Deze week in Nature Chemistry & Biology: onderzoekers van de Universiteit Leiden en het AMC hebben een methode ontwikkeld om het enzym GBA1 zichtbaar te maken in levende cellen. Patiënten met de ziekte van Gaucher hebben een tekort aan dit enzym.

In één op de vier strafzaken beschikt de rechter over een rapport over de psychische gesteldheid van de verdachte. Hoe rechters die informatie precies gebruiken en wat de effecten zijn? Daar is nog geen wetenschappelijk onderzoek naar gedaan. Het promotieonderzoek van Roosmarijn van Es vormt een eerste…

In december bestaat het Dual PhD Centre (DPC) vijftien jaar. Directeur Johannes Tromp en universitair hoofddocent Mark Dechesne blikken terug en kijken vooruit. Dechesne: ‘Het DPC vormt een ‘community of knowledge’ waarin wetenschap en samenleving met elkaar verbonden zijn.’

Lezing

Lezing, Leiden Lectures on Arabic Language & Culture

Lezing, Faculty Lecture

Migranten drukken veel minder zwaar op de begroting van Europese landen dan vaak wordt gedacht. In veel gevallen is hun bijdrage positiever dan die van de autochtone bevolking. In een aantal landen dragen migranten zelfs netto bij aan de overheidsfinanciën. Dat blijkt uit onderzoek van economen van…

Migranten drukken veel minder zwaar op de begroting van Europese landen dan vaak wordt gedacht. In veel gevallen is hun bijdrage positiever dan die van de autochtone bevolking. In een aantal landen dragen migranten zelfs netto bij aan de overheidsfinanciën. Dat blijkt uit onderzoek van economen van…

Buurtlab 070 is een kersvers universitair project waarin Haagse bewoners, onderzoekers en studenten samen oplossingen zoeken op gebied van klimaat, duurzaamheid en biodiversiteit. Wat verwachten bewoners, onderzoekers en studenten van het lab?

Het juridisch onderscheid tussen slachtoffers van mensenhandel en slachtoffers van migrantensmokkel is onrechtvaardig, beargumenteert De Massol Rebetz in haar proefschrift. In sommige omstandigheden zouden gesmokkelde migranten namelijk moeten worden behandeld als slachtoffers van mensenhandel.

Met welke praktische stappen kunnen we internationale claims op roofkunst correct afhandelen en illegale handel in kunst tegengaan? Het Europees Parlement stelde die vraag aan Leids jurist Evelien Campfens. Haar advies: ontwikkel een registratiesysteem, voorzie kunst van een ‘paspoort’, en richt een…

De uitdagingen om tot een duurzame samenleving te komen zijn groot en nieuw. Maar aan de inzet van de gemeenten ligt het niet. Die zijn allemaal voortvarend aan de slag, concluderen professor Eefje Cuppen en Lian Merkx, programmamanager Energie voor de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). Om…

Digitale medische technologie kan een belangrijke bijdrage leveren aan betaalbare zorg en het oplossen van het tekort aan zorgpersoneel. Maar hoe weet je of een innovatie daadwerkelijk waarde toevoegt aan het zorgsysteem?

Evolutiebioloog Menno Schilthuizen zoekt evolutiepatronen achter asymmetrische vormen bij dieren. Van bijna geen enkel dier is de linkerhelft namelijk precies hetzelfde als de rechterhelft. Schilthuizen, hoogleraar Kenmerkevolutie en Biodiversiteit aan de Universiteit Leiden en werkzaam bij Naturalis,…

De zebravis is erg geschikt om de infectie van tuberculose te bestuderen. Leidse onderzoekers hebben experimenten met zebravisembryo’s nu weten te automatiseren, zo schreven ze op 16 februari in het vakblad PloS ONE. De verspreiding en bestrijding van de tbc-infectie kan hiermee sneller en beter bestudeerd…

De Engelstalige interdisciplinaire minor ‘AI and Society’ behandelt de rol van kunstmatige intelligentie in onze samenleving. Het interdisciplinaire karakter biedt student én docenten een grote meerwaarde. Kijk mee in de collegezaal.

