De nieuwe, gigantische dataset uit de Europese Gaia-telescoop deed heel wat (sterren)stof opwaaien. Details van 1,6 miljard sterren, zo'n tien miljoen sterrenstelsels en bijna 160.000 asteroïden zijn erin te vinden. Hoofd van het datateam van vijfhonderd mensen is de Leidse sterrenkundige Anthony Brown.…

In 2022 is het zover: dan is Leiden een jaar lang dé Europese hoofdstad van de wetenschap. Vanuit onze faculteit is een bevlogen team al druk bezig met de planning. Vandaag spreken we met Marin Visscher, als projectcoördinator zoek hij de verbinding tussen universiteit en maatschappij.

Volgend jaar staan Leiden en omstreken in het teken van wetenschap. Ook de Faculty of Science speelt een belangrijke rol. En hierbij kunnen we jouw hulp goed gebruiken.

Een internationaal team sterrenkundigen onder leiding van Violeta Gámez Rosas (Universiteit Leiden) heeft een superzwaar zwart gat waargenomen dat verscholen is in een ring van stof. Deze ontdekking past bij het idee dat de zogeheten actieve centra van sterrenstelsels veel meer op elkaar lijken dan…

Maar liefst zeven eerstejaarsstudenten van de Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen zijn als jonge talenten in de prijzen gevallen. Daarnaast lauwerde de Koninklijke Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen ook drie masterstudenten en een Sterrenkundeproject tijdens een bruisende uitreikingsmiddag…

In 2022 is Leiden dé Europese stad van de wetenschap. De voorbereidingen zijn in volle gang, dus we geven je graag een kijkje achter de schermen. Dit keer praten we met Ewine van Dishoeck. Zij is de trekker van het jaarprogramma voor de faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen. Wat Ewine betreft kan…

Onderwijs

Een Europees team van astronomen heeft het grootste stellaire zwarte gat van de Melkweg ontdekt. Het is ruim dertig keer zo zwaar als de onze zon en bevindt zich in het sterrenbeeld Arend op zo'n tweeduizend lichtjaar van de aarde. De sterrenkundigen ontdekten het zwarte gat bij toeval toen ze de vierde…

In 1989 werden de restanten van een neanderthalerkindje opgegraven in Cova Negra, in het oosten van Spanje. Recentelijk onderzoek laat zien dat het hier gaat om een bijzondere vondst; hij/zij had mogelijk het syndroom van Down. Het kindje was minstens zes jaar oud geworden, overigens is dit nu het oudst…

Het nieuwste boek van politicoloog Matthew Longo kwam dit voorjaar uit: ‘The Picnic: A Dream of Freedom and the Collapse of the Iron Curtain’. Naast vele lovende recensies, ontving het boek deze zomer ook de prestigieuze Orwell Prize, die in het leven geroepen is om bijzondere boeken over politiek in…

De Europese ruimtevaartorganisatie ESA introduceert de leden van het European Centre for Space Law (ECSL) op zijn website door middel van interviews met de leden. Een van de leden is Tanja Masson-Zwaan.

Het zestienjarig meisje zat in een gesloten jeugdzorginstelling en kreeg daar onder andere ‘pijnprikkels’ toegediend. De aangifte is de eerste in zijn soort, zegt Mariëlle Bruning, hoogleraar Jeugdrecht, tegen de Volkskrant.

In veel landen in Centraal- en Oost-Europa brak er eind jaren 1980 een periode van meer openheid aan. Wat deed dit met het toekomstperspectief van inwoners? En kunnen we iets leren uit deze periode voor onze huidige tijd? Universitair docent Dorine Schellens duikt de literatuur in om dit uit te zoek…

Hoe tel je de nanoplastics in je lichaam? Leidse onderzoekers publiceren vandaag in Nature Protocols over een methode die dit makkelijker moet maken. Belangrijk voor milieu- en medicijnonderzoek.

Het Europese ruimtevaartagentschap (ESA) heeft een tussentijdse data release gepubliceerd van Gaia, de ruimtetelescoop die de Melkweg in 3D in kaart brengt. De eerste wetenschappelijke artikelen die vandaag zijn gepubliceerd onthullen een half miljoen sterren in de bolvormige sterrenhoop Omega Centauri,…

Het zichtbaar maken van ongeschreven verhalen van inheemse culturen en volken van de Cariben. Dat doet de tentoonstelling ‘Caribbean Ties’ in de Oude UB.

Donkere materie. Onzichtbaar spul wat volgens berekeningen zo’n 85% van de materie in het heelal omvat. Met een ERC Advanced Grant van 2.5 miljoen euro gaat Hoogleraar Observationele Kosmologie Henk Hoekstra nog preciezer in kaart brengen waar deze donkere materie zich bevindt.

