Dinsdag 31 januari nam staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Sander Dekker de nationale kennisagenda Nature4Life in ontvangst. Deze kennisagenda richt zich op onderzoek naar biodiversiteit, ecologie en evolutie en is opgesteld door Naturalis Biodiversity Center en het Netherlands Ecological…

Onderzoekers van het Centrum voor Milieuwetenschappen van de Universiteit Leiden zijn een crowdfundingsactie gestart om 15.000 euro op te halen voor een laboratorium midden in de natuur: Het Levend Lab. Dit is nodig om in een natuurlijke situatie de effecten van chemische stoffen op onze wateren te…

De Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) heeft 18 nieuwe leden gekozen, waaronder de Leidse hoogleraren Andrew Webb en Jos Raaijmakers. Dat maakte de KNAW 25 april bekend.

Natte grond, of juist te droog, met veel of weinig voedingsstoffen. Door klimaatverandering zijn de verschillen groter en moeten planten zich steeds beter kunnen aanpassen om te overleven. Hoe maak je planten stressbestendiger? Daarvoor kregen Leidse onderzoekers samen met andere universiteiten een…

Hans Slabbekoorn van het Instituut Biologie Leiden doet onderzoek naar de effecten van lawaai op het onderwaterleven. Dit doet hij onder andere in de haven van Kamperland. Het AD ging bij hem op bezoek.

Woensdag 22 mei figureren de Leidse gedragsbiologen Wouter Halfwerk en Hans Slabbekoorn in een documentaire uitgezonden bij Holland Doc om 22.55. Hoe luidt het land is een filmreis door Nederland vanuit het perspectief van het geluid; waarin ook aandacht voor het Leidse onderzoek aan de effecten van…

Van de hand van Hans-Martien ten Napel verscheen onlangs bij Routledge een, samen met prof. Sophie van Bijsterveld (Radboud Universiteit Nijmegen) geredigeerde, bundel getiteld Culture, Secularization, and Democracy. Lessons from Alexis de Tocqueville.

Een internationaal team van astronomen heeft tien keer zoveel super heldere sterrenstelsels waargenomen als volgens theoretische modellen mogelijk zou moeten zijn. Mede-auteur en directeur van de Sterrewacht Huub Röttgering vertelt in Wetenschap Vandaag over het onderzoek.

Dr. Moritz Jesse, universitair hoofddocent Europees Recht aan het Europa Instituut van de Universiteit van Leiden, sprak eind mei tijdens het Social integration in EU law: Contents, limits and functions of an elusive notion – Seminar, georganiseerd als onderdeel van het MOVES – Free Movement of Workers…

Tijdens de jaarlijkse nieuwjaarsreceptie zijn de winnaars van de OBP-, Casimir- en Facultaire Scriptie Prijs gehuldigd.

Kunstmatige intelligentie gebruiken voor de zoektocht naar nieuwe antibiotica. Daarmee zijn Leidse onderzoekers genomineerd door magazine KIJK voor het Beste Tech-idee van 2021. Vanaf 14 september kan het publiek stemmen om één van de genomineerden tot winnaar te kronen.

Afscheidscollege

Lezing

Sinds 2009 behaalden 91 kandidaten hun doctoraat in Creative en Performing Arts. Op deze pagina een overzicht van ACPA's alumni.

Wat is de invloed van verwachtingen op onverklaarde lichamelijke klachten? Andrea Evers bestudeert de rol van placebo- en nocebo-effecten op het ontstaan en verloop van deze klachten. Daarnaast onderzoekt de Leidse gezondheidspsycholoog of hierop aansluitende behandelingen mogelijk zijn. Ze ontvangt…

Ongewenste associaties met seks kunnen afgeleerd worden, maar terugkeren als de omstandigheden veranderen. Daarom moet het afleren in diverse situaties plaatsvinden. Het geneesmiddel D-cycloserine biedt mogelijk uitkomst. Dat ontdekte psychologe Mirte Brom.

Om de pijn van een patiënt te verlichten, kan het effectief zijn om verwachtingen op te wekken. Deze bevinding is veelbelovend voor de effectiviteit van de behandeling, concluderen psycholoog Kaya Peerdeman en collega’s in hun artikel in PAIN. Beluister ook het interview met Peerdeman op NPO Radio 1…

Met geavanceerde beeldtechnieken weet neurowetenschapper Anne Hafkemeijer twee vormen van dementie van elkaar te onderscheiden. Hafkemeijer zet daarmee een eerste stap naar vroege herkenning bij de dementiepatiënt op basis van hersennetwerken. Promotie op 26 mei.

