Jan Zaanen, hoogleraar theoretische fysica van de gecondenseerde materie, krijgt een Spinozapremie. Zijn baanbrekende ideeën over het collectieve gedrag van kwantumdeeltjes en over hogetemperatuursupergeleiding maakten hem vaak tot ketter.

‘Een goudmijn aan kennis over positieve emoties’, zo noemt cognitief neurowetenschapper Henk van Steenbergen de speciale overzichtsuitgave van het vakblad Current Opinion in Behavioral Science. 'Het is een mooi voorbeeld van team science.' Bijdragen van 34 internationale experts helpen het onderzoeksgebied…

Afscheidscollege

Op deze pagina vind je een overzicht van prijzen en subsidies die in 2024 zijn toegekend aan onze medewerkers en studenten, en de bijzondere benoemingen aan de Universiteit Leiden en andere instellingen.

Theoretisch natuurkundige Stephen Hawking stierf op 14 maart in zijn woonplaats Cambridge aan de gevolgen van de spierziekte ALS. Hawking werd 76 jaar. Enkele Leidse wetenschappers blikken terug op het leven en de wetenschappelijke loopbaan van de wereldberoemde natuurkundige. ‘Hij was heel benaderbaar…

In een tour langs drie campussen in twee steden maakte de nieuwe VSNU-voorzitter Pieter Duisenberg kennis met de Universiteit Leiden. In gesprekken met onderzoekers en studenten ontdekte hij de grote diversiteit aan onderwijs en onderzoek.

Na een hapje sprinkhaan luisteren naar tips van ‘migraineprof’ Michel Ferrari en dan naar de Schouwburg voor een duik in het puberbrein. In de Nacht van Kunst en Kennis smelten wetenschap en kunst vloeiend samen, met een flinke dosis humor als smeerolie.

Van een nietszeggend blok kunststof tot een geavanceerd onderdeel dat bijdraagt aan de energietransitie. De technici en wetenschappers van onze faculteit denken het tot in de details uit én maken het werkelijkheid. Ook dit bijzondere project laat zien dat ze niet zonder elkaar kunnen.

Leidse natuurkundigen hebben een nieuwe techniek ontwikkeld om elektrische geleiding te visualiseren in materiaal van gestapelde individuele atoomlagen. Jaap Kautz en Johannes Jobst, die dit jaar de NeVacprijs ontvingen voor hun onderzoek, publiceerden in Nature’s Scientic Reports.

Leidse natuurkundigen krijgen 1,5 miljoen euro voor het ontwikkelen van een hybride microscoop met nanometer-resolutie. 'Het idee is om de voordelen van elektronenmicroscopen te combineren met die van optische microscopen.'

Woensdag 16 juni promoveert wiskundige Ionica Smeets op het onderwerp kettingbreuken. In het Academiegebouw zal ze tegenover een gezelschap van nationaal en internationaal gerespecteerde wiskundigen haar proefschrift verdedigen. ‘Ik ontdekte de kettingbreuken en dacht: leuker dan dit wordt het niet.…

Medisch onderzoek komt vaak overdreven in het nieuws. Niet alleen in journalistieke stukken zitten slordigheden, ook in academische persberichten worden resultaten overdreven. Dit blijkt uit een studie van wetenschappers van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) en de Universiteit Leiden, die…

De afdeling Klinische Epidemiologie van het LUMC stampte een collegereeks voor vluchtelingen uit de grond. Inmiddels is de serie een groot succes.

De ultieme bèta-medley. Daarop trakteren Bas Haring, hoogleraar Publiek Begrip van Wetenschap, en Ionica Smeets, freelance wetenschapsjournalist en Wiskundemeisje, van 25 t/m 29 juni iedereen die geïnteresseerd is. Hun medley ‘Big Science’ voert de deelnemers vijf dagen langs grote thema’s van de na…

Zoals elk academisch jaar wisselt het leiderschapsteam van Young Academy Leiden (YAL). Per september 2022 is dr. Sarah Giest (Universitair hoofddocent, aan het Instituut Bestuurskunde), voormalig vicevoorzitter, voorzitter van YAL. En dr. ir. Julia Cramer (Assistent Professor, Wetenschapscommunicatie…

Heike Kamerlingh Onnes ontdekte op 8 april 1911 de supergeleiding: elektrische stroom zonder weerstand. Tegenwoordig zijn supergeleidende magneten onontbeerlijk bij fysisch en medisch toponderzoek. Fysicus Peter Kes is een van de organisatoren van een symposium ter gelegenheid van honderd jaar super…

Op 17 september vindt het jaarlijkse evenement de Nacht van Kunst & Kennis plaats in de Leidse binnenstad. De faculteit W&N is ook dit jaar weer ruimschoots vertegenwoordigd met o.a. Ionica Smeets, Vincent Icke, Arnold Tukker en een project van iGEM.

