Op woensdag 21 januari 2015 verdedigde Pieter Slaman zijn proefschrift

Hieronder staan enkele ervaringen van duale promovendi die gepromoveerd zijn met steun van het Dual PhD Centre.

Pieter Slaman, onderwijs- en beleidshistoricus, was vorige week te beluisteren in 'Met het oog op morgen' op Radio 1. Het bestuderen van 100 jaar onderwijs gaf hem inzichten waarmee hij nu kon spreken over het nieuwe masterplan voor het basis en middelbaar onderwijs en het verbeteren van basisvaardigheden…

Een Europees team van astronomen heeft het grootste stellaire zwarte gat van de Melkweg ontdekt. Het is ruim dertig keer zo zwaar als de onze zon en bevindt zich in het sterrenbeeld Arend op zo'n tweeduizend lichtjaar van de aarde. De sterrenkundigen ontdekten het zwarte gat bij toeval toen ze de vierde…

Een smeekbrief geschreven door een hofdame in Parijs in 1548 en andere egodocumenten staan centraal op een conferentie van het Brieven als Buit-project van 22 tot 24 juni 2011 aan de Universiteit Leiden.

Voor het eerst is de massa van een net gevormde exoplaneet bepaald. Sterrenkundigen van de Universiteit Leiden gebruikten hiervoor waarnemingen van Hipparcos, een satelliet die al meer dan 25 jaar buiten werking is, in combinatie met diens huidige hypermoderne opvolger Gaia.

De kleur en helderheid van meer dan 1,3 miljard sterren, maar ook hun 3D-posities, en 2D-bewegingen. Dat is de inhoud van de tweede dataset van de ‘one billion starmapper’ Gaia, die Europees ruimteagentschap ESA op 25 april opende.

Tweehonderd jaar nadat Thorbecke de nieuwe Nederlandse Grondwet schreef, wordt deze nog steeds regelmatig bijgeschaafd. Hoogleraar Staats- en bestuursrecht Wim Voermans roept burgers op om vóór 25 oktober zelf de Grondwet te herzien.

Jasper van der Steen is in februari begonnen als post-doc bij het Instituut voor Geschiedenis. Komende jaren gaat hij in een veni-project onderzoek doen naar de interne organisatie van de Nassau-dynastie.

Op maandag 1 februari verscheen 'Kansen in het Koninkrijk', een mooi uitgevoerd en toegankelijk boek over twee eeuwen studiefinanciering en leerlingstelsel in Nederland. Het werd in de Gotische Zaal van de Raad van State overhandigd aan o.a. Job Cohen, Leids hoogleraar en voorzitter van de organisatie…

Met zijn MA scriptie

Het zestienjarig meisje zat in een gesloten jeugdzorginstelling en kreeg daar onder andere ‘pijnprikkels’ toegediend. De aangifte is de eerste in zijn soort, zegt Mariëlle Bruning, hoogleraar Jeugdrecht, tegen de Volkskrant.

Met behulp van software die de hersenen nabootst, heeft ESA’s Gaia satelliet zes sterren gespot die met hoge snelheid vanuit het centrum van ons sterrenstelsel naar de rand vliegen. Dit kan essentiële informatie geven over de meest obscure gebieden in ons Melkwegstelsel.

Loop jij mee met een van de afstanden van de Leiden Marathon in mei? Dan kunt je deelnemen aan de gratis open looptrainingen die de Universiteit Leiden en Leiden Marathon gezamenlijk aanbieden. Ongetraind of gevorderde loper, 5 kilometer of een halve marathon: iedereen is welkom. Ook kun je als student…

De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) heeft aan vier Leidse geesteswetenschappers een Veni-financiering verleend. Deze beurs biedt veelbelovende jonge wetenschappers de mogelijkheid om gedurende drie jaar hun eigen ideeën verder te ontwikkelen.

Archeologe Hayley Mickleburgh heeft in Nederland al een paar keer de pers gehaald vanwege haar ongewone werk: lichamen in ontbinding bestuderen. Ze is zowel alumna als onderzoeker van de Leidse universiteit.

Het Europese ruimtevaartagentschap (ESA) heeft een tussentijdse data release gepubliceerd van Gaia, de ruimtetelescoop die de Melkweg in 3D in kaart brengt. De eerste wetenschappelijke artikelen die vandaag zijn gepubliceerd onthullen een half miljoen sterren in de bolvormige sterrenhoop Omega Centauri,…

De meest prachtige microscopische preparaten spelen de hoofdrol bij het vak ‘Biodiversiteit Plant’ voor eerstejaars Biologie. Normaal gesproken verdwijnt het lesmateriaal na de cursus weer in de kast. Maar dit jaar niet!