Afrika kent meer dan tweeduizend talen, waarvan de gemiddelde Nederlander maar weinig afweet. Daarom startten taalwetenschappers en Afrika-experts van onder meer de Universiteit Leiden de website Stemmen van Afrika. De officiële lancering is op 28 september.

Vier onlangs gepromoveerde Leidse onderzoekers ontvangen een Rubiconfinanciering van NWO om onderzoek te doen in het buitenland. In totaal hebben 22 wetenschappers een Rubiconbeurs ontvangen. Deze beurs is bedoeld om jonge, veelbelovende wetenschappers internationale onderzoekservaring op te laten d…

'Psychologen denken dat ik een taalkundige ben, maar taalkundigen denken dat ik een psycholoog ben', zegt cognitief neurowetenschapper Xiaochen Zheng. Met de Veni-subsidie kan ze deze twee onderzoeksgebieden dichter bij elkaar brengen. Lees haar antwoorden op vijf vragen.

Een beproefd medicijn voor de behandeling van ADHD werkt in de hersenen van gezonde niet-actieve personen net andersom dan werd gedacht: het stimuleert de hersenactiviteit niet maar onderdrukt deze juist. Publicatie in The Journal of Neuroscience op 27 juli.

Psychologiedocent van het jaar is Marc Molendijk. De Masterscriptieprijzen zijn voor Kim Houwaart en Linda Bomm. Hans van Lennep wint de PhD Publicatieprijs; Nina Komrij wint de PhD Wild Card: Maatschappelijke Impact. De OBP-prijs is voor het hele Instituutsbureau en Remond Wulff en Sara Borelli winnen…

Het Leiden Centre of Data Science en het Leiden Institute of Advanced Computer Science nemen deel aan een consortium dat met geld van NWO onderzoek doet naar het digitaal beschikbaar maken van handgeschreven en geïllustreerde archieven.

Bij het focussen van aandacht spelen de neurotransmitters noradrenaline en acetylcholine een belangrijke rol. Deze vondst van psycholoog Stephen Brown biedt aanknopingspunten voor verder onderzoek naar hoe gerichte aandacht tot stand komt. Promotie 16 juni.

Als een kind ongeveer vier is, begint het ineens te begrijpen dat andere mensen denken en dat hun kijk op de wereld vaak anders is dan die van onszelf. Onderzoekers in Leipzig en Leiden zochten uit hoe dat in zijn werk gaat. Publicatie in Nature Communications op 21 maart.

Onderzoeken naar 25 jaar fataal geweld in Nederland en naar taalsocialisatie van dove families in Afrika krijgen subsidie van het Leids Universiteits Fonds (LUF).

Psychologe Eveline Crone en criminologe Marieke Liem zijn in de race voor de verkiezing New Scientist Wetenschapstalent 2015. Bekijk nieuwe filmpjes over hun werk. De publieksstemmen en de mening van de jury wegen even zwaar mee in het finale oordeel.

Next Generation ImmunoDermatology is de eerste landelijke dermatologie samenwerking voor de ontwikkeling en toepassing van hightech biomarkeronderzoek in de gezondheidszorg, mogelijk gemaakt met een grote subsidie van de nationale wetenschapsfinancier NWO. Gezondheidspsycholoog Sylvia van Beugem leidt…

Hoe kunnen nierpatiënten geholpen worden een gezonde leefstijl aan te nemen? Gezondheidspsycholoog Sandra van Dijk gaat dit onderzoeken met een persoonsgebonden subsidie van de Nierstichting.

Van hoogbegaafde kinderen wordt vaak gedacht dat zij vanzelfsprekend op de top van hun kunnen presteren. Psycholoog Bart Vogelaar ontdekte dat ook deze groep met training en uitleg op een test vooruitgang boekt. Bijzonder genoeg gaan ze daarin precies gelijk op met hun leeftijdsgenootjes. Promotie op…

Mensen hebben tijdens oogcontact de neiging om de grootte van elkaars pupillen te spiegelen. Dit spiegelen is een sociaal mechanisme dat samenhangt met het vertrouwen in gesprekspartners, zo blijkt uit onderzoek van psychologen van de Universiteit Leiden. Publicatie in PNAS.

Lezing, Signeersessie

Kiemproject: Hoe kunnen metaforen bijdragen aan betere maatschappelijke betrokkenheid bij quantumwetenschap en -technologie, en welke factoren beïnvloeden de acceptatie of weerstand tegen metaforen bij zowel experts als leken?

