Universiteitsorganist Jan Verschuren en beheerder Bert Crama vertellen over de orgelgeschiedenis, improviseren bij cortèges en hun liefde voor het orgel.

Wat vonden geleerden in de middeleeuwen van de boeken die ze lazen? In haar oratie vertelt hoogleraar Mariken Teeuwen over de teksten die ze in de kantlijn schreven.

Mirjam van Reisen pleit voor big data, opgebouwd met lokale input in ontwikkelingslanden en geschikt voor lokaal gebruik. De nieuwe hoogleraar ‘Computing for Society’ bij de faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen koppelt data-science aan ontwikkelingssociologie. Oratie op 10 maart.

Egbert Jongen onderzoekt de inkomensongelijkheid in Nederland. Waar zitten die verschillen en wat kunnen we er aan doen? De hoogleraar Economie en sociaaleconomisch beleid vertelt erover in zijn oratie op 1 juli. ‘We kunnen leren van landen waar de verschillen tussen mannen en vrouwen en mensen met…

‘Neem wetenschapscommunicatie serieuzer.’ Die boodschap wil Ivo van Vulpen, bijzonder hoogleraar Wetenschapscommunicatie in de natuurkunde, zijn vakgenoten graag meegeven tijdens zijn oratie. Nu kijken veel onderzoekers er nog op neer terwijl het juist zo belangrijk is voor het publiek én de wetenschap…

De uitbreiding van de EU met tien Oost- en Midden-Europese landen, verliep voorspoedig. Maar nu wekt verdere uitbreiding weerstand op, en zijn Polen en Hongarije bezig een aantal democratische principes overboord te zetten. Hoe komt dat? Antoaneta Dimitrova, hoogleraar Comparative Governance, legt…

De jeugdcriminaliteit in Nederland is fiks gedaald. Goed nieuws, zou je denken. Toch pleit bijzonder hoogleraar André van der Laan in zijn oratie voor een kritische blik op de bestaande sancties: ‘We moeten evalueren of we wel rechtvaardig reageren.’

Leerlingen verschillen van elkaar, daarom zit er veel differentiatie in ons onderwijssysteem. Denk aan vwo- en vmbo-scholen, maar ook niveaugroepjes in de basisschoolklas. Maar volgens bijzonder hoogleraar Eddie Denessen kan differentiatie ook de kansenongelijkheid juist vergroten. Oratie op 26 juni…

Hoe vergaat het jou in deze unieke, gekke coronatijd? Dat vragen we in deze serie aan collega's. Zoals aan Erick van Zuylen, pedel en custos van de universiteit. ‘Ik ga niet meer voorop met mijn pedellenstaf om de commissie de zaal in- en uit te leiden.’

Acht op de tien experimentele geneesmiddelen overleven de testfase op patiënten niet. Piet Hein van der Graaf, hoogleraar Systeemfarmacologie, wil die verspilling van tijd en geld voorkomen met nieuwe meet- en rekenmethoden. Oratie 27 mei.

Om beleid en besluitvorming over verduurzaming te ondersteunen, is het belangrijk om burgers en stakeholders te betrekken bij deze processen. ‘Participatie’ heet dat middel in de Bestuurskunde. Hoogleraar Eefje Cuppen constateert dat het nog vaak mis gaat met die participatie. Oratie op 31 oktober.

Bernhard Brandl, de nieuwe Leidse hoogleraar Infraroodastronomie, bouwt mee aan instrumenten waarmee de grootste telescopen ter wereld worden uitgerust. Met die telescopen kan de mens in het heelal objecten observeren die soms meer dan dertien miljard jaar oud zijn. Op 26 september houdt Brandl zijn…

Hoe uniek is het menselijke vermogen om te leren en zich aan te passen aan de omgeving? Met veldonderzoek - in het regenwoud en in dierentuin Artis - onderzoekt primatoloog Karline Janmaat op welke manier mensen en andere primaten zich aanpassen aan de omgeving in hun zoektocht naar voedsel. Als hoogleraar…

De Europese Unie moet steeds vaker reageren op onvoorziene gebeurtenissen en ontwikkelingen, stelt Luuk van Middelaar, hoogleraar Grondslagen en praktijk van de Europese Unie. Dat stelt de Unie danig op de proef. Wat zijn de gevolgen? Oratie op 23 september.

Waarom slagen of falen vredesmissies? Welke nieuwe technologieën gaan de strijd bepalen? De afgelopen decennia is goede kennis over moderne oorlogsvoering onvoldoende benut, terwijl ze cruciaal is voor de veiligheid van Europa. Dat stelt Frans Osinga, bijzonder hoogleraar War Studies, in zijn oratie…

Oekraïners zijn nazi’s en mensen uit het Westen satanisten aldus Russische propaganda. Egbert Fortuin vindt dat we de propaganda serieus moeten nemen.