Ons eigen sterrenstelsel is niet in zijn eentje gevormd, maar smolt in zijn vroege jeugd samen met een ander groot stelsel. Dat schrijft een internationaal onderzoeksteam op 1 november in Nature. Laatste auteur van het artikel is de Leidse astronoom Anthony Brown.

De Leidse hoogleraar Moleculaire astrofysica Ewine van Dishoeck is op 15 augustus verkozen tot de nieuwe president-elect van de Internationale Astronomische Unie (IAU).

CO2-reductie door de CO2 eenvoudig met een soort oplaadbare batterij uit de lucht te halen, lijkt pure science fiction. Toch hebben Leidse scheikundigen zo’n ‘batterij’ – een gele koperoplossing die in contact met lucht groenblauw wordt – ontdekt. Hierover publiceren ze in Science van vrijdag 15 jan…

Op zaterdag 12 april heeft Han Lamers in Utrecht uit handen van hoogleraar Catrien Santing (RUG) de Van Woudenberg Dissertatieprijs ontvangen. Deze tweejaarlijkse prijs wordt uitgereikt door de Stichting Vrienden van het KNIR en is dus gelieerd aan het Koninklijk Nederlands Instituut te Rome (KNIR).

'In een hol onder water woonde een Hobbit': een nieuwe garnaalsoort vernoemd naar Bilbo Balings. Biologiestudent Werner de Gier ontdekte deze soort tijdens zijn bachelorstage bij Naturalis.

Op zaterdag 25 mei wordt in het Museon in Den Haag de internationale, reizende tentoonstelling Caribbean Ties geopend. De tentoonstelling vertelt het onbekende verhaal van inheemse bewoners in het Caribisch gebied, en over hun leven vóór, tijdens en na de Europese kolonisatie. Caribbean Ties is gelijktijdig…

De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) heeft aan vier Leidse geesteswetenschappers, waaronder Anna Dlabačová een Veni-financiering verleend. Deze beurs biedt veelbelovende jonge wetenschappers de mogelijkheid om gedurende drie jaar hun eigen ideeën verder te ontwikkelen.

Na de landing van Columbus op het eiland Hispaniola (nu Haïti en de Dominicaanse Republiek) ging de landbouwcultuur van de inheemse bevolking zeer snel ten onder. Dat laten Leidse archeologen en hun collega’s van andere universiteiten zien op basis van bodemonderzoek. Publicatie in The Holocene.

Het zichtbaar maken van ongeschreven verhalen van inheemse culturen en volken van de Cariben. Dat doet de tentoonstelling ‘Caribbean Ties’ in de Oude UB.

Congres/symposium

Leidse archeologie is booming. Daarom betrokken de archeologen onlangs het Van Steenisgebouw; de behuizing aan de Reuvensplaats was te krap geworden. Die expansie zou naamgever Caspar Reuvens (1793-1835) deugd hebben gedaan. 5 wapenfeiten van ‘s werelds eerste hoogleraar archeologie die we nog altijd…

Op zaterdag 10 februari stond de jaarlijkse dies voor alumni weer op het programma, georganiseerd door het Leids Universiteits Fonds (LUF) in samenwerking met de universiteit. Bijna 500 alumni kwamen samen in het Kamerlingh Onnes Gebouw om de 443e dies van hun alma mater te vieren.

Met zijn kennis van geneeskunde en zijn daadkrachtige optreden redde de Leidse hoogleraar Sebald Justinus Brugmans veel gewonde soldaten na de Slag bij Waterloo. Die vond op18 juni 2015 precies 200 jaar geleden plaats.

Het boek ‘Geleerde Zorgen: twee eeuwen academische geneeskunde in Leiden’ is op 16 december door auteur Mieke van Baarsel uitgereikt aan Annetje Ottow, voorzitter van het College van Bestuur van de Universiteit Leiden, en Pancras Hogendoorn, decaan en lid van de Raad van Bestuur van het LUMC. 'Mensen…

Anita van Dissel is sinds 1 februari 2011 verbonden aan ons instituut als universitair docent maritieme geschiedenis.

