Een bacterie die zich verschuilt voor het immuunsysteem en stukjes DNA uit zijn omgeving oppikt. Het resultaat: nieuwe eigenschappen krijgen, zoals beter beschermd zijn tegen antibiotica. Gelukkig hebben we zo’n doemscenario nog niet eerder gevonden. Wel vond promovendus Renée Kapteijn de eerste aanwijzingen,…

Het logo van de Universiteit Leiden, met letters zo klein als een bacterie. Wetenschappers van het LUMC en het Instituut Biologie hebben het kleinste logo ooit van onze universiteit gemaakt. Een grapje met een serieuze ondertoon: met de nieuwe microscoop waarmee het logo is gemaakt, kunnen zij nog gedetailleerder…

Misschien was coronajaar 2021 al iets minder onwennig dan het jaar ervoor, maar toch drukte het virus opnieuw een stempel op het universitaire leven en dat van onze studenten en medewerkers. Gelukkig was er dit jaar ook ruimte voor wetenschap, voor hoog bezoek en fysieke colleges. Ook op onze social…

De Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen heeft veertien nieuwe leden gekozen, waaronder vier Leidse en twee daarvan zijn van de Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen.

Wereldwijd worden steeds meer mensen getroffen door infecties veroorzaakt door bacteriën die resistent zijn tegen meerdere antibiotica. Hoe komt dit en hoe groot is het probleem?

De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek heeft een beurs van 750.000 euro toegekend aan het project ‘Visualizing the Unknown in 17th-century Science and Society’. Onderzoekers gaan reconstrueren hoe zeventiende-eeuwse wetenschappers hun baanbrekende microscopische ontdekkingen visueel…

Planten kunnen de aanval van een ziekteverwekker weerstaan dankzij een tweeledig afweersysteem. De relatie tussen de twee afweerlijnen was nog niet duidelijk, maar nu blijkt dat ze elkaar versterken, zoals universitair docent Pingtao Ding (Instituut Biologie Leiden) en collega’s (Sainsbury Laboratory,…

Studenten van de Universiteit Leiden kunnen van zaterdag 5 tot en met dinsdag 15 december studeren in de Stadsgehoorzaal aan de Breestraat in Leiden. In de grote zaal van dit concertgebouw in het stadshart is een bijzondere pop-up-studielocatie ingericht die tijdelijk studieruimte biedt aan ruim 200…

Op 19 maart 2020 kondigde de Universiteit Leiden aan dat er tot het einde van het collegejaar geen fysiek onderwijs meer zal worden gegeven. Een ingrijpend besluit, maar desondanks blijven Leidse studenten positief en proberen ze er het beste van te maken. Hieronder een aantal inspirerende verhalen…

Ruim 70 studenten namen op 23 november een kijkje in de keuken van bedrijven op het Bio Science Park Leiden. Deze tweede editie van BSP Excursie kende een fundamentals-track en er was veel aandacht voor start-ups.

Dr. Sanneke Kuipers en Mr.drs. Wouter Jong beantwoorden vragen als ‘Hoe pakt de overheid de coronacrisis aan?’ en ‘Wat zijn de vereisten hiervoor?’ in hun artikel 'Wie is de baas over Corona' voor het Montesquieu Instituut.

Prehistorische mensen voelden mogelijk al veel eerder dan tot nu toe werd gedacht een emotionele band met gedomesticeerde honden. De Leidse promovendus en dierenarts Luc Janssens ontdekte dat een hond die begin vorige eeuw in een ruim 14.000 jaar oud graf werd aangetroffen langdurig ernstig ziek was…

Promotie

Veel gevaarlijke ziektes zoals het coronavirus, ebola en Q-koorts zijn overgesprongen van dieren op mensen. Om mens én dier beter te beschermen zouden we ook dieren het recht op gezondheid kunnen geven, schrijft promovendus Joachim Nieuwland. Promotie op 13 mei.

Het farmaceutische bedrijf Janssen kreeg op 11 maart goedkeuring om zijn coronavaccin op de Europese markt te brengen. Daarmee is Janssen het vierde bedrijf dat groen licht krijgt van het Europees Geneesmiddelenagentschap. Als lead van de Janssen Campus in Nederland was Biologie-alumnus Bart van Zijll…

Het luchtruim was al bijna gesloten toen Leidse studenten en medewerkers vorig jaar in allerijl het Nederlands Instituut in Marokko (NIMAR) moesten verlaten. Hoe gaat het ruim een jaar later met dit Leidse instituut in Rabat? ‘Gelukkig hadden we een paar maanden daarvoor een crisisoefening gedaan. Iedereen…

Nederland is uit de acute coronacrisis en teruggekeerd naar het normale dagelijks leven. Maar wanneer het in de toekomst toch nodig is om maatregelen te nemen, dan kan het kabinet leunen op adviezen van een nieuwe commissie: het Maatschappelijk Impact Team (MIT). Andrea Evers is onderdeel van dit team…

Een overzicht van awards en prijzen die in 2020 zijn toegekend aan onze medewerkers en studenten, maar ook bijzondere benoemingen aan de Universiteit Leiden en andere instellingen.

