Facilitair, Onderwijs, Organisatie

Onderzoeker van metamaterialen Martin van Hecke is door de American Physical Society (APS) verkozen als fellow, een eer die slechts voor een half procent van de leden weggelegd is.

Een internationaal team van sterrenkundigen, met daarbij ook astronomen van de Universiteit Leiden, heeft de ontbrekende schakel gevonden in het pad dat water aflegt via stervormingswolken en jonge sterren naar kometen en planeten. Ze deden dat met hulp van het ALMA-observatorium in Chili. De onderzoekers…

Alles gemaakt van bioproducten: plastic, medicijnen en brandstof. Het lijkt een utopie uit een verre toekomst. Maar voor hoelang nog? Een groep onderzoekers heeft het idee om dit ontwikkelingsproces flink te versnellen. Door machine learning te combineren met labautomatisering, komt deze bio-toekomst…

Sterrenkundigen hebben voor het eerst in drie dimensies waargenomen dat gas vanuit spiraalvormige sterrenstelsels met hoge snelheid naar boven en naar beneden wordt geblazen, ver het sterrenstelsel uit. Ze bevestigen hiermee de theorie van de evolutie van sterrenstelsels: dat stervormende sterrenstelsels…

Hoe tel je de nanoplastics in je lichaam? Leidse onderzoekers publiceren vandaag in Nature Protocols over een methode die dit makkelijker moet maken. Belangrijk voor milieu- en medicijnonderzoek.

Er lijken genen te zijn die invloed hebben op hoe ons brein zich in de loop der tijd ontwikkelt. Een groot internationaal consortium heeft dit met een uitgebreide studie ontdekt. De resultaten van het onderzoek zijn recent gepubliceerd in Nature Neuroscience.

Slagaderverkalking vertoont grote overeenkomsten met auto-immuunziekten. Onderzoekers van de Universiteit Leiden tonen dit aan in een nieuw onderzoek dat ze publiceerden in het gerenommeerde wetenschappelijk tijdschrift Nature Cardiovascular Research. ‘Deze ontdekking suggereert dat behandelmethodes…

‘Moslims en islam zijn niet iets wat Europa is overkomen, ze zijn onderdeel van Europa. Sterker nog, de islam is een van de grootste constanten in de Europese geschiedenis’. Dat beargumenteert hoogleraar Maurits Berger in de nieuwe Engelstalige podcastserie 'History of Islam in Europe' van de Faculteit…

Ook deze zomer biedt de Faculteit Geesteswetenschappen weer een breed palet aan zomerscholen voor medewerkers en studenten. Van acteren tot Indiase taalwetenschap: voor ieder is wat wils te vinden.

Groenten kweken zonder zonlicht én efficiënt koolstofdioxide opvangen. Een nieuwe publicatie van Amerikaanse onderzoekers in Nature Foods laat zien hoe dat kan. Hoogleraar biofysische organische chemie Huub de Groot geeft commentaar in het Parool.

Bacteriën die van nature PET-flesjes afbreken en helpen onze berg plasticafval te verminderen. Volgens onderzoeker Jo-Anne Verschoor en haar supervisor Han de Winde is dit te toekomst. Zij kijken welke bacteriën hiervoor geschikt zijn, en hoe ze die steeds efficiënter kunnen laten werken. In het Leidsch…

Een kijkje nemen in de atmosfeer van planeten ver buiten ons eigen zonnestelsel: de James Webb Space Telescope maakt het mogelijk. Leidse astronomen Yamila Miguel en Ignas Snellen leggen in de Volkskrant uit waarom de resultaten die binnenkort in Nature verschijnen zo spannend zijn.

Drie onderzoeksvoorstellen van onderzoekers van de Faculteit der Geesteswetenschappen zijn door de NWO beloond met een Vrije Competitie Geesteswetenschappen subsidie.

Nieuw archeologisch onderzoek laat zien: mannen met zwaarden blijken ineens vrouwen te zijn, en omgekeerd. Betekenen zulke ontdekkingen dan ook dat de rolverdeling vroeger anders was? Onder meer Leidse archeoloog Luc Amkreutz duidt dit nieuwe onderzoek in een artikel in de Volkskrant.

Kinderpodcast Stokstaartjes komt met een seizoen over het Oude Egypte. Als promovendus Egyptologie en educatiemedewerker bij het Rijsmuseum voor Oudheden is Petra Hogenboom het aanspreekpunt voor kinderen in de serie.

