Subject guide
Zoeken naar materiaal in niet-Latijns schrift
De collectie van UBL bestaat uit materiaal dat geschreven is in honderden verschillende talen, waaronder veel talen in niet-Latijns schrift. Sinds 2015 wordt materiaal in alle talen in het oorspronkelijke schrift gecatalogiseerd. Je kunt daarom bijvoorbeeld Arabisch, Perzisch, Russisch, Hebreeuws, Japans, Koreaans of Chinees schrift gebruiken om in de catalogus te zoeken naar boeken in deze talen. Voor materialen die vóór 2015 zijn binnengekomen geldt dat niet, en moet je transcriptie gebruiken om deze in de catalogus te vinden.
- Niet in deze lijst?
- Voor talen die niet op deze pagina vermeld staan is het advies te kijken in de volledige lijst met boeken en andere items in deze taal. Ga daarvoor in de Catalogus naar Advanced Search; selecteer ‘Leiden Collections’, kies de gewenste taal en vul als zoekterm ubl* in. De lijst die vervolgens verschijnt kan gebruikt worden om een indruk te krijgen van hoe de betreffende taal getranscribeerd wordt.
Voor Russisch en andere talen in Cyrillisch schrift wordt een variant op de ISO/R9-standaard uit 1968 gebruikt. Nieuwe records zijn ook voorzien van het oorspronkelijke schrift. Zie de handleiding voor een volledige tabel.
Tot 2015 werd een Nederlands transcriptiesysteem gebruikt dat zich kenmerkt door gebruik van diakritische tekens. Sinds 2015 wordt het internationale ALA-LC-systeem gebruikt dat wereldwijd gangbaar is in bibliotheken. Bovendien bevatten titels die na 2015 zijn gecatalogiseerd ook het Arabisch schrift. Omdat oudere titels niet zijn aangepast aan het nieuwe systeem is het noodzakelijk om beide systemen te proberen bij het zoeken naar een bepaalde titel.
Tot 2015 werd een Nederlands landelijk transcriptiesysteem werd gebruikt, en dat daarna is overgestapt op het internationale systeem van ALA-LC. Bovendien wordt sindsdien ook het Perzische schrift toegevoegd. Oude items in de catalogus zijn niet omgezet naar het nieuwe systeem/Perzisch schrift. Dubbel zoeken kan dus noodzakelijk zijn. Het is niet nodig om diakritische tekens in te voeren bij het zoeken. In de tabel hieronder staat de letter die bij het zoeken kan worden gebruikt tussen haakjes.
Sinds 2018 is er een nieuw, internationaal systeem in gebruik en wordt er ook Hebreeuws schrift toegevoegd. Oudere titels zijn niet aangepast aan het nieuwe systeem en bevatten ook geen Hebreeuws schrift. Tweemaal zoeken kan daarom noodzakelijk zijn. Het is niet nodig om diakritische tekens in te voeren bij het zoeken. In de tabel hieronder staat de letter die bij het zoeken kan worden gebruikt tussen haakjes.
Materiaal in het Chinees kan worden opgezocht door te zoeken in het oorspronkelijke schrift (zowel met vereenvoudigde als met traditionele karakters) of in de pinyin-transcriptie. Zie de subject guide Chinastudies voor details
Materiaal in het Koreaans kan worden opgezocht door gebruik te maken van romanisatie. Tot 2014 gebruikte UBL hiervoor het romanisatiesysteem van McCune-Reischauer; sinds 2014 gebruikt UBL het systeem van ALA-LC, dat hier iets van afwijkt.
Veel records zijn ook voorzien van het oorspronkelijke schrift (Hangul), maar omdat dit niet voor veel oudere records geldt is het advies om (ook) romanisatie te gebruiken bij het zoeken.
Zie de subject guide Koreastudies voor details en zoektips.
Materiaal in het Japans kan worden opgezocht door gebruik te maken van romanisatie. In principe wordt gebruik gemaakt van het gereviseerde Hepburn-systeem.
Veel records zijn ook voorzien van het oorspronkelijke schrift (kanji en kana), maar omdat dit niet voor veel oudere records geldt is het advies om (ook) romanisatie te gebruiken bij het zoeken.
Zie de subject guide Japanstudies voor details en zoektips.
Voor Hindi zijn er verschillende transcriptiesystemen in gebruik, waaronder het systeem van ALA-LC.
- Armeens werd voorheen getranscribeerd volgens de ISO-norm 9985, maar tegenwoordig is het ALA-LC-systeem in gebruik.
- Berber (Tamazight) wordt op verschillende manieren geschreven: in Tifinagh, Arabisch schrift en Latijns schrift. Materiaal dat in Tifinagh geschreven is wordt getranscribeerd volgens het systeem van ALA-LC en de records worden ook voorzien van het oorspronkelijke schrift.
- Osmaans Turks wordt getranscribeerd volgens de moderne Turkse spelling, met de toevoeging van diakritische tekens die de verschillen aangeven tussen Osmaans-Turkse letters die hetzelfde worden uitgesproken. Sinds 2021 is het systeem van ALA-LC in gebruik; boeken die vóór die tijd zijn binnengekomen zijn getranscribeerd met een Nederlands systeem dat hier enigszins van afwijkt. Bij het zoeken is het niet nodig om de diakritische tekens in te voeren.