Carlotta Rigotti en Eduard Fosch-Villaronga hebben een nieuw artikel gepubliceerd dat een inzichtelijk en kritisch overzicht biedt over rechtvaardig gebruik van AI op de arbeidsmarkt. De publicatie is onderdeel van het BIAS-project.

Over het AI-systeem ChatGPT zijn al allerlei voorspellingen gedaan: het programma gaat het onderwijs op zijn kop zetten, zoekmachines ouderwets doen lijken en tekstschrijvers buiten spel zetten. Tekstschrijvers? Vallen wetgevingsjuristen daar ook onder? Met andere woorden: kan ChatGPT wetsbepalingen…

Universitair docent Neuropedagogiek en Ontwikkelingsstoornissen Rachel Plak heeft vanuit de samenwerking van het Leids Universiteits Fonds met Stichting Elise Mathilde Fonds een subsidie ontvangen voor het onderzoeksproject 'Expeditie Binnenwereld: de podcastserie'. Deze podcastserie maakt psychosociale…

Na decennia van intensieve landbouw staat het veenweidegebied onder druk. In het Polderlab werken wetenschappers, boeren en beleidsmakers samen aan toekomstbestendige vormen van landbouw. ‘Het is ongelooflijk hoe snel het systeem opveert zonder intensieve bemesting.’

Het seculiere Westen worstelt met de komst van AI, maar moslims in Zuidoost-Azië óók. Wat kunnen we van elkaar leren?

De MRI-scanner is veel meer dan een machine. De techniek is enorm veelzijdig en biedt nog tal van mogelijkheden om meer te ontdekken over hoe het menselijk brein werkt. Dat betoogde Thijs van Osch, hoogleraar Radiologie, in het bijzonder Experimentele Cerebrovasculaire Beeldvorming. Oratie op 3 mei.

De Casimir Research School viert deze zomer zijn eerste lustrum. Ter gelegenheid hiervan en om te gedenken dat Hendrik Casimir deze zomer 100 zou zijn geworden, schenkt zijn weduwe Josina Casimir-Jonker de Research School een fonds om activiteiten voor masterstudenten te bekostigen.

Het Leidse Spin-off bedrijf MIMETAS is met de organen-op-een-chip technologie: de OrganoPlate™ genomineerd voor de ‘Lef in het Lab prijs’ van de Dierenbescherming. Met deze technologie kunnen geneesmiddelen op tienduizenden microscopisch kleine, driedimensionale weefsels getest worden. OrganoPlates™…

Het LUMC, de Universiteit Leiden en De Haagse Hogeschool willen zorgprofessionals helpen bij het in gang zetten van gedragsverandering bij burgers. Die verandering moet ervoor zorgen dat mensen gezonder gaan leven en minder snel ziek worden. De gemeente Den Haag steunt dit onderwijsproject met 50.000…

Liposomen – nanobolletjes die bestaan uit vetachtige moleculen – zijn veelbelovend voor vaccinaties. Bio-farmaceutisch wetenschapper Naomi Benne ontdekte dat je de immuunreactie in diermodellen kan sturen door de lading van deze liposomen te veranderen. Op 8 september verdedigde ze succesvol haar proefschrift,…

Lezing

Lezing

Leidse studenten die in opdracht van een externe partij sleutelen aan een duurzaamheidsvraagstuk: dat is de Sustainability Challenge. Tijdens een symposium onthulden 28 groepjes van 4 of 5 studenten hun oplossingen. Opdrachtgevers staken hun enthousiasme niet onder stoelen of banken.

Hoe en wanneer kun je de effectiviteit van medicijnen het beste testen? Promovendus Rob van Wijk van het Leiden Academic Centre for Drug Research (LACDR) ontdekte dat zebravislarven het beste ingezet kunnen worden in geneesmiddelenonderzoek als ze vijf dagen oud zijn. Zijn bevindingen verschenen 15…

Met de opkomst van AI heeft de aandacht voor computerlinguïstiek en taalmodellen een enorme vlucht genomen. Maar machines kunnen het nog lang niet alleen af. In haar oratie bepleit hoogleraar Carole Tiberius het belang van onderzoek naar woordcombinaties. ‘We weten een heleboel, maar ook een heleboel…

Het nieuwe project INFLANET gaat jonge wetenschappers in Europa opleiden tot experts in onderzoek naar ontstekingen. Professor Annemarie Meijer van het Instituut Biologie Leiden coördineert de training.