‘Wetenschappers die op social media hun kennis delen met de buitenwereld, worden vaak beledigd of zelfs bedreigd. Vooral vrouwelijke wetenschappers en wetenschappers van kleur lijken regelmatig het slachtoffer te zijn van seksistische en racistische reacties.' Dit stelde Ineke Sluiter, hoogleraar Griekse…

Meer autocratieën, minder gendergelijkheid en een groeiend anti-liberaal sentiment. Het zijn slechts een paar van de ontwikkelingen die hoogleraar Sarah Wolff signaleert in haar oratie over de toekomst van Europa. ‘De liberale wereldorde zoals we die in het Westen kennen, staat op het spel.’

Alumni-activiteit

Schoonmakers met negentig seconden poetstijd per wc. Buschauffeurs die veel te weinig plaspauzes hebben. Maaltijdbezorgers die door een algoritme worden geappt als ze iets te traag fietsen: 'Kun je het vinden?' Hoe blijven mensen overeind in de veeleisende, dynamische werkomgeving van vandaag? Om die…

De vernieuwde Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten (Wiv) zorgt voor een fundamentele wijziging in de verhouding tussen de veiligheidsdiensten en de politiek. Dat brengt risico’s met zich mee van politisering van inlichtingen, zegt hoogleraar Paul Abels. Oratie op 16 februari.

Bij de ontwikkeling van duurzame projecten moet veel eerder gekeken worden naar de effecten voor burgers die minder welvarend zijn en niet goed voor zichzelf kunnen opkomen. Dat stelt Marja Spierenburg, hoogleraar Antropologie van duurzame ontwikkeling en bestaansmiddelen. Oratie op 25 februari.

Een circulaire economie, waarin alle grondstoffen worden hergebruikt, is noodzakelijk voor een duurzame wereld. Als EU-voorzitter kan Nederland deze economische omslag een behoorlijke duw in de rug geven. Dat zegt de Leidse hoogleraar Industriële Ecologie Arnold Tukker in zijn oratie, die hij 26 februari…

Van Amsterdam tot Tokyo. Rond 26 november vinden de Cleveringabijeenkomsten voor Leidse alumni weer plaats op meer dan 40 locaties wereldwijd. De bijeenkomsten worden georganiseerd door het Leids Universiteits Fonds (LUF) om de protestrede van professor Cleveringa te herdenken en om de band met alumni…

Hoogleraar Jenny Doetjes van de Universiteit Leiden onderzoekt overeenkomsten en verschillen in talen, met name op het gebied van telwoorden en hoeveelheden. Dit geeft inzicht in patronen van talen, maar ook in de werking van het menselijk brein. Oratie op 26 januari.

Annemarie Meijer is per 1 mei 2015 benoemd tot hoogleraar Immunobiologie. Meijer doet onderzoek naar de mechanismes van de afweer tegen besmettelijke ziektes zoals tuberculose en buiktyfus.

Hoogleraar Criminalistiek Charles Berger denkt dat rechterlijke dwalingen vaker kunnen worden voorkomen door een betere waarheidsvinding. Hij wil zich daarom niet alleen richten op de vooruitgang van de forensische wetenschap, maar ook op het verbeteren van het redeneren met bewijs door juristen. Oratie…

Planten houden van gunstige microben zoals bacteriën en schimmels: ze groeien beter en worden er gezonder van. Hoogleraar Microbiële Ecologie Jos Raaijmakers speurt naar de juiste microben die gebruikt kunnen worden door de landbouw. Oratie 13 november.

Acteur Pierre Bokma wekt bijna 75 jaar later, op een steenworp afstand van het Academiegebouw, de protestrede van professor Cleveringa tot leven. Familieleden van Cleveringa en Hazelhoff Roelfzema kijken ontroerd toe.

Een nieuwe online webinar-reeks, de Cleveringa Dallaire Critical Conversation Series, start op 22 september. In deze publiekelijk toegankelijke serie spreken panels van prominente Leidse en internationale experts over leiderschap en morele dilemma’s in tijden van conflicten en crisis.

Statistische modellen doen betere voorspellingen over toekomstig gedrag dan psychologen die gedrag louter verklaren. Daarom moeten psychologen zich meer richten op de ontwikkeling van accurate statistische voorspellingsmodellen. Dat stelt Mark de Rooij, hoogleraar Methodologie en Statistiek van Psychologisch…

Bij de afwikkeling van faillissementen is de rol van de curator soms te groot. Dat betoogt prof.mr. Reinout Vriesendorp tijdens zijn oratie op 24 juni.

Michael Ignatieff, Canadees schrijver, hoogleraar en oud-politicus, is benoemd tot Cleveringa-hoogleraar voor het academisch jaar 2013-2014 aan de Universiteit Leiden. Professor Ignatieff houdt op 26 november 2013 de Cleveringa-oratie.

