Lezing, seminar

Een team van astronomen, onder wie de Leidse hoogleraar Ewine van Dishoeck, heeft met behulp van de Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) suikermoleculen ontdekt in het gas rond een jonge, zonachtige ster. Het is voor het eerst dat er in de ruimte rond zo’n ster suiker is gedetecteerd.…

Astronomen van de Sterrewacht Leiden en de University of Rochester (VS) hebben ontdekt dat het planetaire ringenstelsel dat de zeer jonge zonachtige ster J1407 heeft bedekt, van enorme proporties is, veel groter en zwaarder dan het ringenstelsel van Saturnus. Het ringenstelsel - het eerste dat buiten…

Zwerfvuilactivist Dirk Groot fotografeerde en raapte meer dan 400.000 stuks zwerfafval in Nederland. Zijn data zijn nu meegenomen in een wetenschappelijke studie over stedelijk zwerfvuil, uitgevoerd door onderzoekers van de Universiteit Leiden en Andrea Ballatore van de Birkbeck University of London…

Tijdens coronatijd én net na de 'functie elders'-affaire met frisse moed de Tweede Kamer in stappen: alumna Mariëlle heeft er zin in om wezenlijk bij te kunnen dragen aan de maatschappij.

Astronomen hebben met behulp van ESO’s Very Large Telescope het meest heldere sterrenstelsel ontdekt dat tot nu toe in het vroege heelal is aangetroffen. Ook hebben ze sterk bewijs gevonden dat het stelsel sterren van de eerste generatie bevat. Het team, met de Leidse astronomen David Sobral, Jorryt…

Die vervelende regendruppels die voor een nat pak zorgen, ontstaan ergens in de lucht uit wolken van waterdamp. Het proces nucleatie beschrijft de manier hoe dit gebeurt. Edgar Blokhuis van het Leids Instituut voor Chemie ontwikkelde een theorie om dit overgangsproces nauwkeuriger te beschrijven. Scheikundigen…

Sterrenkundigen zijn er voor het eerst in geslaagd een foto te maken van een superzwaar zwart gat en zijn schaduw. Ze maakten de opname met de Event Horizon Telescope (EHT), een wereldwijd netwerk van acht radiotelescopen, die samen een virtuele telescoop ter grootte van de aarde vormen. Het nieuws…

Natascha van der Zwan is een van de twaalf wetenschappers van de Universiteit Leiden die deze ronde een Vidi-financiering van 800.000 euro toegekend heeft gekregen. De universitair hoofddocent bij het Instituut Bestuurskunde doet onderzoek naar beleggingspolitiek en de verduurzaming van het financiële…

Een betere balans tussen onderwijs- en onderzoekstaken, afrekenen met al te simplistische beoordelingscriteria en meer waardering voor teamprestaties. De paper ‘Academia in Motion’ van de stuurgroep Erkennen en Waarderen Universiteit Leiden kaart de belangrijkste knelpunten aan en komt met aanbeveli…

De Leidse onderzoekers Arko Ghosh en Enea Ceolini analyseerden de gebruiksgegevens van honderden mobiele telefoons en ontdekten dat ons lichaam cycli kent van 7 tot 52 dagen. Deze cycly beïnvloeden hoe we ons gedragen. Hun onderzoek leidde tot een artikel in npj Digital Medicine journal, een publicatie…

Als kinderen stoppen met heftige medicatie, krijgen ze net als volwassenen vaak last van ontwenningsverschijnselen. De ernst hiervan is vooraf vaak lastig te voorspellen. Medicijnwetenschapper Bas Goulooze ontwikkelde een computermodel om de beste afbouwstrategie voor elk kind te kunnen bepalen. Zijn…

Een patiënt die zich begrepen voelt herstelt sneller. Maar hoe kan een arts zich beter inleven? Door literaire werken te lezen, stelt de Leidse emeritus hoogleraar medische psychologie, Ad Kaptein. Hij bespreekt er 26 in het boekje ‘Helende woorden – romans over ziek-zijn’.

Per 1 september 2016 heeft de afdeling Burgerlijk recht er maar liefst vier medewerkers bij, in de hoedanigheid van promovendus, docent, piek-docent of student-assistent. Het gaat om Lotte Kremers, Thijmen Nuninga, Friso van de Pol en Janna Vermolen. Momenteel geeft dit kleurrijke gezelschap onderwijs…

Kinderen vinden dat zowel dinofossielen als replica’s thuishoren in een museum, maar ze waarderen de echte objecten meer. Dit blijkt uit onderzoek van de Universiteit Leiden en Naturalis Biodiversity Center. ‘Kinderen kijken verder dan oppervlakkig uiterlijk en hechten grote waarde aan minder duidelijke…

Met het Schengenverdrag zijn systematische grenscontroles tussen EU lidstaten grotendeels komen te vervallen. Oplossingen voor de veiligheidsrisico's die daarmee gepaard gaan, worden vaak gezocht in informatietechnologie. Tim Dekkers onderzocht hoe dergelijke technologie in deze context wordt toegepast…