Het eigen cellulaire recyclesysteem van zebravissen kan schadelijke bacteriën opeten en zo weerstand bieden tegen infecties als tuberculose en salmonellose. Dat schrijven Leidse biologen van de groep van Annemarie Meijer. Het stimuleren van deze vorm van afweer kan gebruikt worden in nieuwe behandelmethoden…

Als universiteit hebben we ons recent aangesloten bij de Europese Universitaire alliantie Una Europa. Afgelopen week kwamen medewerkers van de elf aangesloten universiteiten bij elkaar in Leiden.

Onderzoekers van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) en het Radboudumc hebben groen licht gekregen om vrijwilligers opzettelijk met malaria te besmetten, om een veelbelovend vaccin bij hen te testen.

Masterclasses

Promotie

Promotie

Ineke van der Ham is op 1 januari benoemd tot hoogleraar Technologische Vernieuwingen in de Neuropsychologie. Ze onderzoekt hoe virtual reality en games mensen helpen beter te navigeren. Belangrijk, want goed navigatievermogen brengt ons meer dan alleen de route naar huis.

Nu zowel oude als nieuwe democratieën steeds vaker te maken krijgen met negative ontwikkelingen op democratisch gebied, is er vanuit maatschappelijk oogpunt behoefte om het ontwerp en de effectiviteit van democratische 'checks and balances' te herzien. Het doel van de conferentie op vrijdag 9 juni is…

’Het is niet omdat het uit de natuur komt, dat het ook per definitie een optimaal medicijn is voor het menselijk lichaam’, zegt hoogleraar biologische chemie Nathaniel Martin. Daarom maakt een groep Leidse onderzoekers een verbeterde chemische versie van het veelgebruikte antibioticum vancomycine. Ze…

In heel Europa staan volkenkundige musea met grote collecties inheemse voorwerpen uit Latijns-Amerika. Via deze collecties werd het Europese beeld van de inheemse bevolking gevormd. Met een ERC Starting Grant gaat Martin Berger een totaalbeeld vormen van al deze collecties in pan-Europees verband.

Kinderen, hartpatiënten of mensen met ernstig overgewicht. Hoe kunnen we de dosering van pijnstillers voor deze patiënten verbeteren? Ziekenhuisapotheker Sjoerd de Hoogd van het St. Antonius Ziekenhuis in Utrecht onderzocht het. Hij combineerde hiervoor data uit de praktijk met de kennis en kunde van…

Zoekmachines proberen steeds beter onze vragen te beantwoorden. En chatbots gaan steeds vaker het internet op om op zoek te gaan naar relevante bronnen. ‘Zoekmachines en chatbots zullen steeds meer vervlochten raken’, zegt hoogleraar Suzan Verberne.

In haar oratie benadrukt Mirjam Sombroek van Doorm dat er meer aandacht nodig is voor kinderrechten in het denken over recht en gezondheid.

Waarom en hoe verzamelt de mens? Waarom toont een museum het ene voorwerp wel, en het andere niet? Deze vragen vormen het hart van het interdisciplinaire onderzoeksprogramma Museums, Collections and Society. Op 5 en 6 juli houdt het programma een conferentie voor wetenschappers en een breed publiek.

Na 41 jaar neemt Meindert Danhof, hoogleraar Farmacologie, op 31 maart afscheid van het Leiden Academic Centre for Drug Research. Een symposium ter ere van hem, voorafgaand aan het afscheidscollege, laat zien wat er in die periode bereikt is. Danhof kijkt met plezier terug.

Proactieve zebravissen blijken een veel sterker waak-slaapritme te hebben dan reactieve vissen. Bij de meest reactieve vissen blijkt een ritme zelfs compleet te ontbreken. Dat blijkt uit onderzoek van Leidse biologen, in december 2018 gepubliceerd in het blad BMC Biology.

Quantumtechnologieën zijn wereldwijd in trek, maar Leidse studenten konden zich er tot op heden niet in specialiseren. Daar gaat de nieuwe master QIST (Quantum Information Science and Technology) verandering in brengen. Onderzoeker en docent Jordi Tura i Brugués: ‘We moeten de volgende generatie quantum-ingenieurs…