Universitair docent Briitta van Staalduinen heeft de Best Dissertation Award ontvangen van de American Political Science Association, Class and Inequality Section. Haar proefschrift, Ethnic Inequality in the Welfare State, gaat in op het harmoniseren van de grote etnische ongelijkheden in welvaartss…

Bibliotheek, Onderwijs, Onderzoek

In de serie tafelgesprekken ‘Van kluis naar kussen’ krijgt de kijker een blik achter de schermen van de Bijzondere Collecties. In deze speciale uitzending staat uitgeverij Brill, de oudste uitgeverij van Nederland, centraal. Van deze Leidse uitgever zijn momenteel diverse boeken in de zomertentoonstelling…

Op donderdag 12 december 2024 houdt historicus en terrorisme-expert Beatrice de Graaf de 53e Huizingalezing in de Stadsgehoorzaal te Leiden. Onder de noemer 'Wij zijn de tijden. Geschiedenis in crisistijd' laat De Graaf zien hoe geschiedenis in crisistijd wordt gebruikt om zin en betekenis aan de tijden…

Om de impact van ons onderzoek te laten zien, is wetenschapscommunicatie cruciaal. Maar hoe doe je dat, goed communiceren over wetenschap? Waar begin je als je voor het eerst aan wetenschapscommunicatie wilt doen? Of hoe breng je jouw communicatie naar een hoger niveau? Op deze pagina vindt je websites,…

‘Op AI-gebied is Leiden nog een relatief ongeziene universiteit’, zegt Thomas Dohmen. Als kersvers Director AI Collaboration Center wil hij een Leids AI-samenwerkingsnetwerk smeden, met duurzame en impactvolle relaties tussen de universiteit en maatschappelijke organisaties. De vraag is: hoe? Een k…

Van een queer kunsttentoonstelling tot een podcast over mensen met een beperking: ook dit jaar heeft het JEDI Fonds weer verschillende projecten gehonoreerd die bijdragen aan diversiteit en inclusie.

Lezing, 31e Oortlezing

World history is often framed in terms of flows of people and migration: humans coming ‘out of Africa’, the spread of farmers in the Holocene, Phoenician and Greek diasporas over the ancient Mediterranean, the colonization of the world by Europeans from the 16th century onwards. Together with his Exeter…

Ook tijdens de coronapandemie worden veel goede afstudeerscripties geschreven door Leidse geschiedenisstudenten. De allerbeste scripties worden voorgedragen voor de Fruinprijs: de jaarlijkse prijs voor de beste onderzoeksmaster-, master- of Europaeumscriptie van de opleiding Geschiedenis. Dit jaar schreef…

Bibliotheek

Uit onderzoek van universitair docent Evelien Walhout blijkt dat in de opvangtehuizen voor meisjes van De zusters van de Goede Herder twee tot vier keer meer jonge meisjes en vrouwen dan normaal overleden. De VPRO maakte een vierdelige serie over de resultaten.

Welke invloed had de lockdown op jongeren? Leidse wetenschappers startten al in het eerste jaar van de covid-pandemie een onderzoek hiernaar. Ze ontdekten een effect op de ontwikkeling van de hersengebieden die betrokken zijn bij sociaal gedrag. De onderzoekers publiceerden hun ontdekking in Scientific…

Paarden werden voor het eerst getemd in Zuidwest-Rusland, concludeert een internationaal team van wetenschappers in het gerenommeerde tijdschrift Nature. Daarmee lossen zij een oud archeologisch vraagstuk op. Maar die domesticatie heeft opvallend genoeg niet bijgedragen aan de snelle verspreiding van…

50 jaar geleden publiceerde Lauterburhet basisprincipe van MRI. Sindsdien is MRI steeds duurder geworden. Hoogleraar Andrew Webb beschrijft wat er nodig is om iedereen te laten profiteren van MRI.

Is er in een planeetvormende schijf al water aanwezig voordat rotsachtige planeten ontstaan? Daar heeft de James Webb Space Telescope misschien bewijs voor gevonden. De ruimtetelescoop heeft voor het eerst water waargenomen in de binnenste schijf rond een jonge ster waar op grotere afstand al reuzenplaneten…

Zwangerschap veroorzaakt sterke veranderingen in hersenfuncties en die veranderingen beïnvloeden de band tussen moeder en kind. Dat ontdekten onderzoekers van Amsterdam UMC en de Universiteit Leiden. Met hun onderzoek, gepubliceerd in Nature Communications, schijnen ze licht op dit lang onontgonnen…

Jianfeng Ge and Milan Allen of Leiden University look for majorana quasiparticles using shot noise measurements

De aantrekkingskracht tussen personen is af te lezen aan het gelijk lopen van hun hartslag en huidgeleiding. Het verklaart waarom we met sommige mensen een romantische ‘klik’ voelen en met anderen niet. Dit blijkt uit onderzoek van psycholoog Eliska Prochazkova van het Leiden Institute for Brain and…

Nanomaterialen kunnen veel verder doordringen in onze voedselketen dan tot nu toe werd gedacht. Dat komt doordat de deeltjes in elk organisme in de keten van vorm en grootte blijken te veranderen. Onderzoekers van het Centrum voor Milieuwetenschappen Leiden ontdekten dit bij toeval, toen zij een door…

Schimmels zijn te gebruiken voor het maken van bouwmaterialen en vleesvervangers. Arthur Ram legt uit hoe schimmels ons kunnen helpen verduurzamen.

