Onderzoekers en beleidsmakers bespraken de belangrijke kwesties op het gebied van kunstmatige intelligentie (AI) tijdens de SAILS-conferentie The Future of AI is Here (and Guess What … it’s Human). Waar liggen de kansen en wat zijn de gevaren?

Samenwerken tussen wetenschap en de praktijk, hoe doe je dat? Wat zijn succesvolle voorbeelden van samenwerking en ontkokering? Deze vragen stonden centraal tijdens de slotbijeenkomst van een drieluik van symposia over hoe de Universiteit Leiden inter- en transdisciplinair samenwerken kan bevorderen…

Vanaf januari 2024 kunnen inwoners van Leiden gratis de Baby Groente Tas aanvragen. Dit is een tas met verschillende soorten verse groenten die gedurende acht weken bij hun thuis worden bezorgd. Naast de groenten bevat de tas ook recepten, een staafmixer en invriesblokjes. Dit initiatief wordt gefinancierd…

We spraken Mathilde Witkam over haar onderzoek als duale promovenda bij het Dual PhD Centre. Haar proefschrift gaat over het effect van open overheid op publiek vertrouwen. Mathilde: ‘Vertrouwen in de overheid zorgt ervoor dat mensen eerlijker zijn in hun belastingaangifte; minder controle scheelt tijd…

Leidse onderzoekers uit diverse vakgebieden presenteren in de nieuwe lezingenreeks ‘Onvoorst/pelbaar’ hun inzichten over onzekerheid bij mens en dier. De serie loopt nog tot en met maandag 27 februari, en is door elke geïnteresseerde online of fysiek bij te wonen.

Op vrijdag 23 juni vindt in Den Haag de conferentie ‘AI & Society’ plaats, bedoeld voor wetenschappers en beleidsmakers. Het interdisciplinaire onderzoeksprogramma SAILS biedt met deze conferentie een actuele, genuanceerde stand van zaken over AI-technologie. En ook: frisse perspectieven.

Dat natuur in de stad voordelen oplevert voor mens en dier, daar zijn meerdere aanwijzingen voor. Maar een ‘totaalbeeld’ van de opbrengsten van stadse natuur, dat is er niet. Leids promovendus Joeri Morpurgo en masterstudent Orestis Strymponis gebruiken daarom Den Haag als levensgroot lab.

De Romeinse filosoof en redenaar Marcus Tullius Cicero wordt tot op de dag van vandaag door politici en speechschrijvers gebruikt als intellectueel voorbeeld. Toch was Cicero al in zijn eigen tijd niet onomstreden, zeker niet als staatsman. Classica Leanne Jansen deed onderzoek naar hoe klassieke historici…

Universitair docent Briitta van Staalduinen heeft de Best Dissertation Award ontvangen van de American Political Science Association, Class and Inequality Section. Haar proefschrift, Ethnic Inequality in the Welfare State, gaat in op het harmoniseren van de grote etnische ongelijkheden in welvaartss…

Klimaat en mensenrechten worden eind 2023 belangrijke thema’s op het wereldtoneel. De nieuwe serie lunchseminars van het interdisciplinaire onderzoeksprogramma Global Transformations and Governance Challenges (GTGC) sluit naadloos aan op deze onderwerpen. Alle Leidse wetenschappers en studenten zijn…

‘De burger wantrouwt de overheid’, hoor je vaak. Maar: wie is die ‘burger’ precies? En wat werkt er nu wel en niet in het contact tussen burgers en overheidsinstanties? Deze vragen komen op 30 maart aan bod tijdens de Engelstalige conferentie ‘Crafting Resilience’. Iedereen is welkom.

Toen ons burgerlijk wetboek werd gemaakt, waren er nog geen bitcoins of kunstmatige intelligentie. Dat kan voor problemen zorgen.

Congres/symposium

Lezing

Promotie

Vanaf woensdag 13 juli 2022 zal Leiden 4 dagen lang het Europees wetenschappelijke middelpunt zijn met het grootste interdisciplinaire congres van Europa, het EuroScience Open Forum (ESOF). We spreken met Marja Spierenburg, hoogleraar Anthropology of Sustainability and Livelihood. Naast keynote speaker…

Het interdisciplinaire Kiem-project ‘Violence as a Population Health problem’ heeft geleid tot een plan voor de aanvraag van een grote, nog nader te bepalen, onderzoekssubsidie. De snelkookpansessie, die de kern vormde van het project, bleek zeer effectief.

Nu we weer steeds vaker op kantoor te vinden zijn en het thuiswerkadvies is komen te vervallen, is het van belang om stil te staan bij de keuze om thuis dan wel op kantoor te werken. Velen geven er de voorkeur aan dit af te wisselen.

