Lezing, Signeersessie

Kiemproject: Hoe kunnen metaforen bijdragen aan betere maatschappelijke betrokkenheid bij quantumwetenschap en -technologie, en welke factoren beïnvloeden de acceptatie of weerstand tegen metaforen bij zowel experts als leken?

Hoe bestudeer je de gecompliceerde verhouding die de religieuze minderheden in het Midden-Oosten door de tijd heen gehad hebben met de islamitische meerderheden? Welke rol speelt taal? Hoe reflecteren deze processen van in- en uitsluiting zich in de manier waarop mensen zich kleden?

Neuroloog prof.dr. Michel Ferrari krijgt de Spinozapremie. ‘Alleen op de grenzen van wetenschappen kun je doorbraken krijgen in het biomedisch onderzoek’, zegt de arts en wetenschapper. ‘Deze prijs is het bewijs dat samenwerking lukt.’ Samen met klinische en basale wetenschappers van verschillend pluimage…

Lezing, Studium Generale

Lezing, Faculty Lecture

Klinisch psycholoog dr. Bernet Elzinga is bij de Faculteit der Sociale Wetenschappen benoemd tot hoogleraar. Met haar persoonlijke leerstoel versterkt zij zowel nationaal als internationaal de bredere profilering van de Universiteit Leiden op het terrein van stress en psychopathologie.

Onderzoekers van Biomon hebben met behulp van DNA-technieken veertig verschillende soorten vissen in de Dommel gedetecteerd. De techniek is in staat meer soorten waar te nemen dan conventionele manieren van meten.

Naarmate kinderen in de schoolse leeftijd komen, worden ze steeds zelfstandiger. De interacties die kinderen hebben met hun ouders, hebben een belangrijke invloed op deze ontwikkeling. Het promotieonderzoek van orthopedagoog Andrea Spruijt suggereert dat adaptief ouderlijk gedrag gerelateerd is aan…

Vanaf 17 mei kunnen bezoekers van Museum Boerhaave op MicroSafari. Met een interactieve audiotour hoort en ziet de bezoeker allerlei bijzonderheden aangaande infectieziektes, antibiotica en antibiotica-resistentie. Wat is een bacterie? Hoe werken antibiotica? Wat is resistentie, hoe ontstaat het en…

BRAIN Biotech en het Instituut Biologie Leiden (IBL) van Leiden Universiteit gaan samen een Aspergillus schimmelstam verder ontwikkelen. Deze zal in staat zijn meer te produceren en daarmee een biologische circulaire economie stimuleren. De samenwerking is gebaseerd op BRAINs moleculaire hulpmiddel…

De Nobelprijs voor Scheikunde 2017 is uitgereikt aan Jacques Dubochet, Richard Henderson en Joachim Frank, voor hun ontwikkeling van de cryo-elektronenmicroscopie. Met deze techniek kunnen biomoleculen in 3D in beeld gebracht worden, legt hoogleraar Ultrastructuurbiologie Ariane Briegel uit.

Stress op zeer jonge leeftijd, veroorzaakt door bijvoorbeeld verwaarlozing en sociale isolatie, vergroot de kans op het krijgen van schizofreniesymptomen bij ratten met genetische aanleg. Dat blijkt uit onderzoek van Nikos Daskalakis bij de afdeling Medische Farmacologie van het Leiden/Amsterdam Centre…

De kleine kwantumwereld en onze belevingswereld hebben andere natuurwetten. Leidse natuurkundigen zoeken naar de grens tussen beide werelden. In een artikel dat binnenkort verschijnt in Physical Review Letters stellen ze nu een bovenlimiet vast.

Planten houden van gunstige microben zoals bacteriën en schimmels: ze groeien beter en worden er gezonder van. Hoogleraar Microbiële Ecologie Jos Raaijmakers speurt naar de juiste microben die gebruikt kunnen worden door de landbouw. Oratie 13 november.

Bijna vijftig wetenschappers en twintig bedrijven gaan werken aan de ontwikkeling van nieuwe antibiotica en alternatieven voor antibioticagebruik. NWO investeert samen met het ministerie van VWS bijna 7 miljoen euro in het onderzoeksprogramma. Ook wetenschappers van de Universiteit Leiden en het LUMC…

Als jongeren een toename in vriendschappen ervaren, stijgt ook hun mentale weerbaarheid. Dat blijkt uit onderzoek van Anne-Laura van Harmelen, hoogleraar Brein, veiligheid en veerkracht aan de Universiteit Leiden.