Natuurkundige Koen Bastiaans en collega's hebben een nieuwe quantumvloeistof ontdekt. Dat is ze gelukt met een techniek die te vergelijken is met luisteren naar regendruppels die op het dak vallen. Publicatie in Science, 29 oktober 2021.

In het bijzijn van koning Willem-Alexander reikte staatssecretaris Sander Dekker 9 september de Spinozapremie uit aan vier wetenschappers waaronder twee Leidse: natuurkundige Dirk Bouwmeester en archeologe Corinne Hofman. De vier laureaten ontvouwden in de Nieuwe Kerk in Den Haag hun plannen voor toekomstig…

Natuurkundige Sense Jan van der Molen onderzoekt materialen die niet in de natuur bestaan. ‘Het is fascinerend om te zien hoe de eigenschappen van een materiaal veranderen als we het superdun weten te maken.’ Op 21 oktober spreekt hij zijn oratie uit.

De Italiaanse natuurkundige Andrea Morello is een van de pioniers van de kwantumrevolutie. Hij doet onderzoek aan de University of New South Wales in Sydney en koestert zijn promotietijd in Leiden.

Zijn Weyldeeltjes de ideale geleiders? Spelen celwandloze cellen een rol in chronische Tuberculose-infecties? Deze vragen willen Carlo Beenakker en Dennis Claessen beantwoorden. Ze ontvingen hiervoor een ENW-KLEIN-subsidie van NWO. Met de beurzen wil NWO vernieuwend, fundamenteel onderzoek stimulere…

Universiteit Leiden organiseerde op zaterdag 19 september een spetterende wetenschappelijke lichtshow tijdens de jaarlijkse U-meet. De avond, met thema ‘Licht’, vond plaats op een toepasselijke locatie: de Oude Sterrewacht.

Laagjes gestapeld grafeen kunnen werken als een spiegel voor bundels van elektronen. Dat ontdekten natuurkundigen Daniël Geelen en collega’s, met een nieuw type elektronenmicroscoop. In het vakblad Physical Review Letters beschrijven ze het resultaat, dat zou kunnen leiden tot optische instrumenten…

Hij kondigde het nieuws eerder deze maand aan via een tweet: ‘Erg blij om aan te kondigen dat ik ben benoemd tot hoogleraar Global Security and Technology’. Een nadere kennismaking met Dennis Broeders (46) die vertelt waarom Institute of Security and Global Affairs (ISGA) zo goed bij hem past en wat…

Leids fysicus Koenraad Schalm liet in 2009 met zijn collega's Zaanen en Cubrovic zien dat de snaartheorie mogelijk praktische toepassing heeft. Hij gebruikte hem om het mysterieuze gedrag van elektronen in hogetemperatuur-supergeleiders beter te begrijpen. Met een Vici-subsidie gaat Schalm hier nu mee…

De beroemde wis- en natuurkundige Sir Roger Penrose is deze maand Lorentzhoogleraar aan de Universiteit Leiden en geeft vrijdag 10 juni een openbare lezing. Maar zijn band met Leiden gaat verder dan dat. Samen met de Leidse experimentele fysici Dirk Bouwmeester en Tjerk Oosterkamp zoekt hij de grens…

Tijdens de opening van het academisch jaar, hebben de ‘Wiskundemeisjes’ Jeanine Daems en Ionica Smeets de Mr. K.J. Cathprijs gekregen voor de positieve wijze waarop zij de naam van de Universiteit Leiden naar buiten brengen. De Wiskundemeisjes propageren de wiskunde op hun gelijknamige site.