Sociale angst komt vaak binnen de familie voor en is erfelijk. Uit hersenonderzoek blijkt dat sociale angst invloed heeft op de structuur van bepaalde hersengebieden. Bovendien zijn deze variaties erfelijk bepaald. Daarover publiceert neurowetenschapper Janna Marie Bas-Hoogendam in EBioMedicine, een…

De huidige productie van een aantal kritieke metalen is onvoldoende voor de grootschalige overstap naar elektrische auto’s. Dat stelt een rapport van milieuwetenschapper Benjamin Sprecher en organisaties Copper8 en Metabolic. Als oplossing pleiten ze onder meer voor elektrische deelauto’s, auto’s met…

HDL staat bekend als het ‘goede cholesterol’: het verlaagt de kans op hart- en vaatziekten. Sommige families hebben van nature veel HDL in het bloed. Onderzoek naar hun erfelijk materiaal kan bijdragen aan de ontwikkeling van nieuwe medicijnen die HDL verhogen.

Bruine dwergen zijn kleiner dan een ster, maar groter dan een planeet. En ze blijken omringd te kunnen zijn door wolkenbanden. Dat ontdekte een internationaal team onderzoekers, onder wie Leidse astronomen Frans Snik, Rob van Holstein en Jos de Boer. 'Het laat zien dat deze bruine dwergen geen saaie…

NASA’s telescoop SOFIA geeft een nieuw kijkje in de chemie nabij jonge sterren: de geboorteplaats van nieuwe planeten. De Leidse promovendus Andrew Barr schrijft erover in de Astrophysical Journal. Hij en zijn collega’s vonden enorme hoeveelheden water en organische moleculen in de wervelende, schijfvormige…

Stephen Brown wint de Leiden Psychology Blog award 2015. De beste masterscripties komen op naam van twee internationale studenten; Marianina Choleva en Hilmar Zech. Barbara Braams bedankt per video voor de promovendi-prijs. De hoofdprijs, psychologiedocent 2015 gaat naar ... Liesbeth Eurelings-Bont…

Steeds vaker verdwalen, familieleden niet meer herkennen of woorden en namen vergeten: het zijn bekende symptomen van de ziekte van Alzheimer. Psychologen hebben nu ontdekt dat de ziekte zich ook op subtielere manier uit: in het ritme van een vingertik.

Publieke investeringen in fundamenteel onderzoek zijn essentieel voor innovatie en de ontwikkeling van nieuwe medicijnen. Dat tonen hoogleraar Science Based Business Simcha Jong en zijn collega Hsini Huang aan na bestudering van Amerikaanse federale financieringsbeperkingen voor stamcelonderzoek onder…

Het DESHIMA-instrument van Nederlands-Japanse makelij heeft de eerste praktijktests doorstaan bij het meten van de afstanden en leeftijden van verre sterrenstelsels. De kern van het instrument is een chip ter grootte van twee euromunten die 49 tinten ver-infraroodlicht meet. De ontwikkelaars van de…

Er gaat veel mis met de behandeling van patiënten met PTSS als gevolg van jeugdtrauma. Bijzonder hoogleraar Maartje Schoorl wil dat oplossen door wetenschappelijk onderzoek en praktijk nader tot elkaar te brengen. Oratie op vrijdag 29 april.

Chemicus Sylvestre Bonnet werkt aan een methode om tumorcellen met licht te bestralen en vervolgens te bestoken met antikankermoleculen die niet werken in het donker, maar wel zeer giftig worden zodra ze met licht bestraald worden. Deze methode kan ernstige bijwerkingen in het lichaam voorkomen. Om…

Ook de Mohawk-indianen discussieerden over de scriptie van Serv Wiemers. De rechtenalumnus raakte al jong geïntrigeerd door de leefwereld van indianen. Hij schreef er onlangs een boek over.

Sinds ongeveer tien jaar kunnen artsen medicinale cannabis voorschrijven. Maar hoe vaak en aan bijvoorbeeld wie dit gebeurt, was nooit echt duidelijk. De Leidse bio-farmaceutisch onderzoeker Arno Hazekamp heeft dit samen met zijn Utrechtse collega farmaco-epidemioloog Rob Heerdink in kaart gebracht.…

Het vrouwentijdschrift VIVA maakt elk jaar een lijst van creatieve of ondernemende vrouwen. Dit jaar is onze alumna en hoogleraar Rechtssociologie Maartje van der Woude genomineerd. De uitreiking vindt plaats op 15 november.

Sprekers van over de hele wereld gaven, aan de hand van het centrale thema, ‘Animals: Theory, Practice, and Representation’, een interessante kijk op de relatie tussen mens en dier tijdens de LUCAS Graduate Conference.

Vier Leidse groene onderzoeksinstituten slaan de handen ineen om onderzoek in evolutie en biodiversiteit te integreren, op Leids én op nationaal niveau. Spil in deze samenwerking is Frederic Lens.