Macrofagen – de frontlinie van ons afweersysteem – beschermen ons tegen infecties. Maar bij de tuberculosebacterie gaat dat vaak mis. De groep van Annemarie Meijer van het Instituut Biologie Leiden heeft nu ontdekt dat macrofagen in zebravissen beter in staat zijn tuberculose uit te schakelen als ze…

Volgens mij moeten we hierheen. Hierheen! HIER! HEEN!! Je verstaanbaar maken in een stad is soms lastig. Dat geldt niet alleen voor mensen: ook vogels blijken last te hebben van het omgevingsgeluid. Eerder bewees onderzoeker Hans Slabbekoorn al dat Leidse mezen anders communiceren in de stad. Nu blijkt…

Twee bacteriesoorten werken samen in plantenwortels om hun gastheer te redden van een schimmelziekte. Een team van microbiologen en bioinformatici van het Nederlands Instituut voor Ecologie, Universiteit Wageningen en het Instituut voor Biologie van Leiden deed deze ontdekking. Ze identificeerden ook…

Het Europese PhD-programma Algant is een belangrijke stimulans voor de internationale samenwerking tussen wiskundigen. De meerderheid van de deelnemers heeft een Leidse promotor. De Vietnamese wiskundige Dung is de eerste die promoveert. Hij keert terug naar Vietnam met een missie.

Er worden veel goede afstudeerscripties geschreven door de studenten die hun Leidse geschiedenisopleiding ermee afronden. Alleen de allerbeste scripties worden voorgedragen voor de Fruinprijs: de jaarlijkse prijs voor de beste onderzoeksmaster-, master- of Europaeumscriptie van de Opleiding Geschied…

Een team onder leiding van bioloog prof.dr. Raaijmakers (buitengewoon hoogleraar, NIOO) met prof.dr. Gilles van Wezel gaat onderzoeken welke micro-organismen een gunstige werking hadden op gewassen, voordat de landbouw grootschalige veredeling en bemesting ging toepassen. Deze micro-organismen kunnen…

Autisme en schizofrenie worden tegenwoordig beschouwd als twee verschillende psychiatrische diagnoses. Voor de jaren ’70 waren de termen nog synoniemen van elkaar. Beide diagnoses komen ook vaker samen voor dan op basis van bevolkingsonderzoek verwacht zou mogen worden. Bovendien zijn er gedragskenmerken…

Vanwege zijn grote aanpassingsvermogen maakt de cholerabacterie veel slachtoffers. Hoogleraar Ariane Briegel van het Institute of Biology heeft nu ontdekt dat deze kunst is toe te schrijven aan snelle zintuiglijke veranderingen in de bacterie. Publicatie in PNAS.

Hoe weet een bacterie waar er voedsel is in zijn omgeving? En hoe beweegt die bacterie vervolgens naar dat voedsel toe? Hoogleraar Ultrastructuurbiologie Ariane Briegel nam het publiek mee op een microscopische reis tijdens haar lezing ‘Zooming in on bacterial behaviour’ voor het Natuurwetenschappelijk…

Bescherming tegen overstroming, drinkwater, zwemwater: het zijn voorbeelden van diensten die water in Nederland bieden. In een project geleid door Leidse milieuwetenschappers zijn al deze ecosysteemdiensten overzichtelijk bijeen gebracht. Hiermee, en met een nieuw analyse-instrument, kunnen waterschappen…

Boeren zijn er niet dol op. Microben kunnen de hele oogst verpesten. Alleen al de aanwezigheid van één ziekteverwekkende schimmel of bacterie kan desastreuse gevolgen hebben. Toch blijken er uitzonderingen te zijn. De pathogene microbe is dan wel aanwezig, maar richt geen schade aan. Adam Ossowicki…

Bodemleven sturen en daarmee beïnvloeden wat er boven de grond groeit: dat is de expertise van de Leidse bioloog Martijn Bezemer en zijn collega Wim van der Putten (NIOO-KNAW). Hun onderzoek naar bodemtransplantaties is genomineerd voor de Huibregtsenprijs 2023. Deze prijs gaat naar vernieuwend onderzoek…

De Els Witte Prijs Jaarprijs Politicologie 2023 gaat naar Charlotte de Roon. Als ‘buitenpromovendus’ aan de Universiteit Leiden schreef zij een proefschrift over politieke jongerenorganisaties in Nederland. Daarmee leverde zij een ‘indrukwekkende bijdrage aan het onderzoeksveld, zowel op analytisch,…