Verreweg de meeste jongeren zijn veerkrachtig blijkt uit onderzoek naar stress, depressie en angst onder jongeren en het effect van de coronamaatregelen tijdens de pandemie. Daarover publiceren de Leidse onderzoekers Anne Miers en Michiel Westenberg (Ontwikkelingspsychologie), Nadira Saab (ICLON) en…

Op 10 juni vond de feestelijke lancering van The Hague Global Futures Hub plaats bij Campus Den Haag, locatie Wijnhaven. Dit initiatief, een samenwerking tussen de Universiteit Leiden en The University of Edinburgh, markeert een belangrijke stap in het gezamenlijk aanpakken van mondiale uitdagingen.

Waar ontleen jij je gevoel van eigenwaarde aan? Niet een vraag die je snel zou verwachten bij een vak over leiderschap. Docent Michel Don Michaloliákos koos voor een unieke invulling van A Taste of Leadership, een Honours-vak met introspectie als kernthema.

NWO heeft elf Leidse wetenschappers een Vidi-beurs toegekend.

In februari stopt ze met onderwijzen en gaat ze met pensioen. Maar klaar met het vakgebied is ze nog niet: ze gaat haar PhD afmaken en er liggen nog vijf films op de plank die ze wil afronden.

De onderzoeksprojecten van Niels van Doesum, Gert-Jan Lelieveld, Tom Heyman, Judith Schomaker en Liesbeth van Vliet zijn geselecteerd via een nieuwe procedure in het domein Sociale en Geesteswetenschappen (SGW) | NWO met inzet van 'SGW-tafels'.

Tien Leidse sociale wetenschappers hebben succesvol een aanvraag ingediend voor de NWO Open Competitie. Met deze Open Competitie geeft NWO onderzoekers de kans om kleine, risicovolle, vernieuwende of veelbelovende onderzoeksprojecten te starten.

Donderdag 18 januari 2024 is onze gewaardeerde collega Jan Zaanen overleden. Jan was één van onze sterwetenschappers, groter dan het leven, met een ongegeneerd ongeremde gedrevenheid voor het beste van de natuurkunde bij het Instituut Lorentz, bij het Leids Instituut voor Natuurkunde en bij de gehele…

Tien Leidse wetenschappers ontvangen een NWO Veni-financiering van maximaal 280.000 euro. De komende drie jaar kunnen zij met deze subsidie hun eigen onderzoeksideeën verder ontwikkelen.

Tien wetenschappers van de Universiteit Leiden krijgen een Starting Grant van de Europese onderzoeksraad. Met deze subsidie kunnen onderzoekers hun eigen project lanceren, een eigen onderzoeksteam vormen en hun beste ideeën uitvoeren.

Oratie

Onder de naam BrainTrain trekken onderzoekers van de Universiteit Leiden langs middelbare scholen om adolescenten weerbaarder te maken tegen desinformatie op nieuwsmedia en hun socials. In een bruisende les ontdekken leerlingen hoe makkelijk hun brein is te foppen. ‘Man, ik kreeg een hartaanval.’

Wetenschappers, ambtenaren en buurtbewoners kwamen 27 september bijeen om te praten over samenwerking rondom duurzaamheid. Welke resultaten levert dat op? In een groene ‘stadsoase’ in het centrum van Den Haag spraken zij over de energietransitie, bottom-up-initiatieven en burgerwetenschap.

De Engelstalige, interdisciplinaire minor Violence Studies onderzoekt allerlei facetten van interpersoonlijk geweld. Is de minor iets voor elke Leidse student? Deze twee 'collega's zijn ervan overtuigd.

Een team van wetenschappers van De Jonge Akademie en het Huygens ING/NL Lab bracht een drie eeuwen oude geur tot leven op basis van een recept van Constantijn Huygens. De geur maakt het verleden meer tastbaar en kan mensen de geschiedenis op een nieuwe manier laten ervaren.

Hoogleraar Pieter ter Keurs heeft zich zijn hele carrière beziggehouden met verzamelen. Nu gaat hij met emeritaat. ‘Ik hoop dat de aandacht voor verzamelingen blijvend is.’

Nederland gaf deze week 478 kunstwerken terug aan Indonesië en Sri Lanka, op advies van een Nederlandse commissie. Terecht, zegt Leids hoogleraar Pieter ter Keurs van het interdisciplinaire onderzoeksprogramma Museums, Collections and Society. ‘Maar maak wel duidelijk wáárom je iets teruggeeft.’

