Een internationaal team van astronomen heeft een hemelkaart gepubliceerd met daarop meer dan 25.000 superzware zwarte gaten. De kaart, gepubliceerd in het vakblad Astronomy & Astrophysics, is de scherpste hemelkaart op het gebied van de zogeheten lage radiofrequenties. De sterrenkundigen, onder wie…

Komen medicijnen in de juiste hoeveelheid aan op de juiste plek in ons brein? Door een model te maken dat ons brein in kleine ‘hersenblokjes’ weergeeft, probeert Esmée Vendel hier een antwoord op te vinden. Haar nieuwe, wiskundig model voorspelt de medicijnconcentratie in de hersenen over tijd én ruimte.…

Een internationaal team met onderzoekers uit Leiden heeft ontdekt hoe een bacterie een intern systeem heeft herschikt om grip op beweging te krijgen. Gecontroleerde beweging is heel belangrijk bij het binnendringen van een gastheer, met mogelijk ziekte tot gevolg. Publicatie op 27 april in Nature Co…

Met verdriet delen wij u namens de familie mede dat op vrijdag 13 januari jongstleden thuis in Leiden op 89-jarige leeftijd de historicus Ivo Schöffer (20 mei 1922 – 13 januari 2012) is overleden. Schöffer was emeritus hoogleraar Vaderlandse Geschiedenis aan de Universiteit van Leiden.

Na het aflopen van de lockdown was het weer mogelijk om afstudeerders en gasten op de universiteit te ontvangen. In de afgelopen weken kregen BSc en MSc afgestudeerden van verschillende opleidingen hun diploma feestelijk uitgereikt in een speciale corona-proof setting in het restaurant van het Gorlaeus…

Hogere temperaturen leiden wereldwijd tot veranderingen in de vegetatie en de bodem van berggebieden. Een internationaal onderzoeksteam met de Leidse ecoloog Ellen Cieraad publiceerde op 25 januari in Nature over de verstoring van het ecosysteem.

James Webb life’s building blocks

Van alle Nederlanders zegt 15% zelf links en rechts niet uit elkaar te kunnen houden. Mensen rijden in de rijles compleet de verkeerde kant op en er ontstaan echtelijke ruzies omdat op weg naar de camping de cruciale afslag wordt gemist. Onderzoekers van de universiteit Leiden en Utrecht doken in de…

Toen biologiestudent Mike Groenhof een biologische stamboom van vijftig garnalensoorten maakte voor zijn stage, bleek één exemplaar nog niet eerder beschreven te zijn. Het beestje was achttien jaar geleden verzameld door wetenschappers van Naturalis en was sindsdien onder de radar gebleven.

Op donderdag 16 mei organiseert Universitaire Bibliotheken Leiden een workshop vroege fotografie van het Midden-Oosten. In de workshop toont conservator Maartje van den Heuvel foto’s van drie avontuurlijke Nederlandse negentiende-eeuwse reis- èn fotopioniers. Zij brachten prachtige foto’s en fotoalbums…

Een internationaal team van laboratorium-astrofysici en astrochemici heeft aangetoond dat glycine, het eenvoudigste aminozuur en een belangrijke bouwsteen van het leven, kan ontstaan onder de barre omstandigheden die in de ruimte heersen. De resultaten worden maandagavond gepubliceerd in Nature Astr…

Op dinsdag 11 februari 2020 verdedigde Clara van Dam haar proefschrift ‘Guidance documents of the European Commission in the Dutch legal order’.

Op de dag van de duurzaamheid van 10 oktober startte de 'Billiecup' pre-pilot op de Faculteit der Rechtsgeleerdheid. Aanwezig waren 'plastic soup surfer' Merijn Tinga, Bart Hemmes van het Leiden University Green Office (LUGO) en Esther Kentin, docent bij instituut Metajuridica & projectleider Leiden…

Eind oktober is het startschot voor de ontwikkeling van het nieuwe Facultaire Strategische plan 2021 – 2026 gegeven door de Regiegroep onder leiding van de decaan Mark Rutgers. Hoe gaat dit in zijn werk?

Leidse natuurkundigen laten kleine deeltjes uit zichzelf structuren bouwen, om uiteindelijk automatisch bottom-up robotjes te produceren. Ze zetten nu een belangrijke stap door beweegbare componenten te realiseren. Die kunnen dienen als gewrichten. Publicatie in Nanoscale.

Op 5, 6 en 7 oktober 2015 wordt bekend wie de Nobelprijzen krijgen voor fysiologie/geneeskunde, natuurkunde en chemie. Wat betekenen de ontdekkingen van de winnaar voor toekomstig onderzoek en voor de maatschappij? Wat voor onderzoek wordt in Leiden gedaan op het betreffende gebied? Leidse wetenschappers…

De Hubble Ruimtetelescoop van NASA en ESA heeft met de ontdekking van een verzameling zeer kleine en en blauwe sterrenstelsels een nieuw afstandsrecord geboekt. Niet eerder zijn zulke sterrenstelsels uit de periode van vlak na de oerknal gezien.