Lees hoe je je geestelijk evenwicht bewaart.

Een crisis vraagt andere vormen van bestuur. Aan de ene kant is er sturing van bovenaf nodig, maar aan de andere kant moet er meer ruimte zijn voor reflectie en tegengeluid. Dat blijkt uit het rapport 'COVID-crisis of COVID-kans? Adaptief en lerend bestuur in het LUMC en de regio' dat vrijdag is verschenen…

Wereldwijd zijn landen niet of nauwelijks voorbereid op grote grenzeloze crises zoals extreme natuurrampen of andere onverwachte calamiteiten die de maatschappij ontwrichten. Daarvoor waarschuwt hoogleraar Politicologie Arjen Boin. In zijn oratie op 23 oktober komt hij met aanbevelingen.

Vanuit een witleren fauteuil, waarop Barack Obama ooit zat, opende decaan Michiel Kreutzer het academisch jaar. Dit keer niet met bezoekers, maar volledig coronaproof via een livestream. In een huiselijke setting sprak Kreutzer met verschillende gasten, onder wie Covid-19-onderzoeker Thomas Hankemeier…

Voor sommigen zal het als muziek in de oren klinken, anderen zien er met enige spanning tegenop: nu het thuiswerkadvies is versoepeld, mogen we weer vaker naar kantoor. Na een periode van thuiswerken, die voor sommigen twee jaar (met misschien een korte onderbreking) duurde, kan de omschakeling best…

Of hij een gokje durfde nemen met zijn promotieonderzoek? Daar hoefde Jeroen Methorst niet lang over na te denken. Het kon mislukken óf heel mooi worden. Dat laatste is het geval. Methorst ontwikkelde een computersysteem dat onderzoekers helpt het eiwit te vinden dat ze nodig hebben ‘Onze hele groep…

Uit onderzoek van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC), De Haagse Hogeschool en de Erasmus Universiteit blijkt dat ongeveer 15 procent van de Nederlanders niet gevaccineerd wil worden. Door kennis van lokale professionals zoals huisartsen beter te benutten, kunnen vaccin-weigeraars beter bereikt…

Een speciaal begin van dit unieke collegejaar 2020 – 2021: op woensdag 2 september vond de opening van het facultaire jaar online plaats vanuit het vernieuwde Arsenaalgebouw. De opening startte met een tafelgesprek met negen speciale gasten en werd gevolgd door een quiz en de uitreiking van de Facultaire…

De veranderingen die de mens aanbrengt aan het landschap blijken gunstig voor muggen die ziektes als Zika, chikungunya en knokkelkoorts verspreiden. Dat schrijven bioloog Maarten Schrama en zijn collega’s in vakblad Nature Scientific Reports. ‘Als we weten in welke leefomgevingen muggen het best gedijen,…

Vijf Leidse wetenschappers krijgen een Europese beurs om hun onderzoek een impuls te geven. Naast twee onderzoeken over kinderen ontvangen onderzoek naar hartrimtestoornissen en naar reuma een ERC-beurs.

Een dunne goudlaag is praktisch ondoorzichtig, maar met een rooster van minuscule gaatjes erin laat hij verrassend veel licht door. Het mechanisme hierachter stond bijna een decennium ter discussie. De Leidse onderzoekers dr. Martin van Exter en Frerik van Beijnum MSc, en student Chris Smiet, werkten…

We worden bedreigd door een ernstige ziekte en ons lot ligt in handen van de wetenschap. Zsuzsika Sjoerds in Het Parool: 'wetenschap is heel wat anders dan het geven van een mening.' De Leidse psycholoog was destijds medeorganisator van de March for Science op het Museumplein in Amsterdam.

Hermen Overkleeft en zijn collega’s Gideon Davies (Universiteit van York) en Carme Rovira (Universiteit van Barcelona) ontvangen een ERC Synergy Grant ter waarde van 9,1 miljoen euro. Samen zullen zij het Carbocentre Synergy-team vormen voor onderzoek naar enzymen die werken op glycans: complexe koolhydraten.…

Mirjam Heemskerk spreekt op 2 juni haar oratie ‘Levensvatbaarheid van het levend geneesmiddel’ uit. Die titel roept ongetwijfeld vragen op, want wat is een levend geneesmiddel? En wat bedoelt Heemskerk precies met de ‘levensvatbaarheid’ daarvan?

Een vaccin op basis van suikerjasjes heeft wel degelijk potentie om een multiresistente stafylokok te bestrijden. Dat betogen de Leidse Jeroen Codée en Sara Ali samen met Utrechtse collega’s in Nature. Ze bestrijden hiermee eerdere conclusies van Duitse collega’s.