Lezing

Neuroloog prof.dr. Michel Ferrari krijgt de Spinozapremie. ‘Alleen op de grenzen van wetenschappen kun je doorbraken krijgen in het biomedisch onderzoek’, zegt de arts en wetenschapper. ‘Deze prijs is het bewijs dat samenwerking lukt.’ Samen met klinische en basale wetenschappers van verschillend pluimage…

Hoe bestudeer je de gecompliceerde verhouding die de religieuze minderheden in het Midden-Oosten door de tijd heen gehad hebben met de islamitische meerderheden? Welke rol speelt taal? Hoe reflecteren deze processen van in- en uitsluiting zich in de manier waarop mensen zich kleden?

Promotie

Lezing, Faculty Lecture

Hanno Pijl is officieel hoogleraar diabetologie en internist/endocrinoloog, maar is meer en meer leefstijlgeneeskundige geworden. Met ‘leefstijl als medicijn’ zijn uitstekende resultaten te bereiken, ontdekte hij. Op 21 november vindt in Leiden het tweede lifestyle-as-a-medicine-congres plaats.

Psycholoog Ellen de Bruijn onderzoekt de effecten van hormonale schommelingen op gedrag en hersenen tijdens de levensloop van vrouwen. Met een ERC Consolidator grant versterkt zij met drie PhD’s en een postdoc haar EEG-onderzoek naar de fases waarin meisjes en vrouwen te maken krijgen met sterke hor…

Van fluctuerende hormoonspiegels bij vrouwen, via de inwendige structuur van reuzenplaneten tot de voorgeschiedenis van talen: zes Leidse wetenschappers krijgen een ERC Consolidator Grant.

In #ZEPPELIN draait het om studenten die uiteindelijk GGZ-professionals worden. We zijn op zoek naar hbo, bachelor, master- en postmasterstudenten in de richting van bijvoorbeeld social work, verpleegkunde, (toegepaste) psychologie, geneeskunde, psychiatrie en psychologen in opleiding tot GZ-psycholoog,…

De Universiteit Leiden wordt dit jaar 444 jaar, en is nog altijd springlevend. Maar hoe worden wij mensen gezond oud? Hanno Pijl is in het LUMC de grootmeester van de Leefstijlgeneeskunde. Hij legt uit wat we allemaal kunnen winnen als we verstandig (maar vreugdevol) leven.

Psychologiestudenten treffen meestal pas laat in hun studie patiënten. Daarom willen neurowetenschappers Ineke van der Ham en Judith Schomaker onderzoeken of studenten effectiever leren van een virtuele ervaring met een patiënt met dementie dan van een tekst. Schomaker: 'We hebben plannen om meer VR-ervaringen…

Wat gebeurt er in onze hersenen als wij alledaagse activiteiten als slapen, eten en navigeren uitvoeren? Tijdens het Breinfestival 'Over de kop' op 12 juni, georganiseerd door Hanneke Hulst, onderzoeken hersenonderzoekers activiteiten waarbij onze hersenen bewust of onbewust een rol spelen. Bij radio…

Hoogleraar Neuropsychologie in Gezondheid en Ziekte Hanneke Hulst vertelt in haar oratie hoe zij de kloof tussen wetenschap en zorg probeert te overbruggen. ‘Om als neurowetenschapper daadwerkelijk bij te dragen aan oplossingen voor patiënten, moet je interdisciplinair werken.’

Optredens, exposities, workshops en inspirerende lezingen: kom 16 september naar kunst- en kennisfestival De Nacht van Ontdekkingen en ga op een ware ontdekkingstocht. Verschillende onderzoekers van de universiteit spreken tijdens het festival, we lichten er een paar uit.

Hoe interpreteert ons brein sporen? Is iemand met een hersenletsel aansprakelijk voor strafbare daden? En mogen we het gedrag van criminelen aanpassen door gerichte hersenstimulatie? Deze vragen stonden centraal tijdens de publieksdag Brein & Recht, die op 16 september werd georganiseerd door het Leiden…

Bijna vijftig wetenschappers en twintig bedrijven gaan werken aan de ontwikkeling van nieuwe antibiotica en alternatieven voor antibioticagebruik. NWO investeert samen met het ministerie van VWS bijna 7 miljoen euro in het onderzoeksprogramma. Ook wetenschappers van de Universiteit Leiden en het LUMC…