Via een open oproep zocht Museum De Lakenhal creatieve oplossingen voor het probleem van groeiverslaving. Uit ruim 500 inzendingen zijn 15 kunstwerken geselecteerd voor de expositie 'If things grow wrong'. Ook de creaties van de Leidse wetenschappers Peter van der Putten en Evert Jan van Leeuwen zijn…

Enorme toename van de vraag naar bouwzand leidt tot tekorten en ongelijkheid die tot een grote, mondiale crisis leiden. Onderzoekers van het Centrum voor Milieuwetenschappen van de Universiteit Leiden brachten de groeiende behoefte aan zand in kaart, evenals de knelpunten en mogelijke oplossingen. Ze…

Tegen 2050 kunnen we 40 procent van onze behoefte aan schaarse aardmetalen uit oude smartphones, batterijen en windturbines halen. Hard nodig, want anders hebben we waarschijnlijk niet genoeg om de energietransitie te volbrengen. Dat beschrijft een internationaal onderzoeksteam met de Leidse Tomer Fishman…

Een coronavaccin dat het afweersysteem specifiek instrueert om T-cellen aan te maken in plaats van antistoffen, geeft goede bescherming in een muismodel. Dat schrijven onderzoekers van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) in Nature Communications. Volgens de onderzoekers biedt zo’n vaccin mogelijk…

Het is onderzoekers van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) gelukt om menselijke hartspiercellen massaal te kweken. Dat is een bijzondere prestatie omdat hartspiercellen zich zeer moeilijk laten vermenigvuldigen buiten het lichaam. Door een speciale techniek hebben de onderzoekers nu een vrijwel…

Verreweg de meeste jongeren zijn veerkrachtig blijkt uit onderzoek naar stress, depressie en angst onder jongeren en het effect van de coronamaatregelen tijdens de pandemie. Daarover publiceren de Leidse onderzoekers Anne Miers en Michiel Westenberg (Ontwikkelingspsychologie), Nadira Saab (ICLON) en…

De bewaker van ons genoom, het eiwit MutS, struint het DNA af op zoek naar spelfouten en zorgt ervoor dat deze hersteld worden. Een essentieel proces voor onze gezondheid. Onderzoekers van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) hebben ontdekt hoe dit eiwit precies werkt door MutS zichtbaar te…

Een internationaal team van onderzoekers, onder leiding van Leidse sterrenkundigen, heeft voor het eerst scherpe radiokaarten gemaakt van het heelal op lage frequenties. Dankzij een nieuwe kalibratietechniek omzeilden ze de verstoringen van de aardse ionosfeer. Met de nieuwe methode bestudeerden ze…

De Leidse promovenda Jo-Anne Verschoor ontdekte dat bijna twintig procent van de bacteriële stammen die ze onderzocht, plastic kon afbreken. Al hadden ze daar wel wat aanmoediging voor nodig. ‘Want bacteriën zijn net als mensen’, zegt Verschoor. Haar onderzoek verscheen in het tijdschrift Communications…

De beschrijving van een schilderij beïnvloedt direct hoe kinderen kijken naar het kunstwerk kijken. Dat ontdekte psycholoog Francesco Walker in het Rijksmuseum. Uit zijn publicatie in Nature Scientific Reports blijkt ook: als kinderen informatie voor volwassenen krijgen, heeft dat hetzelfde effect als…

Met geavanceerde technologie is het een internationaal team gelukt om een zeventiende-eeuwse brief te lezen, zonder daarvoor het zegel te verbreken. Nadine Akkerman, universitair hoofddocent vroegmoderne Engelse letterkunde, is co-auteur van het artikel dat daarover verscheen in Nature Communications.…

Het Lorentz Center bestaat 25 jaar. Een goede reden om bij te dragen aan een serie TEDx-lezingen die binnen het kader van Leiden City of Science plaatsvindt. Arjen Doelman, directeur van het Lorentz Center, betrad het virtuele podium.