Bij 71% van alle onderzochte vogelsoorten zingen ook de vrouwtjes. Dit is opmerkelijk omdat dankzij Darwins evolutietheorie vogelzang wordt beschouwd als eigenschap van de mannetjes om vrouwtjes te lokken in competitie met andere mannetjes. Dit publiceerde de Leidse biologe Katharina Riebel samen met…

Ziekenhuisbacteriën die ongevoelig zijn voor antibiotica vormen een groeiend probleem. De Leidse antibiotica-expert Gilles van Wezel gaat samen met collega Michael Richardson en met experts van het LUMC en Naturalis op zoek naar nieuwe antibiotica in het gif van slangen en schorpioenen. Daarvoor krijgt…

Op donderdag 26 januari 2017 verdedigt Anouk Bosma haar proefschrift ‘Targeting recidivism: An evaluation study into the functioning and effectiveness of a prison-based treatment program’. De verdediging begint om 15.00 uur, in het Academiegebouw van de Universiteit Leiden, Rapenburg 73. Promotor is…

Sinds april 2019 heeft de Faculteit der Sociale Wetenschappen er een nieuwe locatie bij voor haar onderzoek. Het Levelgebouw (direct naast Leiden Centraal) ontvangt proefpersonen in 3 gloednieuwe laboratoria. Psycholoog Mariska Kret vertelt enthousiast over de nieuwe mogelijkheden voor haar onderzoe…

Op maandag 9 januari is de winterschool over tropische biodiversiteit en duurzaamheid op de Universitas Indonesia officieel van start gegaan. Bij de opening waren de Nederlandse ambassadeur Rob Swartbol en de rector van de Indonesische universiteit Muhammad Anis aanwezig. De winterschool brengt twaalf…

Maandag 14 november is op het Bio Science Park in Leiden de schop in de grond gegaan voor de aanleg van het Levend Lab, een experimentele proeflocatie voor onderzoek aan het leven in zoet water. Dit is een primeur voor Nederland: er komen 36 sloten die een natuurlijke omgeving vormen waarin de effecten…

Studievoorlichting

Oratie

Loopbaanoriëntatie

Lezing, Faculty Lecture

Leidse natuurkundigen krijgen 1,5 miljoen euro voor het ontwikkelen van een hybride microscoop met nanometer-resolutie. 'Het idee is om de voordelen van elektronenmicroscopen te combineren met die van optische microscopen.'

Oorlog en terrorisme overschaduwen de aandacht voor het pre-Islamitisch erfgoed van het Arabisch schiereiland. Het nieuwe Leiden Centre for the Study of Ancient Arabia wil een breed publiek bewust maken van de antieke geschiedenis in deze regio.

We moeten afrekenen met het arrogante idee dat de huidige moderne mens superieur is ten opzichte van vroegere mensensoorten. We zijn wie we zijn mede dankzij al die eerdere voorgangers zoals neanderthalers. Dat stelt Marie Soressi, hoogleraar Hominin Diversity Archaelogy, in haar oratie op 23 mei.

Micrometers grote, zelfvoortstuwende bolletjes zwemmen sneller op een ondergrond van waterafstotende siliconen dan op water-aantrekkend glas of polyetheen. 'Bijna niemand had erbij stilgestaan dat de ondergrond ertoe doet', zegt ontdekker Stefania Ketzetzi, die het effect ontdekte, onderzocht en verklaarde.…

Dankzij snelle ontwikkelingen in de DNA-techniek komen wetenschappers steeds meer te weten over de menselijke genetica. Om dit DNA-onderzoek enigszins te reguleren, komt een internationale groep wetenschappers nu met vijf ethische richtlijnen. De Leidse archeoloog Marie Soressi – een van de ondertekenaars…

Neanderthalers konden op grote schaal vuur maken met behulp van pyriet en hun vuistbijlen. Ze konden dus zelf beslissen wanneer zij vuur wilden en waren niet afhankelijk van natuurbranden, zoals eerder gedacht werd. Archeoloog Andrew Sorensen ontdekte het eerste materiële bewijs hiervoor. Publicatie…

Peter Akkermans, hoogleraar Archeologie van het Midden-Oosten kan nog niet zeggen hoeveel schade de vernielingen van IS in Palmyra hebben aangericht.

De Leidse taalkundigen Alwin Kloekhorst en Alexander Lubotsky deden deze zomer een grote ontdekking. Zij ontcijferden enkele tientallen inscripties op potscherven gevonden in Daskyleion (Noord-West Turkije) als Frygisch en Lydisch, en bewezen daarmee de aanwezigheid van de Frygiërs en Lydiërs in dat…