Ken jij een kinderboekenfanaat? Volgens de Griffeljury is ‘Rekenen voor je leven’ van hoogleraar wetenschapscommunicatie Ionica Smeets een echte aanrader. Het boek werd bekroond met een zilveren griffel. En dat is nog lang niet alles.

Ontbrekende legenda’s, onlogische verbanden of driedimensionale grafieken. Er zijn veel verschillende manieren waarop data kan bedriegen. Vijf studenten bonden de strijd aan met misleidende statistieken. Hun lespakket staat nu online.

Ooit iets voor de eerste keer gedaan en er direct een prijs mee gewonnen? Sabine Wenzel wel. Met haar onderzoek naar het oppervlak van zinkoxide won ze de Surface Science Young Investigator award.

Congres/symposium

Een internationaal team van astronomen, met onder anderen de Leidse promovendus Elia Pizzati, heeft een aantal oude quasars waargenomen die verrassend genoeg in hun eentje lijken te zweven in het vroege heelal (minder dan een miljard jaar na de oerknal). Tot nu toe gingen astronomen er op basis van…

Taal kan een tijdmachine zijn: aan oude teksten kunnen we zien hoe onze voorouders omgingen met de wereld om hen heen. Maar kan taal ons ook iets leren over mensen van wie de taal verloren is gegaan? Promovendus Anthony Jakob onderzocht of de talen van prehistorische bevolkingsgroepen sporen hebben…

Vandaag heeft ESA’s Gaia-missie haar schatkamer met nieuwe gegevens over onze eigen Melkweg geopend. Een team van honderden onderzoekers onder leiding van de Leidse sterrenkundige Anthony Brown maakte in anderhalf jaar de gegevens toegankelijk voor alle sterrenkundigen wereldwijd.

De belangstelling voor het slavernijverleden is groter dan ooit, maar over Afrika zelf gaat het maar zelden. Historicus Martin Bossenbroek beschrijft in zijn boek De Zanzibardriehoek de laatste episode in de slavernijgeschiedenis van Oost-Afrika, gezien door de ogen van de direct betrokkenen. De Zanzibardriehoek…

Op dinsdag 26 juli 2022 is Prof.dr. Hans Claessen op 91-jarige leeftijd overleden. Prof. Claessen was vanaf begin jaren ’70 als docent en vanaf 1984 tot aan zijn emeritaat in 1994 als hoogleraar verbonden aan het Instituut voor Culturele Antropologie en Ontwikkelingssociologie. Ook was hij van 1989…

Ook tijdens de coronapandemie worden veel goede afstudeerscripties geschreven door Leidse geschiedenisstudenten. De allerbeste scripties worden voorgedragen voor de Fruinprijs: de jaarlijkse prijs voor de beste onderzoeksmaster-, master- of Europaeumscriptie van de opleiding Geschiedenis. Dit jaar schreef…

Leidse wetenschappers ontvangen dit jaar drie van de vier Heineken Young Scientists Award 2022. Chronobioloog Laura Kervezee, natuurkundige Jordi Tura i Brugués en gezondheidspsycholoog Liesbeth van Vliet mogen de prijs in ontvangst nemen.

Op vrijdag 10 december houdt cultuurhistoricus, archeoloog en schrijver David Van Reybrouck (50) de 50e Huizingalezing. In de Pieterskerk in Leiden zal Van Reybrouck een rede houden met als titel ‘De kolonisatie van de toekomst. Leven aan de vooravond van de klimaatcatastrofe’.

‎‎Op 21 juni is onze dierbare collega Joan van der Waals overleden na een lang en rijk/vruchtbaar/waardevol leven.

Carmen Gonsalves is sinds dit najaar de Nederlandse ambassadeur in Chili. Ze studeerde Geschiedenis in Leiden. Wat heeft ze aan haar studie en hoe is het om ambassadeur te zijn? We spraken haar aan de vooravond van de presidentsverkiezingen.

Van het ontstaan van het heelal tot de moleculen in de atmosfeer van een planeet. De eerste vijf foto’s van de James Webb Space Telescoop (JWST) laten de enorme verscheidenheid zien waarbinnen de ruimtetelescoop kan werken. Ewine van Dishoeck, hoogleraar moleculaire astrofysica, wierp dinsdag in Rijksmuseum…

Alexander van Oudenhoven is de kersverse onderwijsdirecteur (OD) van de master Governance of Sustainability. De studie gaat alweer haar vierde jaar in en Van Oudenhoven is razend enthousiast. Wat maakt dit zo’n bijzondere opleiding en wat zijn zijn plannen?