Stel: je moet reizen, maar je hebt geen auto en je bent volledig blut. Wat doe je? Liften natuurlijk! Leidse biologen hebben ontdekt dat bepaalde bacteriën precies deze tactiek toepassen: hun sporen springen op beweeglijke bacteriën en gebruiken die als taxi. Zo kunnen ze de juiste omgeving bereiken…

De banen van 27 sterren die ronddraaien op kleine afstand van het zwarte gat in het centrum van onze Melkweg, zijn erg chaotisch. Daardoor kunnen onderzoekers niet betrouwbaar voorspellen waar ze over zo'n 462 jaar zijn. ‘Dat is werkelijk verbazingwekkend kort’ , aldus sterrenkundige Simon Portegies…

Onderzoekers uit Leiden, Eindhoven en Nijmegen zijn er onder leiding van de Universiteit Wageningen in geslaagd om een kunstmatig virus te ontwikkelen. Dit kan gebruikt worden om in de toekomst nieuwe generaties medicijnen langs natuurlijke weg ‘in te pakken’ en af te leveren in zieke cellen. De ontdekking…

In February 2017 our faculty newsletter included an announcement on lecturing in China. I immediately thought I should apply.

Precies een eeuw geleden namen astronomen de eerste twee diffuse interstellaire banden (DIBs) in de ruimte waar. Bij een DIB ontbreekt een kleur licht in de straling van sterren achter een interstellaire wolk. Hoewel er inmiddels zo’n 500 DIBs bekend zijn, bleven ze tot voor kort onverklaarbaar. Een…

Giles Scott-Smith is de nieuwe dean van het LUC (Leiden University College) in Den Haag. Hij volgt Judi Mesman op en begint op 1 juli. Scott-Smith: 'Toetreden tot LUC als dean is een serieuze eer en ik treed in de voetsporen van drie decanen die ik respecteer en bewonder.'

Voormalig archeologiestudent Ivo Verheijen deed in de Duitse plaats Schöningen een mooie ontdekking: een vrijwel compleet skelet van een uitgestorven bosolifant. Uit de resten blijkt dat onze voorouders best een hapje olifantsvlees lustten. Maar er waren meer kapers op de kust...

Na één bachelor en twee masters aan de Universiteit Leiden, sloot alumnus Filosofische Perspectieven op Politiek en Economie Matthieu Agustoni zijn studententijd af met een knaller: hij kreeg zijn masterscriptie gepubliceerd in een prestigieus tijdschrift.

Werknemers met autisme zorgen voor diversiteit in een bedrijf. Daarbij komen de positieve eigenschappen van veel mensen met autisme naar boven. Daarom is het thema van de Autismeweek 2019 van de Nederlandse Vereniging voor Autisme (NVA): Autisme werkt! PhD Lisa van Klaveren vertelt hoe onderzoek naar…

Onderzoekers van de Universiteit Leiden, Delft en Oxford’s Bodleian Libraries hebben met nieuwe technieken verborgen details uit een uiterst zeldzame Mixteekse Codex, weten te ontrafelen. De codex stamt uit 1560, voor de Europese kolonisatie van Mexico

In de planeetvormende schijf rond de ster V883 Orionis komt naast methanol onder andere ook een stof voor die bekend is uit rijp fruit. Dat ontdekte een onderzoeksteam onder leiding van de Leidse promovendus Merel van ‘t Hoff. Het resultaat is bevestigd in een onafhankelijke studie en geaccepteerd voor…

Katoen is de meest gebruikte natuurlijke vezel voor kleding. Maar hoe vervuilend zijn onze katoenen spijkerbroeken en T-shirts eigenlijk? Milieuwetenschapper Laura Scherer coördineerde een internationaal onderzoeksproject naar de impact van katoen. ‘Wat consumenten hier in Europa kopen, kan bijdragen…

Wetenschappers moeten vaak complexe systemen analyseren zonder de belangrijke parameters te kennen of zelfs zonder toegang tot alle informatie. Een groep netwerktheoretici, waaronder Diego Garlaschelli (IMT Lucca/Leiden), heeft nu een review artikel gepubliceerd in de eerste editie van Nature Reviews…

Nederland verliest plantensoorten die afhankelijk zijn van bestuiving door insecten. Milieuwetenschapper Kaixuan Pan toont dat aan na analyse van 87 jaar aan metingen van meer dan 365.000 locaties. Het nieuws is verontrustend voor onze biodiversiteit en de voedselzekerheid. ‘75% procent van onze gewassen…

Bernou Melisse schrok van de lange wachtlijsten in Nederland voor eetbuistoornispatiënten. In Saoedi-Arabië was er nog geen onderzoek naar eetstoornissen gedaan. Daarom heeft ze onderzocht hoe mensen met eetbuien beter geholpen kunnen worden in hun eigen werelddeel, Promotie op 13 september.

De onderzoeksgroep van Leids chemicus Marc Koper heeft een katalysator ontdekt die de productie van chloorgas tijdens de elektrolyse van zout water minimaliseert. De uitvinding kan de directe productie van waterstof uit zeewater mogelijk maken. Het artikel is gepubliceerd in de Journal of the American…

Congres/symposium