Drie Leidse hoogleraren zijn beloond met de hoogste wetenschappelijke onderscheiding van Nederland: Maria Yazdanbakhsh en Marc Koper krijgen een Spinozapremie, Judi Mesman krijgt een Stevinpremie. Op 13 oktober kregen zij hun prijzen uitgereikt.

De snaartheorie ligt de laatste jaren onder vuur. De grote beloftes werden nog niet waargemaakt. Leidse theoretische fysici hebben nu voor het eerst de snaartheorie gebruikt om een natuurkundig fenomeen te beschrijven. Ze deden een vondst waarmee ze deze week in ‘Science’ staan.

Op 18 november werd het boek Vallende kwartjes van Bas Haring en Ionica Smeets gepresenteerd. De ondertitel luidt: Een slimme selectie van leesbare wetenschap. En dat is precies de juiste omschrijving van deze bloemlezing, waarin natuurwetenschappelijke inzichten voor een groot publiek worden uitgel…

Een elektronenmicroscoop van 2000 kg verplaatsen is een delicate uitdaging. Het uiterst gevoelige instrument moest worden verplaatst naar een nieuwe meethal, maar zelfs een kleine schok zou het kunnen beschadigen. Na enkele zenuwslopende weken van voorbereiding voor de verhuizing en herinstallatie hebben…

Leids nanofysicus Carlo Beenakker participeert in een Delfts-Leids driemanschap dat met 15 miljoen Euro Europees geld een lab mag gaan opzetten om de kwantumcomputer van de grond te krijgen. Het Majoranadeeltje gaat hen daarbij helpen.

Op een bergtop, middenin een kurkdroge woestijn in een uithoek van Chili, is nu nog niks te zien. “Gebruik je verbeelding”, zegt sterrenkundige Ewine van Dishoeck tegen haar onderzoeksgroep uit Leiden en Garching die met haar meereisde naar deze afgelegen plek. “Want in mei dit jaar wordt hier de eerste…

Ionica Smeets wil het prijzengeld dat ze won met de Irispenning, een prijs voor excellente wetenschapscommunicatie, geven aan projecten van studenten.

Al bijna twintig jaar is het Lorentz Center een unieke plek waar onderzoekers van over de hele wereld intensief samenwerken. In een inspirerend academisch klimaat kunnen wetenschappers specialistische workshops organiseren binnen en tussen alle disciplines, zowel in de bèta-, gamma- als alfawetensch…

Na ruim zeven jaar stopt Eric Eliel als wetenschappelijk directeur (WD) van het Leidse natuurkunde-instituut LION. Hij geeft op 25 april het stokje over aan Jan Aarts. Een week eerder, op 18 april, is de afscheidsreceptie. We spreken hem over zijn periode als WD waarin onder meer een nieuw bètagebouw…

De Seasons of Interdisciplinarity vormen een initiatief gestart door de Young Academy Leiden in 2021.

How should jurisdictions, both on the national and on the supra-national level, handle the interaction between public and private law where it regards the regulation of financial markets?

Disclaimer: Manuscripten die te maken hebben met het Resilience Center zijn alleen voor academische doeleinden en zijn niet bedoeld voor massaverspreiding of kopiëren. Raadpleeg de toepasselijke wetten voor eerlijk gebruik, inclusief de beperkingen van de houders van auteursrechten op publicaties.

Promotie

Promotie

Lezing

Professor Paul Hooykaas en Dr. Remko Offringa sleepten namens het IBL de subsidies binnen. Het onderzoek van Hooykaas gaat over het transportsysteem van de bodembacterie Agrobacterium tumefaciens en het onderzoek van Offringa over het proces van somatische embryogenese.

89 toponderzoekers schreven blogs over onderwerpen waar het in de bèta-wetenschap op dit moment om draait. Op basis van de blogs, onder meer uit Leiden, stelde De Groene Amsterdammer een lijst samen van 10 verwachte doorbraken in de bèta-wetenschappen. Lees de Leidse béta-blogs: Van opgekweekte stamcellen…

Dr. Claartje Levelt, werkzaam binnen LUCL en LIBC, is een internationaal erkend expert op het gebied van de eerste taalverwerving. Ze onderzoekt hoe het taalsysteem van de grond komt bij baby’s en jonge kinderen, wat daarbij de interactie is tussen taalwaarneming en taalproductie en wat voor leermechanismen…