We kunnen bijna 100 miljard ton CO₂ uit de atmosfeer halen nog voor de eeuw om is. Dat wil zeggen, als hoge-inkomenslanden overschakelen op een plantaardig dieet. Landbouwgrond voor veeteelt terugbrengen in zijn oorspronkelijke staat levert dubbele koolstofwinst op: gelijk aan ongeveer 14 jaar agrarische…

De nieuwste sterrendatabase van ruimtetelescoop Gaia toont onder andere het samenkomen en uiteengaan van de Magelhaense wolken en de versnelling van onze zon in haar beweging door de Melkweg. Verder zijn nu van alle 330.000 sterren die zich binnen 325 lichtjaar van de aarde bevinden veel meer gegevens…

Met de opening op 19 januari van het Service Centre International Staff krijgen buitenlandse medewerkers veel meer ondersteuning dan voorheen. Elke ochtend kunnen ze met al hun vragen terecht bij het Service Centre in het Bestuursgebouw aan het Rapenburg.

Vijf onderzoeksprojecten van jonge Leidse onderzoekers zijn in de tweede toekenningsronde van de NWO Rubiconsubsidies gehonoreerd. De wetenschappers mogen onderzoek doen aan prestigieuze onderzoeksinstellingen in binnen- en buitenland.

Lars Gerrits studeert Bestuurskunde aan de Universiteit Leiden. Na zijn minor European Union Studies besloot hij stage te lopen bij de economische afdeling van de Nederlandse ambassade in Washington D.C. ‘Stagelopen is goed voor je ontwikkeling.’

De bevordering van een speciale samenwerking tussen planten en schimmels, die een belangrijke rol speelt bij het vastleggen van koolstof in de bodem, kan klimaatverandering vertragen. Nu neemt de opname van koolstof in de bodem door menselijk handelen juist af. Dat stellen onderzoekers in een publicatie…

De Europese Unie heeft tien miljoen euro geïnvesteerd in het zogeheten iNEXT-Discovery consortium. Het consortium wil innovatief structureel biologisch onderzoek beter toegankelijk maken voor Europese onderzoekers. Ook het Netherlands Centre for Electron Nanoscopy (NeCEN) maakt deel uit van iNEXT-Disovery,…

Kleine boerenbedrijven in tropische gebieden kunnen hun productie tegen 2030 verdubbelen ten opzichte van 2015, blijkt uit onderzoek waaraan José Mogollón (Centrum voor Milieuwetenschappen Leiden) heeft bijgedragen. Maar daarvoor moeten de boeren de fosforbemesting meer verhogen dan voorzien. Het onderzoek…

Een team van Nederlandse wetenschappers heeft een supercomputer gebouwd ter grootte van vier pizzadozen. De Little Green Machine II heeft het rekenvermogen van 10.000 pc's en zal gebruikt worden door onderzoekers in de oceanografie, informatica, kunstmatige intelligentie, algoritmiek, financiële modellering…

Een internationaal team van onderzoekers onder leiding van Alice Booth (Universiteit Leiden) heeft methanol ontdekt in het warme gedeelte van een planeetvormende schijf. Het methanol kan daar niet ontstaan zijn en moet uit de koude gaswolken komen waaruit de ster en de schijf zijn gevormd. Het methanol…

De nieuwe generatie computers waarover we in de toekomst beschikken, hebben we wellicht voor een deel te danken aan het werk van Anton Akhmerov. De talentvolle theoretisch natuurkundige heeft in maar liefst twee onderwerpen binnen de nano-elektronica belangrijke doorbraken gedaan. Hij promoveerde 31…

Vandaag maakt de Universiteit Leiden bekend naar wie het nieuwe Cluster Zuid aan de Witte Singel vernoemd zal worden. Zomer 2023 werd via een stemronde bepaald hoe het complex op het voormalige Van Wijkplaats/Van Eyckhof, dat naar verwachting in maart wordt opgeleverd, zal gaan heten. Het stond al vast…

Op donderdag 7 mei jl. promoveerde Jolanda van der Vliet op haar proefschrift ‘The International Legal Protection of Environmental Refugees. A human rights-based, security and State responsibility approach’. De verdediging vond online plaats. Jolanda werkte aan dit proefschrift met begeleiding van het…

Bacteriën evolueren in een onvoorspelbare omgeving eenzelfde strategie als die aandelenhandelaren toepassen om zich in te dekken tegen onvoorspelbare schommelingen van de beurskoersen. Over deze ontdekking publiceert experimenteel evolutiebioloog dr. Bertus Beaumont op 5 november een coverartikel in…

De tiende Europa Lezing werd gegeven door mr. Corinna Wissels, staatsraad bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State, raadsheer-plaatsvervanger College van Beroep voor het Bedrijfsleven en lid van het arbitragepanel Terugtrekkingsakkoord EU-VK.

Op 21 maart vond het Life Sciences Café eenmalig plaats bij NeCEN. Zo’n 60 buren van het Leidse BioScience Park bezochten de faciliteit voor cryo-elektronenmicroscopie voor een kijkje achter de schermen. Volgens hoofd van NeCEN Ludo Renault was de avond een groot succes.