Noord-Jemen; een hooggelegen gebied dat nu vaak in het nieuws komt als het centrum van het Houthi-regime. Het is ook een regio met een politieke, sociale en intellectuele geschiedenis die meer dan een millennium omspant. Deze tentoonstelling presenteert bevindingen van het 'Early Modern State Development…

Van het steevast klagen over volksmennerij tot het verdwijnen van de adel. Historici uit Leiden en Nijmegen schreven het eerste overzichtswerk over de geschiedenis van de Tweede Kamer: ‘In dit Huis. Twee eeuwen Tweede Kamer’.

Drie Leidse geesteswetenschappers hebben een Veni-subsidie van NWO in de wacht gesleept voor hun onderzoeksprojecten. De veelbelovende, pas gepromoveerde onderzoekers kunnen daarmee de komende drie jaar hun wetenschappelijke ideeën verder uitwerken. De Veni's zijn toegekend aan Lucien van Beek, Karwan…

De KNAW heeft achttien nieuwe leden gekozen onder wie twee Leidse hoogleraren en een hoogleraar die in Leiden zijn studie en promotie heeft voltooid. De nieuwe Akademieleden worden op een later tijdstip dit jaar geïnstalleerd.

De Universiteit Leiden reikt regelmatig eredoctoraten, onderscheidingen en prijzen uit.

Quantummechanica voor iedereen

Een internationaal team van astronomen, met onder anderen de Leidse promovendus Elia Pizzati, heeft een aantal oude quasars waargenomen die verrassend genoeg in hun eentje lijken te zweven in het vroege heelal (minder dan een miljard jaar na de oerknal). Tot nu toe gingen astronomen er op basis van…

De nieuwste sterrendatabase van ruimtetelescoop Gaia toont onder andere het samenkomen en uiteengaan van de Magelhaense wolken en de versnelling van onze zon in haar beweging door de Melkweg. Verder zijn nu van alle 330.000 sterren die zich binnen 325 lichtjaar van de aarde bevinden veel meer gegevens…

Een internationaal team van astronomen, waaronder Leidenaar Christian Ginski, heeft nog nooit eerder waargenomen structuren ontdekt in een stofschijf rond een nabije ster. Publicatie in Nature op 8 oktober.

Op 23 juni vierden wij ons vierde lustrum in de Oude Sterrewacht, samen met het Kaiser-dispuut dat al 25 jaar bestaat. We kunnen terugkijken op een zeer geslaagde bijeenkomst, met twee lezingen door toponderzoekers, leuke anekdotes over de historie van de verenigingen, een rondleiding langs de telescopen…

Voor het eerst is het gelukt de driedimensionale beweging van individuele sterren in een sterrenstelsel buiten de Melkweg te meten. Een Gronings-Leidse onderzoek geeft een inkijkje in de verdeling van de donkere materie die het stelsel domineert. Ze publiceren hun bevindingen op 27 november in Nature…

Kevin van Dijk van het Stedelijk Gymnasium Nijmegen is de winnaar van de veertiende Nederlandse Sterrenkunde Olympiade. Op de tweede en derde plek eindigden Liselot Prins (Cygnus Gymnasium Amsterdam) en Janna van Assen (ook Stedelijk Gymnasium Nijmegen).

Vandaag heeft ESA’s Gaia-missie haar schatkamer met nieuwe gegevens over onze eigen Melkweg geopend. Een team van honderden onderzoekers onder leiding van de Leidse sterrenkundige Anthony Brown maakte in anderhalf jaar de gegevens toegankelijk voor alle sterrenkundigen wereldwijd.

Taal kan een tijdmachine zijn: aan oude teksten kunnen we zien hoe onze voorouders omgingen met de wereld om hen heen. Maar kan taal ons ook iets leren over mensen van wie de taal verloren is gegaan? Promovendus Anthony Jakob onderzocht of de talen van prehistorische bevolkingsgroepen sporen hebben…

Archeologe Hayley Mickleburgh onderzoekt hoe lijken ontbinden. Dat helpt bij de reconstructie van veranderingen in begrafenisrituelen van Caribische indianen.

Lezing

In Nederland is men waarschijnlijk opgegroeid met De Fabeltjeskrant, maar in Frankrijk speelt de kennismaking met fabels een veel belangrijkere rol in de opvoeding van een kind. Promovenda Céline Zaepffel onderzocht de rol van fabels in het Franse onderwijs en lesmethodes. Het blijkt dat nostalgie de…