om de samenwerking…

De nieuwe, gigantische dataset uit de Europese Gaia-telescoop deed heel wat (sterren)stof opwaaien. Details van 1,6 miljard sterren, zo'n tien miljoen sterrenstelsels en bijna 160.000 asteroïden zijn erin te vinden. Hoofd van het datateam van vijfhonderd mensen is de Leidse sterrenkundige Anthony Brown.…

Kosmologen kunnen steeds nauwkeuriger meten hoe het universum uitdijt en verandert. De uitkomsten daarvan zijn onverwacht en zorgen voor scheurtjes in het beeld dat we hebben van het universum. Tijdens de ESOF-sessie The Dark Side of Our Mysterious Universe vertellen kosmologen, astronomen en filosofen…

Met de nieuwe Euclid-satelliet gaan wetenschappers een groot deel van de hemel in kaart brengen. De satelliet van de Europese Ruimtevaartorganisatie ESA geeft hen straks een beter zicht op sterrenstelsels en materie in het heelal. Hoogleraar Galactische Sterrenkunde Koen Kuijken krijgt samen met een…

De nieuwste innovatie op het gebied van stedelijke mobiliteit zoemt binnenkort misschien wel boven onze hoofden. Voor sommigen is het een sciencefictiondroom die uitkomt, maar voor anderen is het een ongewenste indringer. ‘Dit zou een grote doorbraak kunnen zijn.’

Het Wereldvoedselprogramma, Philips, de European Space Agency. De lijst met organisaties, bedrijven en overheidsinstellingen die Sarita Koendjbiharie als oprichter van het PRINS-consultancyprogramma van International Studies heeft weten te werven, is overweldigend. ‘Elke keer bereiken we samen met onze…

On the Indonesian island of Siberut, the term 'hungry' does not just refer to the lack of food, but above all the absence of social contacts to use a meal.

Migratie is van alle tijden. Toen de Verenigde Staten werd ‘herontdekt’, trokken veel mensen daar naartoe. Ook Nederland koloniseerde een deel van Amerika en gaf het de naam Nieuw-Nederland. Masterstudent Geschiedenis Pepijn Doornenbal doet onderzoek in de VS naar hoe er in Nieuw-Nederland werd omgegaan…

Universitair docent Marika Keblusek heeft een beurs ontvangen van het KNAW-instituut Netherlands Institute for Advanced Study in the Humanities and Social Sciences om onderzoek te doen naar ‘alba amicorum’: oude vriendenalbums.

Hoewel de officiële start van het academisch jaar nog even op zich laat wachten, verwelkomde het Leiden University College The Hague (LUC) deze week de Class of 2024 op de Campus aan het Anna van Bueren plein. Het nieuwe cohort van 203 studenten zal zich de komende drie jaar verdiepen in een scala aan…

Bij het Nederlandse slavernijverleden wordt voornamelijk aan de Antillen en Suriname gedacht. Maar ook in het naburige Guyana waren er tot het einde van de achttiende eeuw Nederlandse plantagekoloniën. Bram Hoonhout beschreef deze vergeten geschiedenis in het boek ‘Borderless Empire’.

Met de wandelroutes van Leidse wereldwandelingen ontdek je de achtergrond van Leidse wereldculturen en belangrijke historische momenten. In welk hofje mochten lange tijd alleen Waalse inwoners wonen? En waar ontving de Zuid-Afrikaanse oud-president Nelson Mandela (1918-2013) in 1999 een eredoctoraat?…

Het Academisch Talencentrum is een van de hoekstenen van de Universiteit Leiden. Hoofd Gea Hakker legt uit hoe deze organisatie (online) taalcursussen van goede kwaliteit aanbiedt en aan nieuwe eisen voldoet.

Voorlichting door de Belastingdienst is voor iedere burger relevant. Niet voor niets wordt de Belastingtelefoon jaarlijks zo’n 10 miljoen keer gebeld. De Toeslagenaffaire onderstreepte het perspectief van de burger bij de communicatie van de fiscus. Kun en mag je eigenlijk blind vertrouwen op de voorlichting…

Vijf Leidse wetenschappers zijn benoemd tot lid van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW). Ze worden op 16 september geïnstalleerd.

Twee decennia lang was het vrijwel een zekerheid onder taalwetenschappers: baby's zouden al vanaf zeven maanden oud taalregels kunnen leren. Nieuw onderzoek dat met een consortium van vier Nederlandse babylabs onder leiding van Leidse onderzoekers is uitgevoerd trekt deze zekerheid echter in twijfel.…

De hoge studentaantallen die we in het Westen gewend zijn, waren nooit mogelijk geweest als de universiteit nog Latijn als voertaal zou hebben. Bert van Pinxteren betoogt dat Afrika veel winst kan halen uit een vergelijkbare taalswitch in het vervolgonderwijs. Promotie 16 september.

Van duiven tot zebravinken. Carel ten Cate bestudeerde vogelgeluiden. En dat niet alleen. Samen met Leidse linguïsten onderzocht hij de parallel tussen vogelzang en taal. Op 9 juni was het afscheidssymposium, als afsluiting van zijn brede carrière. Nou ja, afsluiting? Carel ten Cate is nog niet klaa…

Op 17 november is de Europese wetenschap een mooi samenwerkingsverband rijker. Op die dag vindt de officiële presentatie plaats van EUniWell, de ‘Europese Universiteit voor Welzijn’. Daarin werkt de Universiteit Leiden samen op het gebied van welzijnsvraagstukken met zes andere universiteiten. Leidse…

Mensen kunnen gemakkelijk misleid worden door grafieken. Maar je hoeft niet altijd misleid te blijven, blijkt uit onderzoek.

Hoe leren we taal? Er valt veel te leren van zangvogels, zo is gebleken. Maar nog nooit zijn baby’s en zangvogels direct met elkaar vergeleken terwijl ze een niet-bestaande taal leren. Taalkundige Claartje Levelt, bioloog Carel ten Cate en informaticus Jelle Zuidema gaan het uitvoeren.