De farmaceut Janssen maakt naar alle waarschijnlijkheid deze maand de resultaten bekend van de laatste testfase van hun veelbelovende coronavaccin. De Nederlandse faciliteit voor electronenmicroscopie NeCEN hielp het bedrijf bij de ontwikkeling van het vaccin. Ze hebben nu hun wetenschappelijke bevindingen…

Alireza Mashaghi van het Leiden Academic Centre for Drug Research (LACDR) zal met behulp van de modernste technologie verkeerd gevouwen eiwitten onderzoeken die een rol spelen bij spierdystrofie. Zijn doel: tot nieuwe inzichten komen die in de toekomst leiden tot nieuwe therapieën. Mashaghi ontvangt…

Na een maand heeft de crowdfundingsactie Wake Up to Corona al ruim 600.000 euro opgeleverd voor Leids corona-onderzoek. Het doel is om voldoende geld op te halen om in het LUMC een tweede laboratorium op te zetten waar veilig onderzoek gedaan kan worden naar het nieuwe virus. Ook in de media blijft…

Hoe voelt het om gepest te worden? En als je wordt gepest, waarom doe ga je het dan zelf ook doen? In de korte Neurolab-documentaire 'De complexe wereld van pesten' vertellen kinderen en psychologen over groepsdruk, buitensluiting en grenzen stellen.

Leidse wetenschappers zijn in bloedmonsters op zoek naar stoffen die voorspellen of patiënten ernstige COVID-19-symptomen zullen ontwikkelen of niet. Aan de hand van die kennis willen ze gerichte behandelingen aandragen om ernstige symptomen te voorkomen. Ze hopen binnen een week met de eerste resultaten…

Het coronavirus SARS-CoV-2 eist ook in Nederland uitzonderlijke maatregelen. Die zorgen soms voor bedenkelijk gedrag, zoals hamsteren en woekerprijzen voor mondkapjes. Maar ook dit op het eerste gezicht minder sociaal gedrag komt niet altijd voort uit slechte bedoelingen, nuanceert hoogleraar psychologie…

De onderzoeksvoorstellen van wiskundige Peter Bruin, natuurkundige Daniela Kraft, bio-farmaceut Rawi Ramautar en sterrenkundige Catherine Walsh en nog 7 onderzoeksvoorstellen van talentvolle Leidse wetenschappers zijn gehonoreerd met een Veni-subsidie van 250.000 euro. Landelijk zijn 155 Veni’s vers…

Als COVID-19 ons één ding leert, is het dat hedendaagse crises een sluipend en onvoorspelbaar karakter hebben. Dit brengt nieuwe uitdagingen met zich mee voor publieke leiders, die continu op zoek moeten naar een balans tussen ‘te snel’ of ‘te laat’ en tussen ‘te hard’ en ‘te zacht’ ingrijpen. Hoe kan…

Op 5 april 2019 is onze collega en goede vriend Professor Dr. Mathieu Noteborn overleden. In januari van dit jaar werd bij Mathieu een darmtumor geconstateerd, en chirurgisch verwijderd. Aansluitend onderging Mathieu chemotherapie en hoewel deze therapie ingrijpend was leek Mathieu deze goed te ondergaan.…

Met slechts een maand te gaan tot de Amerikaanse presidentsverkiezingen reflecteert William Michael Schmidli, universitair docent Amerikaanse geschiedenis, op de meest recente ontwikkelingen. President Trumps COVID-19 diagnose lijkt symbolisch voor de staat van het land, stelt hij.

Kunsthistoricus en hoogleraar Kitty Zijlmans heeft een missie: ze wil af van het idee dat het westen de kunstwereld domineert. Niet langer ‘the West and the rest’, maar de uitwisseling tussen ideeën en culturen centraal stellen in de kunstgeschiedenis. ‘Dan zie je dat er zoveel uitwisseling geweest…

Naast cholesterol en hoge bloeddruk moeten we misschien ons eigen immuunsysteem gaan aanpakken om een hartinfarct of beroerte te voorkomen. Marie Depuydt legde bloot welke cellen er precies in de plaque zitten die een (slag)ader vernauwt. De vele T-cellen duiden op een auto-immuunziekte. Ze promoveerde…

Andreas Bender, universitair docent bij de onderzoeksgroep Medicinal Chemistry van het Leiden / Amsterdam Center for Drug Research, ontving de

Ellen de Bruijn, illustreert in een Studium Generale lezing wat de gevolgen zijn op een altijd onzekere wereld op ons brein, zoals het geval is bij patiënten met een obsessief-compulsieve stoornis. Door een kijkje te nemen in hun brein, kunnen we beter begrepen hoe hun complexe patronen van dwanghandelingen…

Ton Schumacher, bijzonder hoogleraar Imuuntechnologie aan het LUMC en tevens verbonden aan het Antoni van Leeuwenhoek, krijgt de NWO-Stevinpremie. Dit is samen met de Spinozapremie, waarvan de laureaten tegelijkertijd worden bekendgemaakt, de hoogste wetenschappelijke prijs van Nederland. De Stevinpremie…