In zijn oratie bepleit Joachim Koops dat de toekomst van Security and Global Affairs ligt in onderzoek, onderwijs en academisch bestuur.

Er zijn behandelmethoden voor mensen met autisme die effect hebben, stelt kinder- en jeugdpsychiater Wouter Staal in zijn oratie op 4 mei. Maar nog niet duidelijk is welke behandeling bij wie het effectiefst is.

De uitdagingen van de 21e eeuw zijn te groot om zonder wetenschappelijke kennis te lijf te gaan. Denk maar aan klimaatverandering, de energietransitie, sociale ongelijkheid of corona. Bijzonder hoogleraar Maatschappelijke waarde van wetenschap Laurens Hessels pleit daarom voor meer transdisciplinaire…

De prijs van producten en diensten speelt een enorm belangrijke rol in de maatschappij, en dus ook in het juridisch domein, stelt hoogleraar Bedrijfswetenschappen Jean-Pierre van der Rest. Oratie op 2 juni.

In zijn oratie vertelt Dennis Claessen hoe hij ervoor wil zorgen dat docenten minder met administratie bezig hoeven zijn.

Het D66-wetsvoorstel Waardig Levenseinde is slecht onderbouwd en innerlijk tegenstrijdig. Dat stelt hoogleraar Politieke Filosofie Paul Nieuwenburg in zijn oratie op 17 maart.

Het nieuwe boek 'Njord in de Oorlog' beschrijft via uitgebreide, persoonlijke verhalen op welke manieren de Leidse studentenroeivereniging werd geraakt door de Tweede Wereldoorlog. Op maandag 16 november overhandigde praeses Rosalie ten Wolde het eerste exemplaar aan rector magnificus Carel Stolker.

Om goede medicijnen te ontwikkelen tegen kanker, is nog veel nieuw inzicht nodig in hoe kwaadaardige tumorcellen zich ontwikkelen. Hoogleraar Ewa Snaar-Jagalska kijkt daarbij niet alleen naar het effect van medicijnen op geïsoleerde cellen, maar ook naar het gedrag van kankercellen in hun weefselomgeving.…

De koning laat onafhankelijk onderzoek doen naar de rol van het Huis Oranje-Nassau in de koloniale geschiedenis. Het onderzoek neemt drie jaar in beslag en omvat de periode van de late zestiende eeuw tot het postkoloniale heden. Het onderzoek wordt uitgevoerd aan de Universiteit Leiden.

De helft van de Nederlanders maakt zich zorgen over een te laag pensioen. Digitale tools, ondersteund door data science, kunnen helpen om goede keuzes te maken. Marike Knoef, hoogleraar Empirische Micro-Economie aan de Universiteit Leiden, legt in haar oratie op 5 oktober uit hoe dat kan.

Hoogleraar Radicalisation Studies Tahir Abbas wil mensen er bewust van maken dat radicalisering voortkomt uit hoe wij als mensen samenleven

Hans Slabbekoorn onderzoekt diergeluiden en het effect van het lawaai van mensen op die dieren. Ook zet hij zich in om zijn vakgebied meer divers te maken.

Hoe kunnen praktijk en theorie elkaar versterken in de neurowetenschappen? Hoogleraar Birte Forstmann spreekt in haar oratie op 2 oktober over het bouwen van interdisciplinaire bruggen tussen cognitieve neurowetenschap en cognitieve modellen. Haar aanpak kan bijdragen aan hersenonderzoek met minder…

De Nederlandse politie staat voor complexe uitdagingen, van ondermijnende criminaliteit en polarisatie tot digitalisering en nieuwe vormen van criminaliteit. Om hier effectief mee om te gaan is vernieuwing en intensieve samenwerking nodig, stelt bijzonder hoogleraar Politiestudies, Monica den Boer,…

Hoe weet de overheid of wetenschapsbeleid het gewenste effect heeft? Volgens hoogleraar Barend van der Meulen zijn een variëteit aan kennis over de effectiviteit en goed verzamelen ervan belangrijker dan een strikte wetenschappelijke methode. Oratie op 27 maart.

Door tijdsdruk richt de rechterlijke macht zich op efficiënt handelen en minder op het zo volledig mogelijk achterhalen van de waarheid. Hoogleraar criminologie Jan de Keijser constateert bedreigingen voor de waarheidsvinding in het werk van magistraten en experts. Oratie 7 november.

Opgroeien in een samenleving die hoge eisen stelt en waarin zoveel prikkels zijn, is moeilijk voor kinderen en jongeren met ontwikkelingsstoornissen. Het lijkt alsof steeds meer kinderen een ‘label’ krijgen. Als reactie daarop hoor je vaak dat we meer moeten ‘normaliseren’. ‘Dat is niet het antwoord’,…