Onderzoek naar depressie bij kinderen, Leidse alumni in de Tweede Kamer en een uitzonderlijke afstudeerprestatie van een van onze studenten: wat deze onderwerpen gemeen hebben? Ze staan centraal in onze best gelezen verhalen van 2021.

Stel dat niemand in Nederland nog dierlijke producten zou eten, wat zou er dan gebeuren? En zou het bijdragen aan meer klimaatrechtvaardigheid? Met die denkoefening gaan milieuwetenschapper Jan Willem Erisman en landschapsarchitect Berno Strootman aan de slag. ‘Soms moet je extreem denken om nieuwe…

Stel je voor: je scant een leeuwendrol of een muizenkeutel en je weet precies wat en hoeveel het bijbehorende dier heeft gegeten. Met behulp van nieuwe DNA-technieken is dit steeds beter mogelijk. Promovendus Kevin Groen testte hoe effectief deze technieken al zijn om het dieet van wilde dieren te o…

Ruimtelijke techniek, zoals virtual reality, kan patiënten helpen die moeite hebben met ruimtelijke cognitie, bijvoorbeeld wanneer zij snel de weg kwijtraken. In haar oratie vertelt neuropsycholoog Ineke van der Ham over het belang van de patiëntbeleving, avatars en de ruimte voor innovatie.

Van het voorspellen van Alzheimer tot de groei van schadelijke bacteriën in water: de algoritmes van psycholoog Marjolein Fokkema zijn toepasbaar in vele disciplines. Ze leveren ook inspiratie voor haar liedjes, theater én levenslessen. Wat drijft deze rockende wetenschapper in de wereld van AI?

Met de opkomst van AI heeft de aandacht voor computerlinguïstiek en taalmodellen een enorme vlucht genomen. Maar machines kunnen het nog lang niet alleen af. In haar oratie bepleit hoogleraar Carole Tiberius het belang van onderzoek naar woordcombinaties. ‘We weten een heleboel, maar ook een heleboel…

Werelden met elkaar verbinden, onderzoek en onderwijs verrijken en innovatieve oplossingen aandragen voor complexe maatschappelijke vraagstukken: dàt is de gedachte achter interdisciplinair onderzoek. Er gebeurde in 2023 enorm veel binnen de Universiteit Leiden op dat vlak. We doen een kleine, veelbelovende…

Publieke instanties willen graag nieuwe technologie, zoals AI, inzetten om hun primaire processen te versnellen. Daarbij is dikwijls de interne organisatie een groot struikelblok. SAILS-onderzoeker Friso Selten doet daarom onderzoek op het snijvlak van data science en bestuurskunde.

Immigratie en naturalisatie zijn belangrijke thema’s in de komende Nederlandse verkiezingen. Nederland moet zich bewust zijn van het narratief dat het wil vertellen over immigratie, zegt promovendus Hannah Bliersbach. Dat verhaal heeft veel invloed op de relatie tussen ‘nieuwe burgers’ en hun nieuwe…

Ineens een windmolen in je achtertuin? De energietransitie wordt niet door iedereen als eerlijk gezien. Omwonenden moeten beter betrokken worden, betoogt Emma ter Mors, sociaal psycholoog. Als onderzoeker richt ze zich op het identificeren van factoren die de publieke acceptatie van energie-technologieën…

Het mag inmiddels een Leidse universitaire traditie genoemd worden: de strategische conferentie die ieder jaar eind juni gehouden worden. Zo’n honderd collega’s waaronder de faculteitsbesturen, de wetenschappelijk directeuren, directeuren van de expertise centra en het Bestuursbureau, de medezeggenschap…

‘Een goed gesprek begint met iemand écht zien.’ Die tekst staat op een plaquette die maandagochtend op een 1K Z1E J3 (Ik zie je) bankje werd geschroefd in de binnentuin van Wijnhaven. Het bankje staat symbool voor het bespreekbaar maken van suïcide, depressie en wanhoop.

Onderzoeken én uitvinden, dat is wat betreft Daniël Pijnappels, hoogleraar Cellulaire elektrofysiologie, beide belangrijk voor een wetenschapper.

Jaarlijks sterven er wereldwijd maar liefst 18 miljard kippen, kalkoenen, varkens, schapen, geiten en koeien zonder dat ze op iemands bord te belanden. Leidse onderzoekers Juliane Klaura, Laura Scherer en Gerard Breeman berekenden dit aantal voor het eerst op wereldwijde schaal. ‘Als we die aantallen…

Bij het Haags Klimaatakkoord zijn 38 klimaatdeals gesloten om toe te werken naar een klimaatneutraal Den Haag in 2030.