Brieven van Vossius en Clusius ontsloten en digitaal beschikbaar
De brievencollecties van Isaac Vossius (1618-1689) en Carolus Clusius (1526-1609), bewaard in de Universiteitsbibliotheek Leiden, zijn dankzij verschillende projecten ontsloten en digitaal beschikbaar.
De correspondentie van Vossius in EMLO
De brieven van de filoloog en boekenverzamelaar Isaac Vossius zijn opgenomen in de database Early Modern Letters Online. EMLO komt voort uit het project ‘Cultures of Knowledge. Networking the Republic of Letters’, dat uitgevoerd wordt aan de universiteit van Oxford.
Dr. Robin Buning, als postdoc verbonden aan het project, heeft hiervoor enkele maanden intensief aan de Leidse brieven gewerkt. In de maanden januari-februari 2015 was hij als Scaliger Fellow aanwezig op de UB, waardoor hij elke brief afzonderlijk heeft kunnen beschrijven. Daarnaast heeft hij de Vossius-correspondentie in de UB Amsterdam en de Bodleian Library in Oxford bestudeerd. In totaal zijn er daardoor 1702 brieven van Vossius beschikbaar in EMLO.
Met EMLO verzamelen de onderzoekers van ‘Cultures of Knowledge’ metadata van brieven van vooraanstaande wetenschappers uit de zestiende, zeventiende en achttiende eeuw. Dit maakt het mogelijk de netwerken tussen deze wetenschappers, die zich uitstrekten over heel Europa, te bestuderen. Bijzonder is dat er binnen het project ook gewerkt wordt aan verschillende manieren om deze netwerken op basis van de briefbeschrijvingen in EMLO te visualiseren, resulterend in interactieve kaarten en netwerkdiagrammen. Voor meer informatie over het project, zie www.culturesofknowledge.org.
Een digitale editie van Clusius’ brieven
Dankzij een samenwerking tussen het Huygens Instituut, de Clusius Community 2.0 en het Scaliger Instituut zijn alle 1600 bekende brieven van Carolus Clusius, hoogleraar Botanie in Leiden, ontsloten. Bovendien zijn er reeds 1170 brieven digitaal beschikbaar en van 1000 hiervan is er een transcriptie, en het werk gaat voort.
Een eerste stap in de richting van een digitale editie van Clusius’ brieven werd gezet in de vorm van de digitalisering van bijna 1200 brieven in de collecties van de Universiteitsbibliotheek Leiden. Deze brieven zijn beschikbaar via de online catalogus. Om alle 1600 brieven digitaal te kunnen presenteren werd in 2011 door het Huygens en het Scaliger Instituut de volgende stap gezet. Onder leiding van dr. Esther van Gelder is metadata toegevoegd en zijn bestaande transcripties aan de beschrijvingen gekoppeld. Hiervoor is gebruik gemaakt van eLaborate, een door het Huygens Instituut ontwikkelde online werkomgeving waarin onderzoekers scans kunnen uploaden, kunnen transcriberen en digitaal tekst kunnen annoteren. Bovendien kan het resultaat als een online teksteditie gepubliceerd worden.
Brieven in de UB Leiden
Volgens een globale schatting bevatten de Westerse handschriftencollecties en particuliere archieven ca. 500.000 brieven. Hiervan zijn meer dan 300.000 brieven ontsloten. De brievencollectie kent twee zwaartepunten en dat zijn de geleerdencorrespondentie, met o.a. brieven van Christiaan Huygens en Johan Huizinga, en de literaire correspondentie, met o.a. brieven van Nicolaas Beets en van de redactie van De Gids. Het ontsluiten van deze brieven is werk in uitvoering, maar vordert gestaag dankzij de inzet van vrijwilligers en stagiair(e)s, en dankzij projecten als hierboven beschreven.