Nu de introductieweken weer als vanouds kunnen doorgaan, is het enthousiasme van de nieuwe studenten overweldigend. Ook de studentenverenigingen draaien weer op volle toeren nadat zij in coronatijd voor een lastige taak stonden.

Een internationale groep wetenschappers heeft ontdekt dat bepaalde cellen van ons immuunsysteem – de zogenaamde T-cellen – onderling communiceren en als een team samenwerken: om een infectie te bestrijden stimuleren ze elkaars groei, maar tegelijkertijd remmen ze elkaar af wanneer er een overschot aan…

Vanuit het Programmabureau Duurzame Geesteswetenschappen en NWO zullen drie promovendi van de Faculteit Geesteswetenschappen een financiering ontvangen. Doel van de toekenning is het stimuleren van jong talent binnen de geesteswetenschappen.

Artsen en apothekers moeten bij de dosering van medicijnen meer rekening houden met overgewicht. De verdeling in het lichaam en de afbraak van een geneesmiddel kunnen bij obese patiënten aanzienlijk afwijken. Dat stelt klinisch farmacoloog Catherijne Knibbe in Annual Review of Pharmacology and Toxic…

Vijf wetenschappers van de Universiteit Leiden krijgen een Starting Grant van de European Research Council (ERC). Met zo’n beurs van gemiddeld 1,5 miljoen euro kunnen onderzoekers met veel potentie eigen project lanceren, een onderzoeksteam leiden en hun beste ideeën uitvoeren.

In zestiende-eeuws Venetië konden schilderijen dezelfde reacties oproepen als mensen; ze werden vereerd en bemind maar ook gehaat en vernield. De Venetianen identificeerden de schilderijen met de afgebeelde mensen zelf. ‘De huidige impact van bijvoorbeeld cartoons is zo misschien beter te begrijpen’,…

Lang werd gedacht dat de vroege ontwikkeling van Japanse kinderboeken vooral diende als propagandamiddel van de staat: de literatuur zou zijn geschreven om kinderen te vormen tot de perfecte burger. Promovenda Aafke van Ewijk nuanceert dit beeld. ‘Kinderboekenschrijvers wilden hun eigen zegje doen.’…

In een wereld waarin bacteriën steeds vaker resistent zijn tegen antibiotica, ging Emma van Groesen op zoek naar oplossingen. Deze maand promoveerde ze, na vier jaar onderzoek naar nieuwe varianten van het antibioticum vancomycine. Met succes.

Paramagnetisme. Een nieuwe occulte praktijk? Nee. Een van de nieuwste wetenschappelijke methoden om het gedrag van eiwitten haarscherp in kaart te brengen. Marcellus Ubbink van de Universiteit Leiden krijgt ruim 3 miljoen euro van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek en de Universiteit…

Op vrijdag 8 december 2023 houdt schrijver en dichter Ilja Leonard Pfeijffer de 52e Huizingalezing in de Pieterskerk te Leiden. Pfeijffer keert voor de Huizingalezing terug naar zijn alma mater om in zijn betoog een zoektocht te ondernemen naar datgene wat wetenschap en kunst verbindt, of althans zou…

Een belangrijke puzzel in de astrochemie is opgelost: theoretisch chemici en astronomen zijn erin geslaagd te bepalen hoe ze met methanol magneetvelden in de ruimte kunnen meten. Dit geeft een nieuwe methode om de geboorte van sterren en planeten te onderzoeken. De onderzoekers, onder wie Leids hoogleraar…

Met steun van uitgevers en particuliere stichtingen verwelkomen de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) en het Scaliger Instituut circa 15 tot 20 Fellows en gastonderzoekers per jaar om materiaal in de Bijzondere Collecties te raadplegen en te onderzoeken. Ook dit jaar ontving het Scaliger Instituut…

Een erkenning voor een ongekende carrière van meer dan veertig jaar: hoogleraar Toegepaste statistiek Jacqueline Meulman van het Mathematisch Instituut krijgt de Career Award van de Psychometric Society. ‘Een fantastische verrassing.’

Licht kaatst terug in een spiegel, maar waar gebeurt dat reflecteren nu eigenlijk precies? Dat hangt er maar helemaal vanaf, ontdekten Martin van Exter en Corné Koks. Hun precieze berekeningen, gepubliceerd in Optics Express, zijn van belang voor het ontwerp van trilholtes voor licht die bruikbaar zijn…

De vroegste sterrenstelsels in het heelal lijken op een draaikolk, vergelijkbaar met ons eigen sterrenstelsel de Melkweg. Dat ontdekte een internationaal team astronomen uit onder andere Leiden.

De duurzame productie van waterstof kan mogelijk efficiënter door slim gekozen zout aan het proces toe te voegen. Onderzoekers van het Leids Instituut voor Chemisch onderzoek hebben in samenwerking met natuurkundigen van de Universiteit Twente ontdekt dat het type zout dat aanwezig is bij de productie…

Het zichtbaar maken van ongeschreven verhalen van inheemse culturen en volken van de Cariben. Dat doet de tentoonstelling ‘Caribbean Ties’ in de Oude UB.